سومقاییت
سومقاییت[۲] (لاتین: Sumqayıt) شهری صنعتی در منطقه شرق جمهوری آذربایجان و در کنار دریای خزر میباشد. این شهر ۳۱ کیلومتر از باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان فاصله دارد و سومین شهر پرجمعیت کشور است.
سومقاییت
Sumqayıt | |
|---|---|
شهر | |
 | |
 نشان | |
| کشور |  جمهوری آذربایجان |
| ناحیه اقتصادی | استان آبشرون |
| تاسیس | ۲۲ نوامبر ۱۹۴۹ |
| حکومت | |
| • شهردار | ذاکر فرجاف |
| مساحت | |
| • کل | ۹۰ کیلومتر مربع (۳۰ مایل مربع) |
| ارتفاع | ۲۶ متر (۸۵ فوت) |
| جمعیت (سرشماری ۲۰۲۱)[۱] | |
| • کل | ۳۵۸٬۶۷۵ |
| • تراکم | ۴۰۰۰/کیلومتر مربع (۱۰۰۰۰/مایل مربع) |
| • رتبه جمعیت شهر در کشور | دوم |
| منطقهٔ زمانی | یوتیسی +۴ (AZT) |
| وبگاه | www |
سومقاییت در منطقه شبه جزیره آبشوران جای دارد.
تاریخچه
ویرایششهر سومقایت در سالهای ۱۹۳۷-۱۹۳۸ به عنوان یک مستعمره کیفری تأسیس شد و در اوایل دهه ۱۹۴۰ میزبان تعداد زیادی از اسیران جنگی آلمانی بود. در سال ۱۹۴۸-۱۹۴۹، این شهر به مرکز تولید صنعتی فلزات تصفیهشده و مواد شیمیایی تبدیل شد. در اوج فعالیتهای خود، سومقایت یکی از منابع اصلی تولید مواد شیمیایی شوروی بود که شامل ۱۳ کارخانه فلزات سنگین و ۱۲ کارخانه شیمیایی میشد.[۳]
در دهه ۱۹۵۰، این شهر به سرعت رشد کرد و بیشتر جمعیت آن را افراد آواره از مناطق مختلف شوروی و کارجویان از سراسر آذربایجان تشکیل دادند. با آغاز دهه ۱۹۷۰ و ادامه درگیریهای قرهباغ، مهاجرتهای گستردهای از مناطق غربی جمهوری آذربایجان به این شهر انجام شد. تخمین زده میشود که امروزه حدود ۲۰-۳۰ درصد جمعیت سومقایت را افراد آواره تشکیل میدهند.[۴]
جمعیت سومقایت در سال ۱۹۸۹ حدود ۳۰۰,۰۰۰ نفر بود که با اضافه شدن آوارگان، این رقم به حدود ۴۰۰,۰۰۰ نفر رسیده است. باوجود تعطیلی بسیاری از کارخانهها و کاهش اشتغال، شهر همچنان یک مرکز چندقومیتی و چندملیتی باقی مانده است.[۵]
جامعه تالشی سومقایت
ویرایشتالشیها حدود ۲۰ درصد جمعیت سومقایت (تقریباً ۸۰,۰۰۰ نفر) را تشکیل میدهند.[۶]
مهاجرت عمده تالشیها به سومقایت بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ رخ داده است. از سال ۱۹۹۰ به بعد، تعداد کمی از تالشیها به این شهر مهاجرت کردهاند. تالشیهای سومقایت در مناطق خاصی متمرکز نیستند و بهصورت پراکنده در سراسر شهر زندگی میکنند.[۷]
نسل اول تالشیها در سومقایت افرادی بودند که در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی به شهر مهاجرت کردند. بیشتر آنان با همسران تالشی ازدواج کردهاند.[۸]
آب و هوا
ویرایش| دادههای اقلیم سومقاییت | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ماه | ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مه | ژوئن | ژوئیه | اوت | سپتامبر | اکتبر | نوامبر | دسامبر | سال |
| میانگین بیشترین °C (°F) | ۶٫۷ (۴۴) |
۶٫۳ (۴۳) |
۹٫۸ (۵۰) |
۱۷٫۰ (۶۳) |
۲۲٫۵ (۷۳) |
۲۷٫۶ (۸۲) |
۳۰٫۷ (۸۷) |
۳۲٫۰ (۹۰) |
۲۶٫۰ (۷۹) |
۱۹٫۵ (۶۷) |
۱۵٫۹ (۶۱) |
۹٫۳ (۴۹) |
۱۸٫۶۱ (۶۵٫۷) |
| میانگین کمترین °C (°F) | ۱٫۳ (۳۴) |
۱٫۱ (۳۴) |
۳٫۴ (۳۸) |
۸٫۶ (۴۷) |
۱۳٫۸ (۵۷) |
۱۸٫۸ (۶۶) |
۲۱٫۷ (۷۱) |
۲۱٫۸ (۷۱) |
۱۸٫۲ (۶۵) |
۱۲٫۵ (۵۵) |
۱۰٫۱ (۵۰) |
۳٫۶ (۳۸) |
۱۱٫۲۴ (۵۲٫۲) |
| بارندگی میلیمتر (اینچ) | ۲۴ (۰٫۹۴) |
۲۰ (۰٫۷۹) |
۲۳ (۰٫۹۱) |
۴۰ (۱٫۵۷) |
۳۶ (۱٫۴۲) |
۳۱ (۱٫۲۲) |
۱۴ (۰٫۵۵) |
۱۴ (۰٫۵۵) |
۲۱ (۰٫۸۳) |
۳۳ (۱٫۳) |
۳۲ (۱٫۲۶) |
۲۵ (۰٫۹۸) |
۳۱۳ (۱۲٫۳۲) |
| منبع: Climate-Data.org[۹] | |||||||||||||
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش | این یک مقالهٔ خرد جمهوری آذربایجان است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
- ↑ "Population of Azerbaijan". stat.gov.az. State Statistics Committee. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ بختیاری، سعید. اطلس جهان امروز. تهران: انتشارات گیتاشناسی نوین، شهریور ۱۳۹۸.
- ↑ Tiessen, C. F. (2003). Positive Orientation Towards the Vernacular Among the Talysh of Sumgayit. Master’s thesis, University of North Dakota.
- ↑ Tiessen, C. F. (2003)
- ↑ Tiessen, C. F. (2003)
- ↑ Tiessen, C. F. (2003)
- ↑ Tiessen, C. F. (2003)
- ↑ Tiessen, C. F. (2003)
- ↑ "Climate: Sumqayit". Retrieved 2020-04-14.