زندان هارون

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

زندان هارون یا زندان هارون‌الرشید یا زندان خان مربوط به سدهٔ ۴ ه‍.ق است و در ۱۳ کیلومتری شرق تهران واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۰۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱] و یکی از آثار تاریخی پس از اسلام در شهر ری است. این بنا در ده کیلومتری جاده تهران به خراسان در دامنه کوه‌های مسگرآباد واقع است.

زندان هارون
نامزندان هارون
کشورایران
شهرستانشهرری
اطلاعات اثر
نام‌های دیگرزندان خان
کاربریزندان
دیرینگی۱۱۰۰ سال
دورهٔ ساخت اثردوران آل بویه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۴۰۸
تاریخ ثبت ملی۱۱ بهمن ۱۳۳۴
زندان هارون بر ایران واقع شده‌است
زندان هارون
روی نقشه ایران
۳۵°۳۵′۳۱″شمالی ۵۱°۳۲′۴۱″شرقی / ۳۵٫۵۹۲۰۴۲°شمالی ۵۱٫۵۴۴۶۲۳°شرقی / 35.592042; 51.544623

بنای زندان به شکل مکعب مستطیل به ارتفاع ۹ متر و به صورت دو طبقه ساخته شده و از درازا و پهنای یکسانی برابر با ۳۰ متر و سی سانتی‌متر بر خور دار است. زندان هارون دارای ساختاری متشکل از لاشه سنگ و گچ و از نظر قدمت متعلق به دوره آل بویه حدود ۱۱۰۰ سال قبل است.[۲]

به‌طور تحقیق نام زندان در قدیم‌الایام بدین بنا اطلاق شده و امروزه هم به همین نام خوانده می‌شود. گذشت زمان و حوادث دوران لطمه زیادی به بنا وارد آورده، ولی تا اندازه‌ای مرمت گردیده‌است. آنچه معلوم است بنای مزبور همان‌طور که از اسم آن بر می‌آید، زندانی از دوران آل بویه بوده و صرفاً به منظور زندان‌های انفرادی ساخته شده‌است. به عقیده آندره گدار بنای مزبور از زمان سلجوقی است و یکی از استحکامات نظامی آن عصر به شمار می‌آید.[۳]

منابع ویرایش

  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. زندان هارون[پیوند مرده]، سایت جامع گردشگری ایران
  3. فرهنگ فارسی معین