خط پهلوی مزامیری

پهلویِ مزامیری یک خط شکسته از نوع خطوط ابجدی است که برای نوشتن فارسی میانه روی کاغذ به کار رفته‌است؛ بنابراین به عنوان یکی از خطوط پهلوی توصیف می‌شود.[۱] این خط از راست به چپ معمولاً با فاصله بین کلمات نوشته می‌شد.[۱]

Psalter Pahlavi
Sample of text taken from the Cross of Herat
نوعابجد
زبان‌هازبان فارسی میانه
دورهٔ زمانیMid-6th to 7th century CE
سامانهٔ مادر
دامنه یونیکدU+10B80–U+10BAF

این دبیره نام خود را از مزامیر پهلوی گرفته‌است، این اثر بخشی از مزامیر است که از زبان سریانی به فارسی میانه ترجمه شده و در منطقه غربی چین کنونی کشف شد.[۲]

حروف ویرایش

Letters (Isolated Form)
Name[الف] Image Text الفبای آوانگاری بین‌المللی[۳]
Aleph   𐮀 /a/, /a:/
Beth   𐮁 /b/, /w/
Gimel   𐮂 /g/, /j/
Daleth   𐮃 /d/, /j/
He   𐮄 /h/
Waw-Ayin-Resh   𐮅 /w/, /r/
Zayin   𐮆 /z/
Heth   𐮇 /h/, /x/
Yodh   𐮈 /j/, /ē̆/, /ī̆/, /d͡ʒ/
Kaph   𐮉 /k/, /g/
Lamedh   𐮊 /l/, /r/
Mem-Qoph   𐮋 /m/, /q/
Nun   𐮌 /n/
Samekh   𐮍 /s/, /h/
Pe   𐮎 /p/, /b/, /f/
Sadhe   𐮏 /t͡ʃ/, /d͡ʒ/, /z/
Shin   𐮐 /ʃ/
Taw   𐮑 /t/, /d/

نقطه گذاری ویرایش

از چهار علامت نقطه‌گذاری بزرگ در پایان بخش‌ها استفاده شده:

Mark Description
Image Text
  𐮙 علامت بخش
  𐮚 علامت تغییر بخش
  𐮛 چهار نقطه با صلیب
  𐮜 چهار نقطه با نقاط

شماره ویرایش

پهلوی مزامیری اعداد خاص خود را داشت:

مقدار ۱ ۲ ۳ ۴ ۱۰ ۲۰ ۱۰۰
علامت عکس              
دبیره 𐮩 𐮪 𐮫 𐮬 𐮭 𐮮 𐮯

برخی از اعداد رفتار پیوستگی دارند (هم با اعداد و هم با حروف).[۱] اعداد از راست به چپ نوشته می‌شوند. اعداد بدون اعداد مربوطه جمعی هستند. به عنوان مثال، 96 ‎ صورت 𐮮𐮮𐮮𐮮𐮭𐮫𐮫‎ (20 + 20 + 20 + 20 + 10 + 3 + 3)نوشته شده‌است[۱]

بلوک یونیکد ویرایش

خط پهلوی مزامیری در ژوئن ۲۰۱۴ با انتشار نسخه ۷٫۰ به استاندارد یونی‌کد اضافه شد.

بلوک یونیکد U+10B80 – U+10BAF است:

خط پهلوی مزامیری[1][2]
Official Unicode Consortium code chart (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+10B8x 𐮀 𐮁 𐮂 𐮃 𐮄 𐮅 𐮆 𐮇 𐮈 𐮉 𐮊 𐮋 𐮌 𐮍 𐮎 𐮏
U+10B9x 𐮐 𐮑 𐮙 𐮚 𐮛 𐮜
U+10BAx 𐮩 𐮪 𐮫 𐮬 𐮭 𐮮 𐮯
Notes
1.^ الگو:Unicode version
2.^ Grey areas indicate non-assigned code points

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Everson, Michael; Pournader, Roozbeh (2011-05-06). "N4040: Proposal for encoding the Psalter Pahlavi script in the SMP of the UCS" (PDF). Working Group Document, ISO/IEC JTC1/SC2/WG2. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «N4040» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. Encyclopædia Iranica: Pahlavi Psalter
  3. Daniels, Peter T.; Bright, William, eds. (1996). -9780195079937/page/518 The World's Writing Systems. Oxford University Press, Inc. pp. -9780195079937/page/518 518. ISBN 978-0-19-507993-7. {{cite book}}: Check |url= value (help)


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «persian-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="persian-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().