رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی

رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز درحال حاضر بزرگترین رصدخانهٔ فعال کشور است.[۱][۲][۳] این رصدخانه با فضای ۲۱۱ هکتار واقع بر قله بیلندی زینجناب از رشته کوه‌های سهند تبریز بوده و ۴۵ کیلومتر از جنوب شهر تبریز فاصله دارد. از این رصدخانه بعنوان یکی از منحصربفردترین رصدخانه‌های ایران نیز یاد می‌شود.[۴]

رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی
سازماندانشگاه تبریز
مکاندامنه شمالی سهند، تبریز، ایران
مختصات۳۷°۵۲′۰۸″شمالی ۴۶°۱۹′۵۵″شرقی / ۳۷٫۸۶۹۰۲۵°شمالی ۴۶٫۳۳۱۸۲۵°شرقی / 37.869025; 46.331825
ارتفاع۲۵۵۵
آب‌وهواسرد کوهستانی
تلسکوپ‌ها
24 اینچ BECKکاسگرین با پنل الکترونیکی
16 اینچ BECKکاسگرین با پنل الکترونیکی
تلسکوپ خورشیدی ۱۵ سانتی‌متر ZEISSانکساری مجهز به فیلتر h-alpha
7 اینچماکسوتف
7 اینچماکسوتف

امکانات پژوهشی ویرایش

 
بزرگ‌ترین تلسکوپ ایران[۵] در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی

در این رصدخانه ۳ تلسکوپ حرفه ای در گنبدهای جداگانه مجهز به پانل‌های الکترونیکی و اتاق کنترل اپراتور، چشمی‌های مختلف، فوکوسر الکترونیکی، اسپکتروسکوپ میکرومتر رشته‌ای، فوتومتر و میکروفوتومتر، فیلترهای اچ-آلفا و فیلتر مایلار مخصوص خورشید است و از زمان تأسیس پاسخگوی نیاز پژوهشگران و دانشجویان اخترفیزیک سراسر کشور بوده.

درحال حاضر امکان فعالیت پژوهشی در این رصدخانه وجود دارد.

امکانات آموزشی ویرایش

از تلسکوپ‌های آماتوری این رصدخانه به ۲ تلسکوپ ۷ اینچی ماکسوتف-کاسگرین و ۲ تلسکوپ نیوتونی ۸ اینچ با مقر EQ6 pro می‌توان اشاره کرد.

برنامه‌های مختلف آموزشی و ترویجی در بهار و تابستان هرسال در مناسبت‌های نجومی و دوره‌های آموزشی، سمینارها و کارگاه‌های علمی مختلف برگزار می‌شود.[۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱]

امکانات رفاهی ویرایش

یک ساختمان پژوهشگران مجهز به کتابخانه ای با حداقل ۵۰۰ جلد مراجع نجومی، تمام امکانات رفاهی و سوئیت‌های جداگانه و علاوه بر آن خوابگاه‌های عمومی با مجموعاً ۸۰ تخت، هرساله پذیرای بازدیدکنندگان عمومی و گردشگران داخلی و خارجی است.[۱۲]

در برنامه‌های عمومی، ورود خانواده‌ها و کودکان به این رصدخانه با ثبت نام مجاز است.[۱۳][۱۴][۱۵]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «رصد خانه خواجه نصیر الدین طوسی». پژوهشکده فیزیک کاربردی و ستاره‌شناسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  2. «بزرگترین تلسکوپ ایران در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز راه انداری شد». وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  3. «رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی تبریز منحصربفردترین رصدخانه کشور است». شهریار نیوز. ۲۰۱۸-۰۷-۲۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  4. www.yjc.ir https://www.yjc.ir/fa/news/6612839/رصدخانه-خواجه-نصیرالدین-طوسی-تبریز-منحصربفردترین-رصدخانه-کشور. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  5. «بزرگترین تلسکوپ ایران در رصدخانه دانشگاه تبریز راه‌اندازی شد». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۴ مه ۲۰۲۲.
  6. «آخرین ماه گرفتگی قرن». پژوهشکده فیزیک کاربردی و ستاره‌شناسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  7. «اردوی علمی رصد و ثبت بارش شهابی برساوشی در بزرگترین رصدخانهٔ فعال کشور». پژوهشکده فیزیک کاربردی و ستاره‌شناسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  8. ایران، سازمان فضایی (۲۰۲۰-۱۰-۰۷). «وبینار ارتش فضایی». سازمان فضایی ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.[پیوند مرده]
  9. «رصد شبانه خسوف در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز». دانشگاه تبریز. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  10. «رصد زنده خورشید در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی تبریز- اخبار استانها تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  11. «رصد آسمان شب در رصد خانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز». ایسنا. ۲۰۱۹-۰۹-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  12. «گنجانده شدن رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی در کتب گردشگری تبریز». معاونت اجتماعی فرهنگی هنری. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  13. «رصد آسمان شب در رصد خانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز». ایسنا. ۲۰۱۹-۰۹-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  14. «رصد خورشید گرفتگی در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز». دانشگاه تبریز. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  15. «رصد خورشید گرفتگی در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۶-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.