زمان لیاپانوف
زمان لیاپانوف (انگلیسی: Lyapunov time) یک بازهٔ زمانی مشخص است که طی آن، یک سامانه پویا دچار آشوب میشود. این واحد نمایه نام خود را از ریاضیدان روس الکساندر لیاپانوف میگیرد و مفهومی معکوس و متضاد با نمای لیاپانوف است.[۱]
زمان لیاپانوف بازتابی از حدود پیشبینیپذیری یک سامانه است.
مثالها
ویرایشبرخی مقادیر رایج عبارتند از:[۲]
سامانه | زمان لیاپانوف |
---|---|
منظومه شمسی | ۵ میلیون سال |
مدار پلوتون | ۲۰ میلیون سال |
انحراف محوری مریخ | ۵–۱ میلیون سال |
مدار سیارک ۳۶ | ۴٬۰۰۰ سال |
چرخش هایپریون | ۳۶ روز |
نوسانهای بدون نظم شیمیایی | ۵٫۴ دقیقه |
نوسانهای بدون نظم هیدرودینامیک | ۲ ثانیه |
۱ سانتیمتر مکعب از آرگون در دمای اتاق | ۱۰−۱۱ × ۳٫۷ ثانیه |
۱ سانتیمتر مکعب از آرگون در نقطه سهگانه (۸۴ کلوین و ۶۹ کیلو پاسکال) | ۱۰−۱۶ × ۳٫۷ ثانیه |
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Lyapunov time». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۰.