رضا علیپور
رضا علیپور شنازندی‌فرد (زادهٔ ۹ اردیبهشت ۱۳۷۳ در شنازند) سنگنورد ایرانی است. او قهرمان جهان و دارنده سابق رکورد جهانی سنگنوردی سرعت با ثبت زمان ۵٫۴۸ ثانیه و همچنین دارندهٔ رکورد کنونی سنگنوردی سرعت ایران با ثبت زمان ۴٫۸۴ ثانیه است.[۱]
.jpg) رضا علیپور در سال ۱۳۹۶ | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| نام کامل | رضا علیپور |
| لقب(ها) | یوزپلنگ آسیا سریعترین مرد عمودی جهان |
| ملیت | ایرانی |
| زاده | ۹ اردیبهشت ۱۳۷۳ (۳۰ سال) شنازند، استان قزوین،ایران |
| ورزشی | |
| کشور |  ایران |
| ورزش | سنگنوردی |
| باشگاه | خانه سنگنوردی قزوین |
| سوابق مدال | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| به نمایندگی از ایران
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سنگنوردی مردان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بازی‌های جهان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
لهستان-وروتسواف۲۰۱۷ | ۵٫۵۸ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| قهرمانی جهان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
اسپانیا - خیخون ۲۰۱۴ | ۶٫۱۱ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
فرانسه - پاریس ۲۰۱۶ | ۷٫۳۷ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
اتریش - اینسبورگ ۲۰۱۸ | ۵٫۶۳ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کاپ آزاد چین | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
چین - گوانگجو ۲۰۱۷ | ۵٫۶۷ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بازی‌های آسیایی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
اندونزی - جاکارتا ۲۰۱۸ | ۵٫۶۳ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
چین -هانگژو ۲۰۲۲ | ۵٫۳۰ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| قهرمانی آسیا | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - همدان ۲۰۱۲ | ۶٫۲۰ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - تهران ۲۰۱۳ | ۸٫۶۵ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
چین - نینگبو ۲۰۱۵ | ۶٫۷۹ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - تهران ۲۰۱۷ | ۵٫۶۲ ثانیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جام فجر | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - تهران ۱۳۹۱ | سرعت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - همدان ۱۳۹۲ | سرعت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| قهرمانی ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - تهران ۱۳۹۱ | سرعت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - تهران ۱۳۹۱ | سرعت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایران - زنجان ۱۴۰۲ | سرعت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
علیپور در سال ۱۳۹۲ با ثبت رکورد ۶٫۲۴ ثانیه توانست اولین مدال طلای تاریخ سنگنوردی ایران را در مسابقات قهرمانی جهان کسب کند. او برای نخستین‌بار ایران را در مادهٔ سرعت صاحب سهمیهٔ المپیک کرد[۲][۳] و در رقابت رده‌بندی المپیک ۲۰۲۴ پاریس تنها با ۱۴ صدم ثانیه اختلاف با رقیبش ساموئل واتسون آمریکایی به مقام چهارم رسید. علیپور در مرحلهٔ نیمه‌نهایی این مسابقات توانست رکورد خود و ایران را به ۴٫۸۴ ثانیه ارتقا دهد.[۴][۵]
اوایل زندگی
ویرایشرضا علیپور در ۹ اردیبهشت ۱۳۷۳ در روستا شنازند بخش کوهین در استان قزوین در خانواده‌ای تُرک[۶] به دنیا آمده است.
افتخارات
ویرایشرضا علیپور در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ موفق شد با ثبت رکورد ۵ ثانیه و ۵۴ صدم ثانیه عنوان قهرمانی مسابقات سنگنوردی جام‌جهانی نانجینگ چین را از آن خود کند. وی در همه مراحل این مسابقات توانست رکورد کمتر از ۶ ثانیه را ثبت کند و در مرحله نیمه‌نهایی نیز توانست با ثبت زمان ۵ ثانیه و ۴۸ صدم ثانیه رکورد دنیا را که متعلق به دانیل بولدیرف اوکراینی با زمان ۵ ثانیه و ۶۰ صدم ثانیه بود، ۱۲ صدم ثانیه جابه‌جا نماید. او در فینال این رقابت‌ها با ثبت زمان ۵ ثانیه و ۵۴ صدم ثانیه بر سنگنورد روس غلبه کرد و به عنوان قهرمانی دست یافت.[۷] پس از بهبود بخشیدن رکورد سرعت سنگنوردی جهان به میزان ۱۲ صدم ثانیه توسط رضا علیپور ، [۸] در بهمن ماه ۱۳۹۶ طی اقدامی از سوی اتحادیه بین‌المللی بازی‌های جهانی و به انتخاب کاربران ، ورزشکار برتر سال ۲۰۱۷ از میان برترین ورزشکاران شرکت‌کننده در مسابقات ۲۰۱۷ وروتسواف لهستان به رأی‌گیری گذاشته شد؛ که بر این اساس علیپور با کسب ۹۰۷۹۰ رأی مردمی به عنوان برترین ورزشکار رشته‌های غیر المپیکی جهان در سال ۲۰۱۷ انتخاب شد. این اتفاق بزرگ برای اولین بار در تاریخ ورزش ایران رخ می‌دهد که برترین ورزشکار رشته‌های غیر المپیکی جهان از کشور ایران انتخاب می‌شود.[۹][۱۰]رضا علیپور در جریان برگزاری مسابقات سنگنوردی بازی‌های آسیایی جاکارتا اندونزی ۲۰۱۸ توانست در اولین حضور رشته سنگنوردی در این رقابت‌ها، دهمین مدال طلای ایران و نخستین مدال طلای تاریخ سنگنوردی ایران در بازی‌های آسیایی را کسب کند.[۱۱] براساس رنکینگ اعلام شده از سوی فدراسیون جهانی سنگنوردی؛ رضا علیپور با کسب ۳۲۴٫۶۸ امتیاز، بالاتر از باسا از فرانسه و تیموفیف از روسیه به‌عنوان برترین ورزشکار ماده سرعت جهان در سال ۲۰۱۸ انتخاب شد .[۱۲] رضا علیپور در نوزدهمین دوره بازی‌های آسیایی ۲۰۲۲ هانگژو چین در رشته سنگنوردی سرعت و با پیروزی برابر حریف چینی در فینال با ثبت زمان ۵ ثانیه و ۳۰۲ هزارم‌ثانیه موفق به کسب مدال طلا شد؛ علیپور پیش از این در بازی‌های آسیایی سال ۲۰۱۸ به‌میزبانی کشور اندونزی نیز به مدال طلا رسیده بود.[۱۳]
بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس
ویرایشعلیپور در پایان رقابت‌های انتخابی ۲۰۲۴ المپیک، توانست با کسب ۳۵ امتیاز از مسابقه انتخابی سهمیه المپیک شانگهای چین و ۲۶ امتیاز از مسابقه انتخابی سهمیه المپیک بوداپست مجارستان، با مجموع ۶۱ امتیاز سهمیه حضور در المپیک ۲۰۲۴ پاریس را کسب کند تا در کنار ۱۳ سنگنورد دیگر این رشته ورزشی که موفق به کسب سهمیه المپیک شده‌اند به رقابت بپردازد.[۱۴][۱۵][۱۶]رضا علیپور در مرحله رکوردگیری مقدماتی المپیک ۲۰۲۴ پاریس با ثبت رکورد ۵ ثانیه و ۶ صدم‌ثانیه در جایگاه ششم قرار گرفت و در دور حذفی با کسب بهترین زمان ثبت شده به‌عنوان نفر هشتم راهی مرحله یک‌چهارم‌نهایی شد.[۱۷][۱۸]در مرحله نیمه‌نهایی المپیک ۲۰۲۴ پاریس علیپور به مصاف امیر مایموراتف از قزاقستان رفت و با ثبت زمان ۵ ثانیه و ۵۷ صدم‌ثانیه به جمع ۴ سنگنورد برتر المپیک رسید. رضا علیپور در مرحله رده‌بندی نهایی المپیک ۲۰۲۴ پاریس و در جریان رویارویی با ساموئل واتسون آمریکایی با ثبت زمان ۴ ثانیه و ۸۴ صدم‌ثانیه و تنها با ۶ صدم‌ثانیه اختلاف از رسیدن به نشان برنز جاماند و در رده چهارم المپیک قرار گرفت.[۱۹]
شگرد رضا
ویرایشرضا علیپور در سال ۲۰۱۶ و در جریان مسابقات سنگنوردی جام‌جهانی ووجیانگ چین با حذف گیره چهارم مسیر، حرکتی جدید را در سنگنوردی سرعت جهان پایه‌گذاری کرد. به‌طوری‌که او در آغاز صعود، مسیر را همانند استارت کلاسیک شروع می‌کند، اما سپس مستقیماً با کشش بسیار زیاد با حذف گیره دست چهارم به سمت گیره شماره ۵ و ۶ می‌رود. رضا علیپور اولین سنگنوردی در جهان بود که مبتکر شگردی شد که فدراسیون جهانی صعودهای ورزشی IFSC آن را شگرد «رضا» نامید.[۲۰][۲۱][۲۲]
فعالیت‌های اجتماعی
ویرایشرضا علیپور پس از بازگشت از بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس، در اقدامی خیرخواهانه و انسان‌دوستانه، گوشی تلفن همراهی که در این مسابقات به‌عنوان هدیه دریافت کرده بود را به فروش گذاشت تا عواید آن را صرف تهیه پانصد بسته کمک تحصیلی برای کودکان کار کوره‌های آجرپزی کند. یکی از شرکت‌های تولیدکننده تلفنهمراه، برای بازی‌های المپیک و پارالمپیک ۲۰۲۴ پاریس، ۱۷٬۰۰۰ گوشی تحت‌عنوان نسخه المپیک برای اهداء به ورزشکاران تولید کرد.[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]علیپور در شهریورماه ۱۴۰۳ با همکاری یک حامی مالی توانست بیش از ۱۲۰۰ کیف مدرسه به‌همراه لوازم‌التحریر و ۶۰۰ جفت کفش برای کودکان‌کار کوره‌های آجرپزی قزوین تهیه کند. این اتفاق پس از حراج عمومی گوشی تلفنهمراه هدیه المپیک ۲۰۲۴ پاریس رخ داد، اما یک حامی مالی بدون دریافت گوشی تلفنهمراه از علیپور ملزومات مدرسه کودکان‌کار را تأمین کرد. بعد از این رخداد علیپور در اقدامی مشابه مجدداً هدیه المپیکی خود را به حراج گذاشت تا با عواید آن بتواند نسبت به ساخت مجموعه بهداشتی و درمانی نظیر مطب دکتر و حمام و سرویس بهداشتی در محل کوره‌های آجرپزی قزوین اقدام کند.
عناوین جام‌جهانی سنگنوردی
ویرایش| سال | مکان | رویداد | نشان |
|---|---|---|---|
| ۲۰۱۳ | هایانگ، چین | سرعت | طلا |
| ووجیانگ، چین | سرعت | نقره | |
| ۲۰۱۴ | شامونی، فرانسه | سرعت | برنز |
| ۲۰۱۵ | هایانگ، چین | سرعت | برنز |
| ووجیانگ، چین | سرعت | طلا | |
| ۲۰۱۶ | نانجینگ، چین | سرعت | طلا |
| شامونی، فرانسه | سرعت | برنز | |
| ۲۰۱۷ | نانجینگ، چین | سرعت | طلا |
| ویلارس، سوپیس | سرعت | طلا | |
| آرکو، ایتالیا | سرعت | نقره | |
| ۲۰۱۸ | مسکو، روسیه | سرعت | طلا |
| آرکو، ایتالیا | سرعت | برنز | |
| ووجیانگ، چین | سرعت | برنز | |
| ژیامن، چین | سرعت | برنز |
نگارخانه
ویرایش.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ «علیپور با بدشانسی به برنز نرسید/ رضا چهارمین سنگنورد برتر المپیک شد». ایرنا. ۱۸ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «نخستین مدال طلای تاریخ سنگنوردی ایران بر گردن علیپور درخشید». خبرگزاری مهر. ۲۴ مهر ۱۳۹۲.
- ↑ «اولین مدال طلای جهانی برای سنگنوردی ایران». ایسنا. ۲۴ مهر ۱۳۹۲.
- ↑ «صعود باورنکردنی رضا علیپور به نیمه‌نهایی سنگنوردی المپیک». ایرنا. ۱۸ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «۶ صدم ثانیه فینال المپیک را از رضا علیپور گرفت/ سنگنورد ایران چهارم شد». ایسنا. ۱۸ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
- ↑ «قهرمانی رضا علیپور در جام جهانی سنگ نوردی». خبرگزاری مهر. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶.
- ↑ «رضا علیپور اوسین بولت سنگنوردی جهان». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۶.
- ↑ ««رضا علیپور» با رأی مردم اول شد / برترین ورزشکار سال ۲۰۱۷ در رشته‌های غیر المپیکی». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران. ۱۱ بهمن ۱۳۹۶.
- ↑ «Athlete of the Year 2017». International World Games Association. ۱ فوریه ۲۰۱۸.
- ↑ «رضا علیپور در سنگ نوردی بازی‌های آسیایی 2018 اندونزی طلایی شد». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی. ۱ شهریور ۱۳۹۷.
- ↑ ««رضا علیپور» برترین سنگنورد ماده «سرعت» جهان درسال ٢٠١٨ جهان شد». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی. ۲۸ آبان ۱۳۹۷.
- ↑ «دومین طلا بازی‌های آسیایی برای سریعترین مرد عمودی ایران». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی. ۱۱ مهر ۱۴۰۲.
- ↑ «رضا علیپور نماینده سنگنوردی ایران در بازی‌های المپیک: تنها رقیب من در پاریس کسی است که هر روز صبح و جلوی آینه او را می‌بینم». آکادمی ملی المپیک. ۱۹ تیر ۱۴۰۳.
- ↑ «کسب سهمیه المپیک نتیجه تلاش‌های علیپور بود/ او اسطوره تمرین است». خبرگزاری مهر. ۳ تیر ۱۴۰۳.
- ↑ «رضا علیپور موفق به کسب سهمیه المپیک پاریس شد». کمیته ملی المپیک. ۲ تیر ۱۴۰۳.
- ↑ «صعود رضا علیپور به یک چهارم نهایی سنگنوردی المپیک». ایسنا. ۱۶ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «رضا علیپور به مرحله یک چهارم نهایی صعود کرد». خبرگزاری مهر. ۱۶ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «پایان کار سریعترین مرد عمودی جهان با جایگاه چهارم المپیک». خبرگزاری مهر. ۱۸ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «Speed Climbing Techniques: The Reza». Speed Climbing World. ۲۷ مهر ۱۴۰۲.
- ↑ «What is Speed Climbing? All you need to know». Speed Climbing World. ۲۴ مرداد ۱۴۰۲.
- ↑ «The Best Speed Climbers Dash up Walls With a Time-Saving Move». خبرگزاری مهر. ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸.
- ↑ «حرکت خیرخواهانه علیپور؛ حراج گوشی المپیکی برای کمک به محرومان». مشرق نیوز. ۲۷ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «اقدام زیبا و خیرخواهانه سنگنورد المپیکی». تابناک. ۲۷ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «ستاره المپیک ایران، جایزه‌اش را به خیریه اهدا کرد!». ورزش سه. ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸.
- ↑ «رضا علیپور موبایلش را برای انجام کار خیر به حراج گذاشت!». رصد نیوز. ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸.
- ↑ "Paris Olympics 2024". Retrieved 2024-08-08.
- ↑ "Paris Olympics 2024". Retrieved 2024-08-06.
- ↑ "IFSC World Cup Wujiang 2024". Retrieved 2024-04-12.
- ↑ "IFSC World Cup Wujiang 2024". Retrieved 2024-04-12.
- ↑ "IFSC Speed Climbing World Records". Retrieved 2023-04-28.
- ↑ "IFSC Speed Climbing World Records". Retrieved 2023-04-28.
- ↑ "L'Indonésien Kiromal Katibin bat encore le record du monde d'escalade de vitesse et frôle la barre des 5 secondes". L'Équipe (به فرانسوی). July 8, 2022. Retrieved July 8, 2022.
- ↑ "IFSC Speed Climbing World Records". Retrieved 2023-04-28.
- ↑ "IFSC Speed Climbing World Records". Retrieved 2023-04-28.
- ↑ "Climbing Speed World Records Men".
- ↑ "IFSC Salt Lake City 2022-05-27 Men's Speed Event Page".
- ↑ "IFSC Seoul 2022-05-06 Men's Speed Event Page".
- ↑ "Speed Records".
- ↑ International Federation of Sport Climbing (2021-05-28), Kiromal Katibin DESTROYS the men's Speed world record!, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2021-05-29
- ↑ International Federation of Sport Climbing (2017-05-15), IFSC Climbing World Cup Nanjing 2017 - New Speed World Records, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2018-07-06
- ↑ Jan Kříž (2014-09-13), NEW World speed climbing record - 5.60 seconds! WCH Gijon 2014, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2017-05-22
- ↑ International Federation of Sport Climbing (2014-09-01), IFSC Climbing World Cup Arco 2014 - Speed - Hroza Breaks World Record, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2017-05-22
- ↑ Edyta Ropek (2014-08-30), Speed Climbing World Record by Libor Hroza, Arco, 30.08.2014 qualification round, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2018-02-15
- ↑ International Federation of Sport Climbing (2012-10-18), Men's Speed Climbing World Record 5.88 - IFSC Climbing World Cup Xining 2012 - Speed, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2017-05-22
- ↑ Jan Kříž (2011-07-29), World record in speed climbing 2011 (6.26 seconds) HD, archived from the original on 2021-12-15, retrieved 2018-02-15
پیوند به بیرون
ویرایش- رضا علیپور در Olympics.com