شاتر یا سایه‌روشن یا بستاور پردهٔ متحرکی است که در مقابل فیلم یا گیرنده تصویر قرار می‌گیرد و مانع رسیدن نور به آن می‌شود. در زمان عکسبرداری این پرده، کنار رفته و نور در طی زمان تنظیم شده، به فیلم یا گیرنده تصویر می‌رسد و سایه‌روشن‌، مجدداً بسته می‌شود.[۱]

یک مسدودکننده تک برگی. ۱-صفحه مسدودکننده، ۲-مسدود شدن روزنه بوسیله مسدودکننده برگی، ۳-سوراخ روزنه، ۴-پره برگ، ۵-مهارکننده، ۶-فنر پروانه‌ای
یک سایه‌روشن‌ سطح کانونی با حرکت عمودی
یک سایه‌روشن‌ سریع ۱۸۷۵

ساختار

ویرایش

سایه‌روشن‌ها در دو نوع سطح-کانونی (به انگلیسی: Focal-plane shutter) و برگی (به انگلیسی: Leaf shutter) وجود دارند.[۲][۳]

آزمایش

ویرایش

کار باز و بسته شدن سایه‌روشن‌ها، با فنرهایی انجام می‌شود. به مرور زمان این فنرها کارایی خود را از دست داده و کند می‌شوند. بعد از مدتی، زمان نوردهی به نسبت کند شدگی فنرها افزایش یافته و فوق نوردهی (به انگلیسی: Over Expose) انجام می‌گیرد.
برای تست سرعت سایه‌روشن‌، راه‌های متعددی وجود دارد. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای تست سرعت سایه‌روشن‌ اینست که: از سوژه معینی بدون تغییر زاویه و بدون تغییر نور عکس‌های متوالی بگیریم، و در هر کادر با یک استاپ افزودن سرعت سایه‌روشن‌، یک استاپ دیافراگم را باز کنیم (زیرا نسبت سرعت سایه‌روشن‌ و گشادگی دهانه دیافراگم که با f نشان می‌دهند نسبت عکس دارد در واقع سایه‌روشن‌ میزان زمان نور ورودی به اتاق تاریک را تعیین می‌کند و دهانه دیافراگم میزان حجم نور ورودی به اتاق تاریک را).

با کنترل نتیجه، هر کدام از عکس‌ها که نور زیادی دریافت کرده و فوق نوردهی شده، مشخص می‌شود که سایه‌روشن‌ در آن استاپ دقت خود را از دست داده‌است.[۴] البته شاید به نظر افراد مبتدی این مسئله چندان مهم نیاید! ولی در عکاسی حرفه‌ای اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.

پانویس

ویرایش

منابع

ویرایش
کتاب‌ها
  • صفاکار، علی (۱۳۸۰). عکاسی و دوربین‌های عکاسی. تهران: انتشارات ابجد. ص. ۲۰۴. شابک ۹۶۴-۶۴۱۷-۲۲-۱.
  • دانایی، رحیم. آموزش نوین عکاسی. ارسباران. ص. ۲۹۰.
دانشنامه‌ها

انگلیسی:

  • Time life editors (۱۹۷۶The Life Library of Photography. 17 volume، ج. Special problem، USA: Time Life Books، شابک ۹۷۸۰۳۱۶۷۰۷۱۷۶ از پارامتر ناشناخته |نوبت چاپ= صرف‌نظر شد (کمک)