تقویم تاریخ

تقویم تاریخ برنامه‌ای رادیویی است که هر بامداد ساعت ۶٫۳۰ از «شبکهٔ سراسری صدا» (رادیو ایران) پخش می‌شود. این برنامه به ذکر وقایعی می‌پردازد که از لحاظ تقویمی، در گذشته، اما در همان روز، رخ داده است. این وقایع شامل همهٔ رخدادهای اجتماعی، تاریخی، فرهنگی، هنری و علمی می‌شود و تمام تقویم‌ها (خورشیدی، قمری، میلادی و غیره) را در برمی‌گیرد. طی یک نظرسنجی در سال ۱۳۷۵، برنامهٔ «تقویم تاریخ» دومین برنامه محبوب رادیو (پس از برنامهٔ «صبح جمعه با شما»)، بوده است.

تقویم تاریخ

ژانر	برنامه رادیویی بامدادی
مدت زمان اجرا	۱۰ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی
شبکه رادیویی	«شبکه سراسریِ صدا» (رادیو ایران)
مجری	عبدالله فجری (پیشین) حسین توصیفیان (پیشین)
گویندۀ عنوان برنامه	عبدالله فجری
نویسنده	کبری دانه‌کار حوریه تاجیک اسلام دباغ
سردبیر ارشد	کبری دانه‌کار
تهیه‌کننده	سعید سلیمانی (فعلی) منصور والامقام یعقوب آژند نصیری‌کیا حوریه تاجیک
تاریخ پخش	(۱۳۵۲–۱۳۴۶) (۱۳۶۱–۱۳۸۵) (۱۳۸۹ تا کنون) - اکنون
موسیقی آغازین	«زمان» (اثرِ پینک فلوید)

تاریخچه

این برنامه نخستین بار، قبل از انقلاب، از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۲ و دقیقاً با همین نام پخش و توسط «حسین توصیفیان» که از گویندگان قدیمی رادیو بود، اجرا می‌شد؛ اما از سال ۱۳۵۲ پخش این برنامه به مدت نه سال (تا سال ۱۳۶۱) متوقف شد.

پس از انقلاب، پخش این برنامه نخستین بار، در ۱۲ بهمن ۱۳۶۱ آغاز شد و به طور مستمر تا روز ۲۵ تیرماه ۱۳۸۵ ادامه داشت. در این زمان، پخش برنامه مجدداً به دلایلی نامعلوم، متوقف شد.

نخستین نویسندهٔ این برنامه رادیویی، روزنامه‌نگاری از کشور افغانستان بود که در دفتر روزنامه جمهوری اسلامی کار می‌کرد و مطالب را می‌نوشت و مجری برنامه (عبدالله فجری) هر چهارشنبه، آن‌ها را از دفتر روزنامه می‌گرفت تا جهت تمرین و پخش، آماده گرداند. اولین تهیه‌کننده این برنامه نیز، منصور والامقام بود که تنها شش ماه، تهیه‌کنندگی آن را بعهده داشت. در این برنامه علاوه بر عبدالله فجری، «اسماعیل قادرپناه» و بانوی گوینده‌ای به نام «خانم احمدی» نیز در دوره‌ای کوتاه، گویندگی می‌کردند.

پخش برنامهٔ تقویم تاریخ، مجدداً از روز ۸ آبان ۱۳۸۹ در همان ساعتِ پیشین، از سر گرفته شد و همچنان ادامه دارد.

زمان و نحوهٔ پخش

این برنامهٔ رادیویی، هر بامداد، ساعت ۶٫۳۰ پخش می‌شود و مدت زمان آن در دو سالِ اول پخش، ۱۵ دقیقه بود، اما پس از آن و طی سال‌های بعد، به‌مدت ۱۰ دقیقه پخش می‌شود.

موسیقی

موسیقی ابتدای برنامه، بخشِ آغازین و بی‌کلامِ ترانهٔ «زمان» اثر «پینک فلوید» است. سپس در متن برنامه، بخشی از یک موسیقی بی‌کلام از گروه موسیقی «تنجرین دریم» اثرِ «ادگار فروسه» شنیده می‌شود. برای روزهای عزاداری که این ملودی‌ها پخش نمی‌شوند، «سعید سلیمانی» تهیه کننده برنامه، یک موسیقی بدون کلام محزون ساخته است که بر روی صدای «عبدالله فجری» پخش می‌شود.

منابع مورد استفاده

برخی از منابع مورد استفادهٔ نویسندگان این برنامهٔ رادیویی عبارتند از:

• قرآن مجید
• دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
• دایرةالمعارف تشیع
• دانشنامه جهان اسلام
• کتاب «تقویم تاریخ: فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» (علی‌اکبر ولایتی و همکاران)
• وبسایت‌های اطلاعاتی معتبر داخلی و خارجی

عوامل اجرایی و فنی

• اجراکننده: عبدالله فجری
• سردبیر فعلی: کبری دانه‌کار
• تهیه‌کننده فعلی: سعید سلیمانی
• تهیه‌کنندگان پیشین: منصور والامقام، یعقوب آژند، نصیری‌کیا و حوریه تاجیک
• نویسندگان و پژوهشگران: کبری دانه‌کار، حوریه تاجیک، اسلام دباغ
• سایر مشارکت کنندگان و همکاران: نرگس شکوهی، دکتر ویدا همراز و دکتر برومند
• شبکه رادیویی پخش کننده: رادیو ایران

منابع

• «"تقویم تاریخ" چگونه ورق می‌خورد؟». وبگاه روزنامه جام‌جم. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۳۹۳.
• «شنوندگان همیشه دنبال گمشده هستند». وبگاه روزنامه بین‌المللی «هنرمند». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۳۹۳.
• «محوشده در غبار سلیقه». وبگاه روزنامه بین‌المللی «هنرمند». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۳۹۳.