جان نپر

ستاره‌شناس، ریاضی‌دان، مخترع، فیزیک‌دان، و الهی‌دان اسکاتلندی


جان نپی‌یر یا جان نِپِر[۱] (به انگلیسی: John Napier) (زاده یکم فبریه ۱۵۵۰ (میلادی) - درگذشته ۴ آوریل ۱۶۱۷ ) یک زمین دار اسکاتلندی بود که به عنوان ریاضی‌دان و فیزیک‌دان و اخترشناس شناخته شده. اون هشتمین لیرد مرکیستون بود.

جان نپر
نقاشی جان نپر در سال ۱۶۱۶ که توسط نبیره‌اش به دانشگاه ادینبورگ اهدا شده‌است.
زادهٔیکم فبریه ۱۵۵۰
درگذشت۴ آوریل ۱۶۱۷
ملیتاسکاتلندی
شناخته‌شده
برای
ابداع لوگاریتم

استخوان های نپر جداکننده اعشار

مثلثات کروی
پیشینه علمی
شاخه(ها)ریاضی‌دان و نویسنده دینی
مجسمه جان نپر در گالری ملی پرتره اسکاتلند


او همچنین نویسنده دینی اهل اسکاتلند بود.

شهرت عمده او برای ابداع و پایه‌ریزی مفهوم لگاریتم .[۲] وی احتمالاً در سال ۱۵۹۴ کار بر روی مبحث لگاریتم‌ها را آغاز کرد[۲] و در سال ۱۶۱۸ برای نخستین بار منابعی که وی در اشاره به e نوشته‌بود، منتشرشد.[۳] یکی از حفره‌های ماه به نام نپر (دهانه) نامگذاری شده‌است.[۴]


محل تولد او، برج مرکیستون، اکنون بخشی از دانشگاه نپیر ادینبرو است. یک یادبود از او نیز در خیابان کاتبرت در غرب ادینبرگ وجود دارد.

زندگی

ویرایش

پدرش، ارچیبالد نپر، هفتمین لیرد مرکیستون و مادرش، جنت باثول، دختر یک سیاستمدار و قاضی، فرانسیس باثول و خواهر آدام باثول بود. ارچیبالد نپر 16 ساله بود که جان به دنیا آمد.

اطلاعاتی راجع به تحصیلات ابتدایی جان نپر وجود ندارد؛ اما بسیاری بر این باورند که او به طور خصوصی در خانه تعلیم داده میشد. در 13 سالگی، او به کالج سنت سالواتور، در سنت اندروز وارد شد. در دوران تحصیل او، کیفیت آموزش در دانشگاه پایین بود، که تا حدودی به دلیل ایجاد نزاع بین مذهبی‌های قدیمی و پروتستان‌ها بود. هیچ مدرکی از به پایان رساندن تحصیلات توسط نپر در سنت اندروز وجود ندارد. این اعتقاد وجود دارد که او به توصیه داییش برای ادامه تحصیل به سرزمین های اصلی اروپا مهاجرت کرد. توصیه داییش، آدام بوثول، در نامه ای که در 5م دسامبر 1560 به پدر نپر بود، نوشته شده:

«I pray you, sir, to send John to the schools either to France or Flanders, for he can learn no good at home»

«استدعا میکنم جناب، جان را به مدرسه ای در فرانسه یا فلاندر بفرستید زیرا او نمیتواند در خانه چیزی بیاموزد»

مشخص نیست که در اروپا در چه دانشگاهی تحصیل کرد اما وقتی در سال 1571 به اسکاتلند بازگشت به زبان یونانی مسلط بود، زبانی که در آن زمان به طور معمول در دانشگاه های اروپا تدریس نمیشد؛همچنین هیچ مدرکی مبنی بر ثبت نام وی در دانشگاه های برتر پاریس یا ژنو در این مدت وجود ندارد.

در سال 1571، نپر 21 ساله به اسکاتلند بازگشت و در سال 1574 یک قلعه در گارتنس خرید. پس از مرگ پدرش در 1608نپر و خانواده اش به قلعه مارکیستون کوچ کردند، جایی که باقی عمرش را در آن گذراند. او همچنین مالک یک ملک در شهر ادینبرگ بود.

منابع

ویرایش
  1. در منابع فارسی جان نپر آمده‌است. به‌طور مثال:
    • «ریاضی‌دانان». دانشنامه رشد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۹.
    • «نپر، جان». راسخون. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۹.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ John Napier. (2010). In Encyclopædia Britannica. Retrieved May 17, 2010, from Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/402857/John-Napier
  3. O'Connor, J.J. , and Roberson, E.F. ; The MacTutor History of Mathematics archive: "The number e"; University of St Andrews Scotland (2001) [ارجاع دست دوم]
  4. Neper Gazetteer of Planetary Nomenclature – USGS Astrogeology