بایت

یکای اطلاعات و ذخیره سازی در رایانه
(تغییرمسیر از شرتابایت)

بایت یکی از یکاهای اساسی سنجش مقدار داده‌ها در رایانه و به معنی کوچکترین واحد قابل آدرس‌دهی (addressable) اطلاعات است که در رایانه‌های امروزی عموماً به صورت هشت بیت متوالی در نظر گرفته می‌شود.[۱] همچنین در بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی، یک نوع داده (به انگلیسی: Data Type) صحیحی با این نام وجود دارد.[۲]

مقادیر بایت‌ها
ده‌دهی دودویی نامشخص
نام
(نماد)
استاندارد
بین‌المللی
نام
(نماد)

مقدار
کاربرد عمومی
(در‌کشورها)
مقدار
کیلوبایت (kB) ۱۰۳ کیبی‌بایت (KiB) ۲۱۰ کیلوبایت (KB) ۲۱۰
مگابایت (MB) ۱۰۶ مبی‌بایت (MiB) ۲۲۰ مگابایت (MB) ۲۲۰
گیگابایت (GB) ۱۰۹ گیبی‌بایت (GiB) ۲۳۰ گیگابایت (GB) ۲۳۰
ترابایت (TB) ۱۰۱۲ تبی‌بایت (TiB) ۲۴۰ ترابایت (TB) ۲۳۰*۱۰۳
پتابایت (PB) ۱۰۱۵ پبی‌بایت (PiB) ۲۵۰ پتابایت (PB) ۲۳۰*۱۰۶
اگزابایت (EB) ۱۰۱۸ اگزبی‌بایت (EiB) ۲۶۰ اگزابایت (EB) ۲۳۰*۱۰۹
زتابایت (ZB) ۱۰۲۱ زبی‌بایت (ZiB) ۲۷۰ زتابایت (ZB) ۲۳۰*۱۰۱۲
یوتابایت (YB) ۱۰۲۴ یوبی‌بایت (YiB) ۲۸۰ یوتابایت (YB) ۲۳۰*۱۰۱۵
سوتابایت (SB) ۱۰۲۷ سوبی‌بایت (SiB) ۲۹۰ سوتابایت (SB) ۲۳۰*۱۰۱۸

یک بایت معادل یک نویسه است و در پردازنده‌های ۸ بیتی برابر با طول ثبات‌ها، تعداد بیت‌های قابل محاسبه در واحد محاسبه و منطق پردازنده، تعداد خطوط مسیر داده (به انگلیسی: Data Bus) یا تعداد خطوط مسیر آدرس (به انگلیسی: Address Bus) است.

ابهام‌زدایی ویرایش

در مورد مقیاس‌های بزرگتر (مضارب بایت)، از دو تعریف متفاوت استفاده می‌شود که اولی مبتنی بر توان‌هایی از عدد ۲ است؛ مثلاً کیلوبایت برابر با ۲۱۰ و مگابایت برابر با ۲۲۰ است. در این تعریف از دستگاه اعداد دودویی استفاده شده‌است. اما، تعریف دوم مبتنی بر دستگاه اعداد دهدهی است و از توان‌های ۱۰ برای بیان حجم داده‌های دیجیتال استفاده می‌کند. بدین ترتیب، برای مثال پیشین، کیلوبایت معادل ۱۰۳ و مگابایت برابر با ۱۰۶ خواهد بود. گفتنی است که کاربرد یکی از این دو تعریف بستگی به کاربرد آن دارد. بدین صورت که برای بیان گنجایش حافظه دیسک سخت و حجم داده‌های انتقال در مخابرات و شبکه‌های رایانه‌ای از توان ۱۰ ولی برای بیان ظرفیت حافظه تصادفی رایانه (به انگلیسی: RAM) از توان دودویی آن استفاده می‌شود.[۳]


منابع ویرایش

  1. Buchholz, Bemer (۱۹۶۲ میلادی). "Planning a Computer System" (به انگلیسی). Archived from the original on 23 October 2012. Retrieved 20 February 2012. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ= (help)
  2. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «نوع داده صحیح «بایت» در زبان‌های برنامه‌نویسی». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ فوریه ۲۰۱۲.
  3. «تعریف پیشوند یکاهای «بایت» در وبگاه «whatsabyte»». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰ فوریه ۲۰۱۲.