زندان مرکزی مشهد

زندان مرکزی مشهد یا زندان وکیل‌آباد زندان مرکزی شهر مشهد خیلی قبل تر داخل شهر و در خیابان ارگ، پاسداران فعلی واقع بود و سپس به وکیل اباد، مکان فعلی منتقل، که ابتدا در خارج شهر واقع شده بود اما با پیشروی شهر اکنون در داخل شهر قرار گرفته‌است.

این زندان از چند بند تشکیل شده:

• بند ۱ یا جوانان که مشاوره است و زیر نظر روانشناسان است
• بندهای ۲ و ۳ برای بزرگسالان و مانند بند ۱ زیر نظر روانشناسان است.
• بندهای ۴ و ۵ که در طبقات مختلف می‌باشند بندهایی عادی هستند و مانند بندهای مشاوره از قانون منع سیگار و مواد و از این قبیل پیروی نمی‌کنند.
• بند ۵ خود شامل چهار بند میشود به نامهای ۱۰۱،۱۰۲،۱۰۳،و ۱۰۴ که قبلا با نام ارشاد از آن یاد میشود

در بند ۱۰۱ محکومین به اعدام و بازداشت شدگان موقت که شامل جرایم سنگین می‌شود، نگهداری می‌شوند. این بند تبعیدگاه زندانیان سیاسی نیز می‌باشد. در بند ۱۰۲ متهمین به قتل نگهداری می‌شوند و همچنین بندهای ۱۰۳ برای متهمین نوجوان و ۱۰۴ جرایم عادی می‌باشد.

• بند ۶/۱ که یک بند امنیتی به حساب می‌آید و در آن قاتلان حرفه‌ای و سارقان مسلح نگهداری شده و همچنین ده‌ها زندانی سیاسی و عقیدتی در این بند در حبس به سر می‌برند. از زندانیان سیاسی بند ۶/۱ می‌توان به حسن علیجانی، داریوش عمران زاده(محمد)، مهدی فرطوسی و مرتضی پرهیزگار اشاره کرد. نام این بند امنیتی هم‌زمان با افشاگری ایوار فرهادی که به خاطر فعالیت‌هایش در توییتر علیه جمهوری اسلامی برای حدود یک ماه در بند ۶/۱ زندانی بود، بر سر زبان‌ها افتاد. وی برای نخستین بار فاش کرد که یک آمریکایی به نام مایکل وایت در این بند زندانی است.
• بند نسوان
• بند ۱۳(نیمه باز)
• بند ۱/۱
• بند روحانیت
• بند کودک (برای افراد زیر ۱۸ سال)
• بند باز (کار)

زندان وکیل آباد بیش از ظرفیت زندانی دارد که اکثراً بر روی زمین می‌خوابند اصطلاحا به آن کف خواب گفته میشود و فشار سختی را تحمل می‌کنند. حفاظت زندان که مجری اوامر دستگاه‌های امنیتی است، از زندانیان پرخطر نظیر قاتل‌ها و اشرار برای فشار به دیگر زندانیان، به ویژه زندانیان سیاسی و عقیدتی استفاده می‌کند.

رفتار زشت و تحقیر آمیز زندان‌بانان با زندانیان بر رنج زندان می‌افزاید. کیفیت غذای زندان نیز بسیار بد است و خدمات پزشکی از زندانیان سیاسی دریغ می‌شود. هر زندانی در هر ۳ ماه یکبار اجازه‌ی ویزیت دکتر دارد و معمولا پزشک بدون توجه به مشکل فرد صرفاً سه مدل دارو تجویز می‌کند و زندانی در صورت اعتراض بارد بند مواجه می‌شود.

تحریم

وزارت خزانه‌داری آمریکا در روز پنج‌شنبه ۳ مهر ۹۹ دو قاضی و سه زندان از جمله زندان وکیل‌آباد مشهد را به دلیل نقش آنها در شکنجه بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز، بازداشت‌های خودسرانه افراد به دلیل شرکت در اجتماع‌های مسالمت‌آمیز در لیست سیاه خود قرار داد و تحریم کرد.

زندانیان مشهور زندان وکیل‌آباد

• عباس واحدیان شاهرودی
• احمد قابل
• کاویز نوزدهی
• داور نبیل‌زاده
• حیات جهاندیده
• غلام‌عباس زارع حقیقی
• امیر رضایی
• ابراهیم ملکی
• ناهید قدیری
• هاشم خواستار
• ایوار فرهادی
• داریوش عمران‌زاده (محمد)
• محمد حسین سپهری
• رضا مهرگان

جستارهای وابسته

• زندان زابل
• زندان قائمشهر