داروی تجویزی

(تغییرمسیر از داروهای شیمیایی)

داروی تجویزی (یا دارو یا دوا) دارویی است که جهت تشخیص، درمان یا پیشگیری از بیماری‌ها به کار می‌رود.[۱][۲][۳] دارو درمانی شاخه مهمی از پزشکی است که به داروشناسی جهت پیشرفت پیوسته و داروسازی جهت مدیریت مناسب متکی است.

داروی تجویزی
بسته‌های دارویی
نام‌های دیگردارو، دوا

این داروها ممکن است به صورت خوراکی (قرص و شربت)، مالیدنی (پماد و قطره)، استنشاقی (از راه تنفسشیاف مقعدی یا واژینال یا تزریقی (آمپول) عضلانی یا وریدی تهیه شده باشند.

داروها اصولاً باید در شرایط ویژه‌ای نگهداری شوند و تاریخ مصرف مشخصی دارند. نحوه مصرف دارو و دوز مؤثر (داروشناسی) آن در نسخه پزشک معالج مشخص می‌شود.

تعریف

ویرایش

دارو به ماده یا ترکیب شیمیایی اطلاق می‌شود که برای درمان یا درمان بیماری استفاده می‌شود. به گفته دایرةالمعارف بریتانیکا، دارو به ماده‌ای گفته می‌شود که برای درمان بیماری یا تسکین درد استفاده می‌شود.

به گفته موسسه ملی سرطان، اشکال دارویی می‌توانند شامل قرص‌ها، کپسول‌ها، مایعات، کرم‌ها و چسب‌ها باشند. داروها می‌توانند به روش‌های مختلفی مانند خوراکی، داخل وریدی یا به صورت قطره‌ای در گوش یا چشم تجویز شوند. دارویی که حاوی ماده مؤثره نیست و در تحقیقات علمی استفاده می‌شود، دارونما نامیده می‌شود.[۴]

موافقتنامه‌ کالاها در کشورهای مختلف

ویرایش

در ایالات متحده، داروهای جدید باید به تأسیسات غذا و داروی ایالات متحده (FDA) به عنوان داروهای ایمن و مؤثر تأیید شوند.[۵][۶] این روند معمولاً شامل ارسال درخواست برای مطالعه یک داروی جدید با مقدار کافی داده‌های پیش بالینی برای پیشرفت در آزمایش‌های انسانی است.[۷][۸]

سازمان غذا و داروی عربستان سعودی (SFDA) بر صنایع علوم حیات در عربستان سعودی نظارت می‌کند، از جمله داروسازی، بیوتکنولوژی، تجهیزات پزشکی و غیره.[۹][۱۰] این شرکت ها باید برای دریافت تاییدیه بازاریابی محصولات خود درخواست ثبت نام SFDA کنند.[۱۱]

در بریتانیا، آژانس نظارت بر داروها و محصولات بهداشتی داروها را برای استفاده تأیید و ارزیابی می‌کند.[۱۲][۱۳] در آن زمان، مؤسسه ملی سلامت و مراقبت عالی (NICE) انگلستان و ولز تصمیم می‌گیرد که آیا خدمات بهداشت ملی (NHS) آنها را (از نظر پرداخت) تأیید می‌کند یا خیر و به چه شکلی.

در بسیاری از کشورهای غربی غیر از ایالات متحده، «مانع چهارم» تحلیل هزینه-اثربخشی قبل از اینکه بتوان فناوری‌های جدیدی را معرفی کرد، پدیدار شده است. عمده توجه بر روی ""برچسب قیمت موثر"" (از نظر هزینه، به عنوان مثال، هزینه بر اساس QALY) از فناوری های در حال بررسی متمرکز شده است.

داروهای نادر (Orphan)

ویرایش

در چندین کشور بزرگ که قوانین مربوط به دارو را تنظیم می‌کنند، قوانین خاصی برای برخی از بیماری‌های نادر (بیماری‌های نادر) وجود دارد.[۱۴][۱۵] به عنوان مثال، در ایالات متحده قانون داروهای نادر برای بیماری‌هایی صدق می‌کند که کمتر از ۲۰۰,۰۰۰ بیمار به آنها مبتلا هستند و همچنین به گروه‌های بزرگتر جمعیت در شرایط خاص. از آنجا که تحقیقات پزشکی و توسعه داروها برای درمان چنین بیماری‌ها از لحاظ اقتصادی غیر سودآور است، شرکت‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، از معافیت‌های مالیاتی، معافیت از پرداخت هزینه‌ها و حق انحصاری فروش این دارو به مدت زمان محدود (هفت سال) بهره‌مند می‌شوند، صرف نظر از اینکه دارو با پتنت محافظت شده باشد یا خیر.[۱۶][۱۷]

جهان در حال توسعه

ویرایش

پتنت‌ها در کشورهای در حال توسعه مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. به منظور ترکیب پتنت‌ها و دسترسی همگانی به داروها، به سیاست بین‌المللی کارآمدی در مورد تبعیض قیمتی نیاز است. علاوه بر این، طبق توافق‌نامه تریپس سازمان تجارت جهانی، کشورها باید اجازه دهند داروهای دارویی به ثبت برسند. در سال ۲۰۰۱، سازمان تجارت جهانی اعلامیه دوحه را پذیرفت که بر اساس آن توافق‌نامه تریپس باید با توجه به اهداف بهداشت عمومی لحاظ شود و برخی روش‌های دور زدن انحصارات دارویی مانند صدور مجوز اجباری یا واردات موازی حتی پیش از انقضای مدت پتنت مجاز شد.[۱۸]

پانویس

ویرایش
  1. "Drug definition US FDA Drug approval process". Pharmacists Pharma Journal. 11 November 2010. Archived from the original on 22 July 2017. Retrieved 22 February 2021.
  2. US Federal Food, Drug, and Cosmetic Act, SEC. 210., (g)(1)(B). بایگانی‌شده در ۱۲ مه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine Accessed 17 August 2008.
  3. Directive 2004/27/EC of the European Parliament and of the Council of 31 March 2004 amending Directive 2001/83/EC on the Community code relating to medicinal products for human use. Article 1. Published 31 March 2004. Accessed 17 August 2008.
  4. «What is the Placebo Effect?». www.drugs.com. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  5. «The U.S. Drug Approval Process: A Primer». www.everycrsreport.com. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  6. «The FDA's New Drug Approval Process: Development & Premarket Applications». drug-dev.com. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  7. «Clinical Trials: The IND & NDA». www.brainkart.com. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  8. «Stages of Drug Development». pacificbiolabs.com. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  9. «The Registration Rules of Pharmaceutical, Herbal and Health Product Manufacturers and their Products Guideline» (PDF). sfda.gov.sa. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  10. «SFDA registration». pharmaknowl.com. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  11. «Authority Activities». sfda.gov.sa. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.
  12. «Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency». clinregs.niaid.nih.gov. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۲۴.
  13. «Insights on the UK's MHRA International Recognition Procedure». www.pharmacytimes.com. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.
  14. «Regulatory Framework for Drugs for Rare Diseases». www.ncbi.nlm.nih.gov. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.
  15. «Drugs for Rare Diseases: Evolving Trends in Regulatory and Health Technology Assessment Perspectives». www.cda-amc.ca. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.
  16. «Rare and Orphan Diseases». www.ncsl.org. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.
  17. «Orphan Drugs: Understanding the FDA Approval Process». academicentrepreneurship.pubpub.org. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.
  18. «Declaration on the TRIPS agreement and public health». www.wto.org. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴.

پیوند به بیرون

ویرایش