حبس تعزیری

نوعی حبس

حبس تعزیری حبسی است که نوشته می‌شود و اجرا می‌شود و متفاوت با حبس حدی (یعنی حدود الله) است و در اختیار حاکم است. گاهی حبس تعزیری، مقابل حبس تعلیقی است که در مورد متهم اجرا نمی‌شود؛ اما حبس تعزیری اجرا می‌شود و نوعی تأدیب به‌شمار می‌آید که طبق شرع و ماده ۱۶ قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران به نظر حاکم واگذار شده‌است.[۱]

این نوع حبس برای جرائمی در نظر گرفته می‌شوند که ریشه شرعی دارند و اعمال حرام محسوب می‌شوند اما مجازات معینی در شرع برای آن‌ها تعیین نشده‌است.[۲] برخلاف یک باور رایج، حبس‌های تعزیری قابل فروش نیستند.[۳]

تعزیر مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می‌گردد. نوع، مقدار، کیفیت اجراء و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق، سقوط و سایر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین می‌شود.[۴]

جرائمی که منجر به جزای تعزیری می‌شود

ویرایش

گستره جرایم تعزیری بسیار وسیع است اما در این بخش فقط به تعدادی از جرایمی که در نهایت می‌تواند منجر به حبس تعزیری شوند اشاره شده است:

  1. کم فروشی و گرانفروشی
  2. قاچاق ارز
  3. کلاهبرداری
  4. جعل
  5. احتکار
  6. فرار از مالیات[۴]

شرایط تبدیل حبس تعزیری به تعلیقی

ویرایش

مطابق با ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی در صورت وجود برخی شرایط می‌توان حبس تعزیری را به تعلیقی تبدیل کرد. البته توجه داشته باشید که حبس تعلیقی فقط برای حبس تعزیری درجه ۳ تا ۸ قابلیت اعمال دارند. این شرایط شامل موارد زیر می‌باشند.

۱. در جرایم تعزیری درجه ۳ تا ۸ در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم، دادگاه این امکان را دارد اجرای تمام یا بخشی از مجازات را ۱ تا پنج ۵ سال معلق کند.

۲. محکوم می‌تواند پس از گذراندن یک سوم از اجرای مجازات حبس خود در صورت داشتن شرایط تعلیق حکم از طریق دادستان یا قاضی تعلیق اجرای حبس خود را تقاضا نماید.[۴]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ماده ۱۶ قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران -
  2. قانون کاهش مجازات حبس تعزیری پایگاه ملی اطلاع‌رسانی قوانین و مقررات کشور
  3. «نگاهی به یک تلقی عامیانه حقوقی؛ حبس تعزیری قابل فروش است!». پارسینه. ۵ بهمن ۱۳۸۸.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ «حبس تعزیری چیست؟». roshanlawyer.com.