تونی آمادونی
تونی آمادونی (به ارمنی: Թոնի Ամատունի) هنرپیشه شاخص تئاتری ایرانی ارمنی‌تبار بود
تونی آمادونی | |
|---|---|
 تونی آمادونی (نفر سمت راست) | |
| نام هنگام تولد | هاروتیون توروسیان |
| زادهٔ | ۱۳۰۰ خورشیدی(۱۹۲۱ میلادی) |
| درگذشت | ۱۳۷۰ خورشیدی(۱۹۹۱ (۷۰ سال)} |
| ملیت | ایرانی ارمنی‌تبار |
| پیشه | هنرپیشه |
در سال ۱۳۰۰ خورشیدی (۱۹۲۱ میلادی) با نام هاروتیون توروسیان در نهر العمر عراق زاده شد. به دنبال نسل‌کشی ارمنی‌ها در ترکیه، والدینش به عراق رفتند و پس از تولد تونی به ایران آمدند و ساکن آبادان شدند. از سال ۱۳۱۳ در نمایش‌هایی که کارگردانان ارمنی در آبادان به روی صحنه می‌بردند بازی می‌کرد. پس از آن و طی سال‌های بعد در شهرهای مختلف ایران و عراق نمایش‌هایی را اجرا کرد. پس از آن که به تهران آمد یک گروه تئاتری تشکیل داد و علاوه بر کارگردانی در آن‌ها بازی هم می‌کرد. اولین فیلمش «قاصد بهشت» نام داشت که توسط ساموئل خاچیکیان کارگردانی شد و در سال ۱۳۳۷ به نمایش درآمد. در دومین تجربهٔ بازیگریش در سینما باز هم با خاچیکیان همکاری کرد و در فیلم «فریاد نیمه شب» (۱۳۴۰) حضور یافت. در ۱۳۷۰ (۱۹۹۱ میلادی) یا ۱۹۸۹ در تهران درگذشت.
بخشی از نمایش‌ها
ویرایش- "چهل روز در کوه‌های موسی" (۱۳۵۸) نوشته"فرانتس ورفل" به کارگردانی آرامائیس آقامالیان
- «باغداسار برادر» (۱۳۴۷) نوشته «ه. بارویان» به کارگردانی سورن باغداساریان
- «برای شرف» (۱۳۴۶) نوشته «هوهانس تومانیان» به کارگردانی مانوئل ماروتیان
منابع
ویرایش- گروه تحقیق و پژوهش سینما (۱۳۸۳)، ارامنه و سینمای ایران، تهران: انتشارات روزنه کار، ص. ۹۷، شابک ۹۶۴-۶۷۲۸-۴۴-۸
- آندرانیک، هویان (زمستان ۱۳۷۷). «تئاتر ارمنیان جلفای اصفهان». تئاتر (۱۷): ۱۹۳ تا ۲۲۰.
- هویان، آندرانیک (بهار و تابستان ۱۳۸۲). «تئاتر انجمن فرهنگی و ورزشی آرارات». تئاتر (۳۴ و ۳۵): از ۵۱ تا ۱۲۰.
- ژانت د. لازاریان (۱۳۸۲)، «سینما»، دانشنامه ایرانیان ارمنی (ویراست اول)، تهران: انتشارات هیرمند، ص. ۴۲۳، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
- تونی آمادونی در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران
Բախչինյան, Արծվի (2004). Հայերը համաշխարհային կինոյում (به ارمنی). Գրականության և արվեստի թանգարանի հրատարակչություն. p. 538. ISBN 9993060526.
۰