تل جمده نصر

(تغییرمسیر از تل جمدهٔ نصر)

تل جمده نصر (به عربی: جمدة النصر) یکی از تل‌های باستانی واقع در استان بابل عراق است که به عنوان یک مکان مشهور برای دوره جمدت نصر (۳۱۰۰-۲۹۰۰ قبل از میلاد مسیح) شناخته می‌شود. این تل، یکی از شهرهای قدیمی مربوط به سومری‌هاست. این تل اولین بار در سال ۱۹۲۶ توسط استفان لنگدون حفاری شد که در پی این کاوش، یک لوح سفالی با خطوطی میخی یافت شد.[۱] فصل دوم حفاری‌ها در سال ۱۹۲۸ صورت گرفت، اما این فصل بسیار ضعیف ثبت و ضبط گردیده‌است. کاوش‌های بعدی در دهه ۱۹۸۰ و تحت نظارت راجر متیوز -باستان شناس انگلیسی- صورت گرفت.

Jemdet Nasr
تل جمده نصر
تل جمده نصر در عراق واقع شده
تل جمده نصر
موقعیت در عراق
موقعیتعراق
منطقهبین النهرین
مختصات۳۲°۴۳′۰۱″شمالی ۴۴°۴۶′۴۴″شرقی / ۳۲٫۷۱۷°شمالی ۴۴٫۷۷۹°شرقی / 32.717; 44.779
نوعتل جمده نصر
بخشی ازاستان بابل، عراق
محدوده۱٫۵ هکتار (۳٫۷ جریب فرنگی) (تل اول), ۷٫۵ هکتار (۱۹ جریب فرنگی) (تل دوم)
ارتفاع۲٫۹ متر (۹ فوت ۶ اینچ) (تل اول), ۳٫۵ متر (۱۱ فوت) (تل دوم)
تاریخ
جنسآجر خشتی
فرهنگ‌هاسومریان
اطلاعات بیشتر
تاریخ‌های کاوش1926, 1928, 1988, 1989

باستان‌شناسی ویرایش

در سال ۱۹۲۵، تیم کاوشگری در حال حفاری در کیش بودند که گزارشی از یافت شدن الواح سفالی دارای نقش در منطقه جمده نصر (۲۶ کیلومتری در شمال غربی کیش) آنها را روانه منطقه جمده نصر کرد. در همین بازدید، تصمیم بر حفاری در منطقه شد و اولین فصل حفاری در منطقه به سال ۱۹۲۶ به مدیریت استفان لنگدون -استاد دانشگاه آکسفورد- صورت گرفت.[۲] اولین کاوش در منطقه به کمک ۶۰ کارگر و به مدت دوماه صورت پذیرفت.[۳] در این حفاری، با وجود اشتباهات حفاران، تعداد زیادی از الواح سفالی میخی یافت شد.[۳][۴] یافته‌های این کاوش بین موزه ملی عراق در بغداد، موزه اشمولی در آکسفورد و موزه فیلد در شیکاگو تقسیم شد.[۵] فصل دوم حفاری در تاریخ ۱۹۲۸ صورت گرفت و از ۱۳ مارس تا ۲۲ مارس به طول انجامید. تعداد حفاران این فصل از کاوش، ۱۲۰ نفر بود.[۳] واتلین (مدیر حفاری دوم) هیچ گزارشی را از کاوش‌های صورت گرفته در فصل دوم را ثبت نکرد و تنها چند یادداشت از این حفاری باقی مانده‌است.[۶] فصل‌های بعدی کاوش در سال‌های ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ صورت گرفت/۷/ در سال ۱۹۸۹، با مدیریت متیوز، حفاری دیگری صورت گرفت/۸/ فصول بعدی حفاری با برنامه ریزی صورت پذیرفت اما با آغاز جنگ خلیج فارس، در سال ۱۹۹۰، از هرگونه حفاری تا به امروز در این منطقه جلوگیری شد.[۷]

سفال‌های یافت شده در این تپه‌ها سفال‌های رنگی هستند و غالباً دارای اشکال هندسی و تصاویر حیوانات است. تصاویری از جمله پرندگان، ماهی‌ها، بزها، عقرب‌ها، مارها و درختان.[۸]

موقعیت و مقیاس ویرایش

جمده نصر در استان بابل امروزی عراق است که مرکز بین‌النهرین جنوبی بوده‌است. این منطقه، یک مکان نیمه بیابانی است. این تل از دو تپه ۱۶۰ در ۱۴۰ متر و ۳۵۰ در ۳۰۰ متر تشکیل شده‌است، و ارتفاع تپه اول ۲.۹ متر و تپه دوم، ۳.۵ متر است. مساحت تپه اول، ۱.۵ هکتار و مساحت تپه دوم ۷.۵ هکتار می‌باشد.[۹]

پانویس ویرایش

  1. Stephen Langdon, New Texts from Jemdet Nasr, Journal of the Royal Asiatic Society, pp. 837-844, 1931
  2. Ernest Mackay, Report on the Excavations at Jemdet Nasr, Iraq, Field Museum of Natural History. Anthropology, Memoirs, vol. I, no. 3, Chicago, 1931
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ (Matthews 1992، صص. 1–3)
  4. (Matthews 2002، ص. 2)
  5. (Matthews 2002، ص. 4)
  6. (Matthews 2002، ص. 6)
  7. (Matthews 2002، ص. ix)
  8. (Matthews 2002، صص. 20–21)
  9. (Matthews 1989، صص. 225–228)

منابع ویرایش

  • Englund, Robert K.; Grégoire, Jean-Pierre (1991), The Proto-Cuneiform Texts from Jemdet Nasr. I: Copies, Transliterations and Glossary, Materialien zu den frühen Schriftzeugnissen des Vorderen Orients, vol. 1, Berlin: Gebr. Mann, ISBN 3-7861-1646-6
  • Matthews, Roger (1989), "Excavations at Jemdet Nasr, 1988", Iraq, 51: 225–248, doi:10.2307/4200306, JSTOR 4200306
  • Matthews, Roger (1990), "Excavations at Jemdet Nasr, 1989", Iraq, 52: 25–39, doi:10.2307/4200315, JSTOR 4200315
  • Matthews, Roger (1992), "Defining the Style of the Period: Jemdet Nasr 1926-28", Iraq, 54: 1–34, JSTOR 4200350
  • Matthews, Roger (2002), Secrets of the Dark Mound: Jemdet Nasr 1926-1928, Iraq Archaeological Reports, vol. 6, Warminster: BSAI, ISBN 0-85668-735-9
  • Pollock, Susan (1990), "Political Economy as Viewed from the Garbage Dump: Jemdet Nasr Occupation at the Uruk Mound, Abu Salabikh", Paléorient, 16 (1): 57–75, doi:10.3406/paleo.1990.4519
  • Pollock, Susan (1999), Ancient Mesopotamia. The Eden that never was, Case Studies in Early Societies, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-57568-3
  • Woods, Christopher (2010), "The Earliest Mesopotamian Writing" (PDF), in Woods, Christopher (ed.), Visible Language. Inventions of Writing in the Ancient Middle East and Beyond, Oriental Institute Museum Publications, vol. 32, Chicago: University of Chicago, pp. 33–50, ISBN 978-1-885923-76-9