سگنوسور

سرده‌ای از داس‌خزندگان

سگنوسور (به انگلیسی: Segnosaurus) یک سرده از دایناسورهای دروگر (تریزینوسور) است که در دوره کرتاسه پسین حدود ۱۰۲ تا ۸۶ میلیون سال پیش در جنوب شرقی مغولستان کنونی زندگی می‌کردند. در دهه ۱۹۷۰، چندین نمونه فسیل ناقص اما به خوبی حفظ شده، در صحرای گبی کشف شد و در سال ۱۹۷۹ جنس و گونه به صورت سگنوسوروس گالبیننسیس (Segnosaurus galbinensis) نامگذاری شد.[۱]

بازسازی بدن سگنوسور که ناحیه بزرگی را در پشت پاها نشان می‌دهد. تریزینوسارها ممکن است در حین تغذیه روی لگن خود «نشسته» باشند.

نام عمومی سگنوسور به معنای «مارمولک آهسته» است و نام خاص گالبیننسیس به منطقه گالبین اشاره دارد. بخش‌های شناخته شده این دایناسور شامل فک پایین، مهره‌های گردن و دم، لگن، کمربند شانه و استخوان‌های اندام است. بخش‌هایی از نمونه‌ها از زمان جمع‌آوری ناپدید شده یا آسیب دیده‌اند.

سگنوسور یک تریزینوسور با جثه بزرگ بود که تخمین زده می‌شود حدود ۶–۷ متر (۲۰–۲۳ فوت) طول و حدود ۱٫۳ تن متری (۱٫۴ تن کوچک) وزن داشته باشد. این گونه می‌توانست روی دو پا راه برود و تنه بدنش به سمت بالا متمایل بوده‌است. سر آت کوچک با منقاری در نوک آرواره‌ها و گردنش بلند و باریک بوده‌است. فک پایین در جلو به سمت پایین چرخیده بوده و دندان‌ها از نظر داشتن دندانه و همچنین داشتن لبه‌های سوم برای برش در برخی از دندان‌های عقبی متمایز بودند. اندام‌های جلویی قوی بودند و سه انگشت با چنگال‌های بزرگی داشتند و پاها چهار انگشت داشتند که از پای آن به خوبی پشتیبانی می‌کرده‌اند. به جز تریزنوسورها، همه تروپودها دارای پاهای سه انگشتی بودند. قسمت جلویی لگن برای حمایت از شکم بزرگ تکامل یافته‌است. استخوان شرمگاهی به سمت عقب چرخیده‌است که این ویژگی فقط در پرندگان و دایناسورها که بیشترین ارتباط را با آنها دارند، دیده می‌شود.[۲]

اندازه در مقایسه با انسان

وابستگی خویشاوندی سگنوسور در ابتدا مبهم بود و به خانواده تروپودهای سگنوسارید مرتبط دانسته شد ولی بعداً هنگامی که جنس‌های مشابه شناسایی شدند، یک راسته به نام سگنوساریا تعریف شد.

طرح‌های طبقه‌بندی جایگزین تا زمانی که خویشاوندان دیگری در دهه ۱۹۹۰ کامل‌تر توصیف شدند، پیشنهاد شد که آنها را به عنوان تروپود تأیید کرد. فسیل‌های جدید همچنین نشان داد که سگنوساریدها مترادف کوچک خانواده تریزینوسارید (Therizinosauridae) است. گمان می‌رود سگنوسور و خویشاوندانش، جانورانی بوده‌اند که آهسته حرکت می‌کردند. همان‌طور که از ویژگی‌های غیرمعمولشان مشخص می‌شود، عمدتاً گیاه‌خوار بودند، در حالی که بیشتر گروه‌های تروپود گوشتخوار بودند. تریزینوسارها احتمالاً از اندام جلویی بلند، گردن بلند و منقار خود هنگام خوردن سرشاخه‌ها و روده بزرگ خود برای هضم غذا استفاده می‌کردند.[۳][۴][۵]

Falcarius

unnamed

Jianchangosaurus

Therizinosauroidea

Beipiaosaurus

unnamed

Alxasaurus

Therizinosauridae

Erliansaurus

Nanshiungosaurus

Neimongosaurus

Segnosaurus

Erlikosaurus

Suzhousaurus

Enigmosaurus

Therizinosaurus

Nothronychus

منابع

ویرایش
  1. Xing, Lida (2012). "A new Dromaeosauripus (Dinosauria: Theropoda) ichnospecies from the Lower Cretaceous Hekou Group, Gansu Province, China". Acta Palaeontologica Polonica. doi:10.4202/app.2011.0115. ISSN 0567-7920.
  2. Glut, D. F. (1997). Dinosaurs: The Encyclopedia. Jefferson: McFarland & Co. pp. 806–807. ISBN 978-0-89950-917-4.
  3. Glut, D. F. (1997). Dinosaurs: The Encyclopedia. Jefferson: McFarland & Co. pp. 806–807. ISBN 978-0-89950-917-4.
  4. Zanno, Lindsay E. (2006-09-11). "The pectoral girdle and forelimb of the primitive therizinosauroid Falcarius Utahensis (Theropoda, Maniraptora): analyzing evolutionary trends within Therizinosauroidea". Journal of Vertebrate Paleontology (به انگلیسی). 26 (3): 636–650. doi:10.1671/0272-4634(2006)26[636:TPGAFO]2.0.CO;2. ISSN 0272-4634.
  5. Zanno, Lindsay E. (2006-09-11). "The pectoral girdle and forelimb of the primitive therizinosauroid Falcarius Utahensis (Theropoda, Maniraptora): analyzing evolutionary trends within Therizinosauroidea". Journal of Vertebrate Paleontology (به انگلیسی). 26 (3): 636–650. doi:10.1671/0272-4634(2006)26[636:TPGAFO]2.0.CO;2. ISSN 0272-4634.