جنگ پرتوزا
جنگ پرتوزا، هر شکلی از جنگ است که شامل مسمومیت عمدی یا آلودگی یک منطقه با منابع پرتوزا باشد.
سلاح‌های پرتوزا معمولاً به عنوان جنگ‌افزارهای کشتارجمعی طبقه‌بندی می‌شوند؛[۱] اگرچه می‌توانند مشخص باشند که چه کسی را هدف قرار می‌دهند، مانند مسمومیت آلکساندر لیتوینینکو توسط سرویس امنیت فدرال روسیه، با استفاده از پولونیوم-۲۱۰ پرتوزا.[۲]
کشورهای متعددی نسبت به برنامه‌های تسلیحات پرتوزا، ابراز علاقه کرده و چندین کشور، فعالانه، آن را دنبال می‌کنند و سه کشور نیز آزمایش‌های تسلیحات پرتوزا را انجام داده‌اند.[۳]
جنگ‌افزارهای هسته‌ای نمکی
ویرایشبمب نمکی، یک جنگ‌افزار هسته‌ای است که به مقدار زیادی، مواد نمکی خنثی، از نظر پرتوزایی، مجهز شده است. عوامل جنگ پرتوزا، از طریق جذب نوترون توسط مواد نمکی تابش‌های نوترونی ساطع شده از سلاح هسته‌ای تولید می‌شوند. این از مشکلات ناشی از انباشت مواد بسیار پرتوزا، جلوگیری می‌کند، زیرا در هنگام انفجار بمب، تولید می‌شود. در نتیجه، بارش هسته‌ای، بدتر از جنگ‌افزارهای هسته‌ای معمولی است و می‌تواند یک منطقه را برای مدتی طولانی، غیرقابل سکونت کند.
بمب کبالت نیز نمونه‌ای از سلاح‌های جنگ پرتوزا است که در آن کبالت-۵۹ با جذب نوترون، به کبالت-۶۰ تبدیل می‌شود. در ابتدا، پرتو گاما محصول شکافت هسته‌ای از یک بمب شکافت، همجوشی و شکافت «پاک» با اندازه معادل (با فرض اینکه مقدار ذرات غبار پرتوزا تولید شده برابر است) بسیار شدیدتر از کبالت-۶۰ است: ۱۵۰۰۰ برابر شدیدتر در ۱ ساعت؛ ۳۵ برابر شدیدتر در ۱ هفته؛ ۵ برابر شدیدتر در ۱ ماه و تقریباً در ۶ ماهگی، برابر است. پس از آن، شکافت، به سرعت کاهش می‌یابد، به طوری که بارش هسته‌ای کبالت-۶۰، ۸ برابر شدیدتر از شکافت در ۱ سال و ۱۵۰ برابر شدیدتر در ۵ سال است. ایزوتوپ‌های بسیار، با عمر تولید شده توسط شکافت، پس از حدود ۷۵ سال، دوباره از کبالت-۶۰، جلو خواهند زد.[۴]
انواع دیگر بمب‌های نمکی که از کبالت استفاده نمی‌کنند نیز تئوری شده‌اند.[۵] به عنوان مثال، نمک زدن با سدیم-۲۳، که به سدیم-۲۴ تبدیل می‌شود، به دلیل نیمه عمر ۱۵ ساعته‌اش، منجر به پرتوزایی شدید خواهد شد.[۶][۷]
جنگ‌افزارهای هسته‌ای انفجاری سطحی
ویرایشاگر قرار باشد اثرات تابش گرمایی و موج انفجار برای یک منطقه (یعنی ناحیه تحت پوشش مستقیم دید مستقیم و درخشندگی کافی برای ایجاد سوختن و تشکیل ساقه ماخ به ترتیب) به حداکثر برسد، انفجار هوا ترجیح داده می‌شود. هر دو جنگ‌افزار هسته‌ای، محل انفجار را با تابش نوترونی، تحت تابش قرار می‌دهند و باعث فعال‌سازی نوترونی مواد در آنجا می‌شوند. بمب‌های شکافت نیز با باقی‌مانده مواد بمب، کمک خواهند کرد. هوا در صورت فعال شدن با نوترون، ایزوتوپ‌های مفید برای جنگ پرتوزا را تشکیل نمی‌دهد. در عوض، با منفجر کردن آنها در سطح یا نزدیک سطح، زمین تبخیر و پرتوزا شده و هنگامی که سرد و به صورت ذرات متراکم می‌شود، بارش هسته‌ای قابل توجهی ایجاد می‌کند.
بمب‌های کثیف
ویرایش«بمب کثیف» یا دستگاه گسترش‌دهنده پرتوزا، سلاحی پرتوزا با فناوری بسیار پایین‌تر از آنچه در بالا مورد بحث قرار گرفت است که هدف آن، پراکنده کردن گرد و غبار پرتوزا در یک منطقه است. انتشار مواد پرتوزا، ممکن است شامل هیچ «سلاح» یا نیروهای جانبی خاصی مانند انفجار و شامل کشتن مستقیم مردم از منبع پوتو آن نباشد، بلکه می‌تواند کل مناطق یا سازه‌ها را برای زندگی انسان، غیرقابل استفاده یا نامطلوب کند. مواد پرتوزا، ممکن است به آرامی در یک منطقه بزرگ، پراکنده شوند و می‌تواند برای قربانیان، در ابتدا دشوار باشد که بدانند چنین حمله پرتوزایی در حال انجام است، به خصوص اگر آشکارسازهای پورتوزایی، از قبل، نصب نشده باشند.
جنگ پرتوزا با بمب‌های کثیف، می‌تواند برای تروریسم هسته‌ای، گسترش یا تشدید ترس، استفاده شود. در رابطه با این سلاح‌ها، دولت‌ها نیز می‌توانند شایعه، اطلاعات نادرست و ترس را منتشر کنند.[۸][۹]
در ژوئیه ۲۰۲۳، هر دوی اوکراین و روسیه، یکدیگر را به دلیل آمادگی برای بمباران نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا در اوکراین، به منظور استفاده از راکتورهای هسته‌ای به عنوان بمب‌های کثیف، سرزنش کردند.[۱۰][۱۱]
جستارهای وابسته
ویرایشبرای مطالعهٔ بیشتر
ویرایش- کربی، آر (۲۰۲۰) سلاح‌های پرتوزا: تجربه جنگ سرد آمریکا.[۱۲]
منابع
ویرایش- ↑ Safire, William (1998-04-19). "On Language; Weapons of Mass Destruction". The New York Times. Retrieved 2019-06-25.
- ↑ Addley, Esther; Harding, Luke (2016-01-21). "Key findings: who killed Alexander Litvinenko, how and why". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2019-07-02.
- ↑ Meyer, Samuel; Bidgood, Sarah; Potter, William C. (2020-10-01). "Death Dust: The Little-Known Story of U.S. and Soviet Pursuit of Radiological Weapons". International Security. 45 (2): 51–94. doi:10.1162/isec_a_00391. ISSN 0162-2889.
- ↑ Sublette, Carey. "Nuclear Weapons Frequently Asked Questions (Section 1)". Retrieved 25 July 2014.
- ↑ Sublette, Carey (May 1, 1998). "Types of Nuclear Weapons – Cobalt Bombs and Other Salted Bombs". Nuclear Weapons Archive Frequently Asked Questions. Archived from the original on September 28, 2019. Retrieved October 23, 2021.
- ↑ "Science: fy for Doomsday". Time. November 24, 1961. Archived from the original on March 14, 2016.
- ↑ Clark, W. H. (1961). "Chemical and Thermonuclear Explosives". Bulletin of the Atomic Scientists. 17 (9): 356–360. Bibcode:1961BuAtS..17i.356C. doi:10.1080/00963402.1961.11454268.
- ↑ Lendon, Brad (2022-10-25). "What is a dirty bomb and why is Russia talking about it?". CNN.
- ↑ Roth, Andrew (2022-10-27). "Vladimir Putin says 'dirty bomb' claims to Nato were made on his orders". The Guardian.
- ↑ Sinclair, Harriet (2023-07-07). "Ukraine war - live updates: Zaporizhzhia nuclear plant could become 'dirty bomb', Ukraine warns". Yahoo! News.
- ↑ Edwards, Christian (2023-07-05). "Ukraine warns Russia might attack the Zaporizhzhia nuclear power plant. How worried should we be?". CNN.
- ↑ Fall In, Fallout: When The Us Military (Almost) Brought Radiological Weapons To The Battlefield. Al Mauroni, September 22, 2020; Modern War Institute at West Point.
پیوند به بیرون
ویرایش- پرتوزا به عنوان وسیله‌ای برای حمله آنتونی اچ کوردزمن
- تهدیدات پرتوزا-جنگ‌افزار: مطالعات موردی از راست افراطی. BreAnne K. Fleer، ۲۰۲۰؛ بررسی عدم گسترش