بند چک وردک

زیبر ګلپی در ولایت میدان وردک، افغانستان ګایده شد
(تغییرمسیر از سد چک وردک)

سد چک وردک (به انگلیسی: Chaki Wardak Dam)[۱] که به‌طور خلاصه به آن سد چک هم گفته می‌شود سدی در حوالی مرکز منطقهٔ چک در ولایت میدان وردک افغانستان است. این سد در ابتدا توسط آلمانی‌ها در سال ۱۹۳۸ ساخته شد و قدیمی‌ترین سد اصلی در افغانستان است. این سد جریان آب در رود لوگار را تنظیم نموده و به تأمین آب برای آبیاری در درهٔ چک کمک می‌کند.[۲][۳][۴][۵]

سد چک وردک
بند چک وردک در افغانستان واقع شده
بند چک وردک
محل سد چک وردک
کشور افغانستان
محلولسوالی چک وردک, ولایت میدان وردک
کاربریتولید برق
آغاز ساخت١٩٣٧
گشایش١٩۴۰
هزینه ساخت١٥ میلیون افغانی
مالک(ـان)دولت جمهوری اسلامی افغانستان
سد و سرریزها
گونه سدسد خاکی
بر روی روددریای لوگر
بلندی٢٧ متر
طول تاج٨۰۴ متر
اارتفاع در تاج٩ متر
عرض در پی١۶۰ متر
گونه سرریزاُوگی
مخزن
مساحت مخزن۴ کیلومتر مربع
گونه سدسد خاکی
توربین‌ها٣ دانه
خالص تولید سالانه٣.٣ گیگاوات

نیروگاه ویرایش

سد چک وردک زمانی ظرفیت بالایی برای تولید انرژی داشت. چهار توربین آن برق وردک و بخشی از کابل، لاهور و قزنی را تامین می‌کرد.[۶]

تأمین نگهداری ویرایش

در ماه مهٔ ۲۰۰۵ سد چک وردک تقریباً سرریز شد زیرا پس از شش سال خشکی هوا دریچه‌های اضطراری آن زنگار گرفته و بسته شده بودند. برنامهٔ عمران ملل متحد و صندوق اورژانس افغانستان و همچنین وزارت آب و برق، برای رفع این مشکل به اقدام فوری پرداختند. همکاری‌های مشترک باعث فراهم گردیدن فی‌الفور منابع مالی، طراحی و بکارگیری دریچه‌های کمکی ۱۶ متری برای نگهداشتن آب، تا زمانی که دریچه‌های زنگ زده و گرفته شده بیرون آورده و تعمیر شوند، گردید. این تعمیرات با هزینهٔ حدود ۱۸٬۰۰۰ دلار موفق بود و امکان بازگشت اهالی به خانه‌هایشان در دره را فراهم ساخت.[۷][۸]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. s.r.o، Tripomatic. «Chaki Wardak Dam in Chak-e Wardak, Afghanistan». travel.sygic.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۳.
  2. "Chaki Wardak Dam". www.triposo.com (به انگلیسی). Retrieved 2020-05-25.[پیوند مرده]
  3. «About: Chaki Wardak Dam». dbpedia.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۵.
  4. «Chaki Wardak Micro Hydro Power Plant - BLUE&P Group» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۱۱-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۳.
  5. "Chaki Wardak Dam". Mapcarta (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-13.
  6. «سد چک وردک» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۸ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۲۰.
  7. «Afghanistan's Melting Snows Kill 14, Displace Thousands». www.ens-newswire.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۶.
  8. "Afghanistan: UNDP assists in flood prevention at Chak-e Wardak Dam - Afghanistan". ReliefWeb (به انگلیسی). Retrieved 2020-05-26.

پیوند به بیرون ویرایش