تشوغا مامی، یکی از آبادی‌های باستانی در سامرا واقع در استان دیاله عراق است. این منطقه در شرق عراق و منطقه باستانی مندلی واقع شده است.[۱] این آبادی شامل اولین کانال آبیاری است که قدمت آن مربوط به ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد.[۲][۳][۴] فاصله این مکات با بغداد، حدود ۷۰ مایل می‌باشد. ساختمان‌های این آبادی مستطیل شکل و از آجر گلی ساخته شده‌است. از ویرانه‌های باقی‌مانده از این آبادی می‌توان به برج پاسبانی ورودی و کانال آبیاری اشاره کرد.[۴]

تشوغا مامی
نام بومی
Location in Iran
Location in Iran
موقعیت در عراق
موقعیتاستان دیاله، عراق
منطقهمنطقه مندلی
مختصات۳۳°۵۳′۰۰″شمالی ۴۵°۲۷′۰۰″شرقی / ۳۳٫۸۸۳۳۳۰°شمالی ۴۵٫۴۴۹۹۹۰°شرقی / 33.883330; 45.449990
تاریخ
جنسآجر گلی
ساخته‌شده۵۶۰۰ پیش از میلاد
رهاشده۴۸۰۰ پیش از میلاد
اطلاعات بیشتر
تاریخ‌های کاوش۱۹۶۷-۱۹۶۸
وضعیتخرابه

تاریخچه ویرایش

تشوغا مامی، بزرگترین تل باستانی واقع در منطقه مندلی است. این تل، ۲۰۰ متر طول و بلندای ۲ تا ۵ متر دارد و به شدت فرسوده است. آخرین حفاری‌های صورت گرفته در این تل، قدمت آن را به ۴۸۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تخمین زده‌است. /۵/ با این حال تحلیل می‌شود که قدمت آن تا ۶۰۰۰ سال نیز امتداد داشته باشد.[۳][۴] بر اساس یافته‌های کاوش‌گران، به نظر می رسد تشوغا مامی، یک روستای کوچک بوده‌است که مردم در آن گندم و جو می‌کاشتند.[۵] عدس و نخود نیز از جمله محصولات این منطقه گزارش شده است.[۶]

باستان‌شناسی ویرایش

این تل ابتدا توسط تیمی از باستان شناسان به رهبری جوآن و دیوید اوتس، حفاری شد. اولین فصل این پروژه کاوشگری در ۲ دسامبر ۱۹۶۷ آغاز شد و تا ۲۶ فوریه ۱۹۶۸ ادامه داشت.[۵] برج گلی این تل، به عنوان یک برج دیده‌بانی شناسایی و معرفی شده‌است.[۷] خانه‌های این منطقه نیز از جنس آجر گلی ساخته شده و به شکل مستطیل شکل می‌باشند.[۸] اکثر خانه‌های روستا دارای دو یا سه اتاق کوچک هستند.[۹] سفال‌های یافت شده در این منطقه، با همان موادی ساخته و پرداخته شده‌اند که در فرهگ سامری‌ها، مورد استفاده عموم بوده‌است.[۸] بر روی این سفال‌ها، تصاویری از حیوانات نقش بسته است که یکی از مشخصه‌های آن دوران بوده‌است.[۱۰] از این مکان مجسمه و مصنوعات سفالی بسیاری یافت شده‌است که اکثر آنها به جهت ترکیبات ساده‌شان فرسوده شده و شکسته می‌باشند.[۱۱]

پانویس ویرایش

  1. Helbaek, Hans, "Samarran Irrigation Agriculture at Choga Mami in Iraq", Iraq, Vol. 34, No. 1, Spring, 1972
  2. Yoffee, Norman and Clark, Jeffery J. (eds) (1993), "Early Stages in the Evolution of Mesopotamian Civilization: Soviet Excavations in Northern Iraq", (The University of Arizona Press, Tucson)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Potts, Daniel (1997), "Mesopotamian Civilization: The Material Foundation", (Cornell University Press, Ithaca, New York)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ "031. Choga Mami (ancient name unknown)". Iraq. US Department of Defense. Archived from the original on 25 March 2014. Retrieved 15 March 2014.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Oates, Joan (Autumn 1969). "Choga Mami, 1967-68: A Preliminary Report". British Institute for the Study of Iraq. 21: 115–152.
  6. Oates, David and Joan (1976). The Rise of Civilization. Elsevier Phaidon. p. 104.
  7. Oates, David. "Excavations At Choga Mami, Iraq". British Institute for the Study of Iraq: 4–5.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Oates, David. "Excavations At Choga Mami, Iraq". British Institute for the Study of Iraq: 4–5.
  9. Oates, David and Joan (1976). The Rise of Civilization. Elsevier Phaidon. p. 67. ISBN 0729000184.
  10. Oates, David and Joan (1976). The Rise of Civilization. Elsevier Phaidon. p. 43.
  11. Oates, Joan (Autumn 1969). "Choga Mami, 1967-68: A Preliminary Report". British Institute for the Study of Iraq. 21: 115–152.