خودکار (نوشت‌افزار)

وسیله ای برای نوشتن

قلم خودکار نوک‌ساچمه‌ای یا به‌زبان عام، خودکار، گونه‌ای ابزار نوشتاری نوین یا گونه‌ای قلم است. خودکار دارای یک لولهٔ داخلی است همراه با رزانه (جوهر) چسبناکی که با چرخش ساچمه یا گوی کوچک فلزی (با ۰٫۷ تا ۱٫۶ میلی‌متر قطر) از جنس برنج، فولاد یا تنگستن کربید در نوک آن، در زمان استفاده پخش می‌شود.[۱]

خودکار نوک ساچمه‌ایی
Parts of a retractable ballpoint pen
یک خودکار و اجزای آن
مخترع
سال عرضه۱۸۸۸
شرکتشرکت‌های گوناگون
موجود بودنمحصولی با تولید جهانی
نمونه‌ای از خودکار بیک

«خودکار نوک‌ساچمه‌ای» را لاسلو بیرو، مخترع و روزنامه‌نگار اهل مجارستان، در سال ۱۹۳۱ میلادی اختراع کرد. او از برادرش که شیمی‌دان بود یاری گرفت و با تغییراتی کم در مرکب رزانه (جوهر)، کمی از غلظت آن کم کرد و چیزی همانند جوهر خودکار امروزی را ابداع نمود ولی با این حال هنوز هم این جوهر غلظت بالایی برای روان شدن در خودنویس داشت و لذا خودنویس را کنار گذاشت و به فکر قلم جدیدی افتاد که بتواند این جوهر غلیظ را -که سریع هم خشک می‌شود- به سطح کاغذ برساند؛ بنابراین، با کمک برادر خود توانست یک ساختار جدید که ما امروز در فارسی به نام «خودکار» و در انگلیسی به نام ball point pen (قلم نوک‌ساچمه‌ای) می‌شناسیم، اختراع کند. ساختار خودکار بسیار ظریف اما در عین حال بسیار ساده است. خودکار از سه قسمت اصلی تشکیل شده‌است. ساچمه در نوک و محل برخورد با کاغذ، بدنهٔ نگه‌دارندهٔ ساچمه، و نهایتاً مخزن جوهر غلیظ خودکار.[۲]

ویژگی‌های یک خودکار خوب ویرایش

خودکار نامناسب باعث درد مچ دست و انگشتان می‌شود. از ویژگی‌های یک خودکار خوب برای نوشتن‌های درازمدت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • خودکارهای با سطح مقطع سه‌گوش از خودکارهای با سطح مقطع دایره‌ای بهترند.
  • خودکارهایی که دارای پوشش لاستیکی نرم هستند، باعث ناراحتی انگشتان نمی‌شوند.
  • افرادی که به هنگام نوشتن خودکار را زیاد فشار می‌دهند، معمولاً در انگشت اشاره خود احساس درد می‌کنند. در این صورت باید از خودکارها با پوشش لاستیکی ارتجاعی استفاده کنند.
  • خودکار خوب به گونه‌ای است که اندازه مناسب دارد و به راحتی در دست قرار می‌گیرد.
 
تصویری از نوک یک خودکار بیک که بزرگنمایی شده‌است.

تاریخچه ویرایش

اولین بار اختراع خودکار در سال ۱۸۸۸ میلادی بنام John J. Loud ثبت شد. او دباغ چرم بود و سعی داشت قلمی بسازد که بتواند روی چرم‌های دباغی شده خود چیزی بنویسد. کاری که خودنویس‌های آن زمان قادر به انجام آن نبودند.[۳]

لازلو بیرو مخترع مجارستانی، در سال ۱۹۳۱ میلادی خودکار نوک ساچمه‌ای را اختراع کرد.[۴]

 
ثبت اختراع اولین خودکار، سال ۱۸۸۸

منابع ویرایش

  1. "How does a ballpoint pen work?". Engineering. HowStuffWorks. 1998–2007. Retrieved 16 November 2007.
  2. خودکار چگونه اختراع شد؟ golestani.co
  3. http://en.wikipedia.org/wiki/John_J._Loud
  4. Webshark Ltd. – www.webshark.hu. "A porcelán-arany csoda". Herend. Archived from the original on 12 October 2007. Retrieved 11 September 2010.