جراحی شم یا بدل

جراحی بدل یا شَم یا پلاسبو (به انگلیسی: Sham surgery) یک مداخلهٔ جراحی است که در آن جراحی بدون انجام مداخلهٔ درمانی اصلی انجام می‌شود. برای نمونه در آزمایش‌های حیوانی اگر قرار باشد یک گروه موش تحت عمل جراحی قلب قرار گیرد در موش‌های گروه جراحی بدل تمام مراحل جراحی و مراقبت‌های بعد از آن بدون انجام عمل اصلی بر قلب آن‌ها انجام می‌شود تا بدین ترتیب اثرات مربوط به بیهوشی، بازکردن قفسهٔ سینه، تزریق آنتی‌بیوتیک و … برای حذف اثرات احتمالی آن‌ها بر روند آزمایش انجام شود.

مطالعات انسانی

ویرایش

در پژوهش‌های حوزهٔ پزشکی پلاسبو دارای ارزش زیادی است و به عبارتی استاندارد طلایی این دست از آزمایش‌هاست.[۱] بنابراین زمانی که نتایج مربوط به فرایند جراحی آزمایش می‌شود، جراحی بدل به عنوان مداخله در گروه شاهد استفاده می‌شود. با این وجود استفاده از جراحی بدل در مطالعات انسانی مورد مورد بحث است[۲] از آنجایی که استانداردهای اخلاقی و پژوهشی را زیر سؤال می‌برد. از طرفی جراحی بدل ممکن است به فرد آسیب وارد کند و از سویی دیگر آزمایش‌هایی که بدون جراحی بدلی طراحی می‌شوند از نظر علمی دارای اعتبار کمتری هستند. یک راه حل تقریبی این است که افرادی که جراحی بدل بر روی آن‌ها انجام شده‌است مجدداً جراحی اصلی بر روی آن‌ها انجام گیرد. به دلایل اخلاقی مطالعاتی که نیازمند گروه شم یا بدل هستند به ندرت در انسان انجام می‌شوند.[۳] در حالی که برخی افراد مطالعات بر پایهٔ جراحی بدلی را به کلی رد می‌کنند[۴] برخی دیگر اما آن را از نظر اخلاقی قابل قبول می‌دانند به شرطی که یک سری محدودیت‌هایی در انجام آن اعمال شود.[۵][۶][۷] برای نمونه باید سؤال پژوهش بسیار مهم باشد و به طریق دیگری نتوان به آن پاسخ داد. همچنین خطرات احتمالی فرایند جراحی بدل باید تا جایی که ممکن است به حداقل رسانده شود و نیز شخص مورد آزمایش باید از همهٔ خطرات احتمالی آن به‌طور کامل آگاه باشد.[۵][۸]

مثال‌ها

ویرایش

بیماری‌های قلبی عروقی

ویرایش

در سال ۱۹۳۹ فیاسکی روش بستن رگ داخلی پستان برای بهبود جریان خون به قلب را عنوان کرد. دو دهه بعد که مطالعه‌ای در این زمینه با استفاده از گروه جراحی بدل به عنوان شاهد انجام شد مشخص شد که این روش به اندازهٔ گروه جراحی بدل مؤثر است و نه بیشتر.[۹][۱۰]

بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی

ویرایش

در جراحی مغز و اعصاب، پیوند سلول در بسیاری از مراکز درمانی در جهان به عنوان یک روش کارآمد برای درمان بیماری پارکینسون پیشنهاد شد تا زمانی که آزمایشی بر پایه جراحی بدل انجام شد که در آن جمجمه گروه شاهد با استفاده از مته سوراخ شد و نشان داد که پیوند سلول نه تنها کارآمد نیست بلکه می‌تواند آسیب‌رسان نیز باشد.[۱۱]

مطالعات حیوانی

ویرایش

جراحی بدل به شکل گسترده‌ای در آزمایش‌های مدل جراحی در حیوانات آزمایشگاهی استفاده می‌شود. در حیوانات آزمایشگاهی برداشتن کامل یا تغییر یک عضو خاص به عنوان گروه شم برای درک عملکرد عضو مورد نظر استفاده می‌شود. همچنین جراحی بدل به عنوان گروه کنترل در حیوانات آزمایشگاهی برای آزمایش روش‌های جدید جراحی استفاده می‌شود.

منابع

ویرایش
  1. Macklin R (September 23, 1999). "The Ethical Problems with Sham Surgery in Clinical Research". New England Journal of Medicine. 341 (13): 992–6. PMID 10498498. doi:10.1056/NEJM199909233411312
  2. Stolberg SG (April 25, 1999). "Sham Surgey Returns as a Research Tool". The New York Times. Retrieved May 1, 2009
  3. Albin RL (October 1, 2002). "Sham surgery controls: intracerebral grafting of fetal tissue for parkinson's disease and proposed criteria for use of sham surgery controls.". Journal of Medical Ethics. 28 (5): 322–5. PMC 1733639 Freely accessible. PMID 12356962. doi:10.1136/jme.28.5.322.
  4. Dekkers W, Boer G (2001). "Sham neurosurgery in patients with Parkinson's disease: is it morally acceptable?". J Med Ethics. 27 (3): 151–6. PMC 1733414 Freely accessible. PMID 11417020. doi:10.1136/jme.27.3.151.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ AMA: Council on Ethical and Judicial Affairs. "Surgical "Placebo" Control (2000)" (PDF). Retrieved May 2, 2009.
  6. Tenery R, Rakatansky H, Providence RI, Riddick FA Jr, Goldrich MS, Morse LJ, O'Bannon JM III, Ray P, Smalley S, Weiss M, et al. (2002). "Surgical "Placebo" Controls". Annals of Surgery. 235 (2): 303–7. PMC 1422430 Freely accessible. PMID 11807373. doi:10.1097/00000658-200202000-00021. Retrieved May 2, 2009.
  7. Rabbi Chain Steinmetz. "Is Sham Surgery Ethical?". Retrieved May 2, 2009.
  8. Mehta S, Myers TG, Lonner JH, Huffman GR, Sennett BJ (2007). "The Ethics of Sham Surgery in Clinical Orthopaedic Research". The Journal of Bone and Joint Surgery. 89 (7): 1650–3. PMID 17606805. doi:10.2106/JBJS.F.00563.
  9. Stolberg SG (April 25, 1999). "Sham Surgey Returns as a Research Tool". The New York Times. Retrieved May 1, 2009.
  10. Cobb LA, Thomas GI, Dillard DH, Merendino KA, Bruce RA (1959). "An evaluation of internal-mammary-artery ligation by a double-blind technic.". New England Journal of Medicine. 260 (22): 1115–8. PMID 13657350. doi:10.1056/NEJM195905282602204.
  11. Kim SY, Frank S, Holloway R, Zimmerman C, Wilson R, Kieburtz K (September 2005). "Science and Ethics of Sham Surgery. A Survey of Parkinson Disease Clinical Researchers.". Arch Neurol. 62 (9): 1357–60. PMID 16157742. doi:10.1001/archneur.62.9.1357.