حمام خیروز

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

حمام خیروز، بنایی تاریخی است مربوط به دوره صفوی.[۱] این اثر تاریخی در فردوس، بین میدان صاحب‌الزمان و میدان گلشن و در ضلع جنوبی آرامگاه امامزادگان محمد و ابراهیم[۱] واقع شده و در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۲]

حمام خیروز
Map
نامحمام خیروز
کشورایران
استانشهرستان فردوس
شهرستانفردوس
اطلاعات اثر
کاربریحمام
دیرینگیدوره صفوی
دورهٔ ساخت اثردوره صفوی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۱۹۸۹
تاریخ ثبت ملی۵ تیر ۱۳۸۴

این حمام، به دلیل قرار داشتن در کنار مسجدی به نام خیروز (که در زمین‌لرزهٔ سال ۱۳۴۷ تخریب شد)، به این نام معروف شده‌است.[۳][۴] معماری این حمام، مانند حمام‌های سردشت و حمام کوشک فردوس، در سطح منطقه منحصربه‌فرد است و نکتهٔ جالب توجه در ساخت آن، نوع طراحی است که آب قنات وارد بینه شده و سپس با عبور از طول آن از سمت دیگر به خارج می‌رود.[۵]

تبدیل به موزهٔ مردم‌شناسی ویرایش

این حمام تاریخی، برای مکان ایجاد موزهٔ مردم‌شناسی فردوس انتخاب شده و در سال‌های اخیر مرمت و بازسازی آن با بیش از ۸۰۰ متر مربع زیربنا و ۲ هزار متر مربع محوطه برای تبدیل‌شدن به موزه مردم‌شناسی انجام گرفت.[۱][۶]

در ۲۱ بهمن ۱۳۹۱، پس از اتمام مرمت این اثر تاریخی، موزه مردم‌شناسی فردوس در این مکان افتتاح شد. این موزه، دارای ۱۲۰۰ متر مربع زیربنا و ۲۵۰۰ متر مربع محوطه‌سازی بوده و شامل دو بخش موزه حمام تاریخی و مشاغل سنتی و صنایع دستی می‌باشد.[۷]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «پایان عملیات مرمت حمام تاریخی خیروز در فردوس». خبرگزاری فارس. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. «آثار فرهنگی و تاریخی تون (فردوس)». وب‌گاه رسمی فرمانداری شهرستان فردوس. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
  4. «حمام خیروز فردوس». پی‌سی آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
  5. «حمام خیروز فردوس موزه مردم‌شناسی می‌شود». خبرگزاری فردوس. ۲۱ مهر ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
  6. «مرمت حمام تاریخی خیروز فردوس». وب‌گاه رسمی شبکهٔ اطلاع‌رسانی ساختمان ایران. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
  7. «موزه مردم‌شناسی فردوس افتتاح شد». ایسنا. دریافت‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۴.