شورای عالی قرقیزستان

شورای عالی قرقیزستان

Жогорку Кеңеш
Верховный Совет
شورای عالی قرقیزستان ; Жогорку Кеңеш; Верховный Совет
هفتمین شورای عالی قرقیزستان
گونه
گونه	تک‌مجلسی
تاریخچه
بنیادگذاری	۱۹۳۸ (شورای عالی جمهوری سوسیالیستی قرقیزستان شوروی); ۱۹۹۰ (شورای عالی جمهوری قرقیزستان); ۱۹۹۴ (مشروطه); ۲۰۰۵ (تک‌مجلسی);
رهبری
رئیس	نورلان‌بیگ شاکیف، مکنچیل ; از ۵ اکتبر ۲۰۲۲
رئیس کابینه وزیران	عقیل‌بیگ جباروف، آر-نامیس ; از ۱۲ اکتبر ۲۰۲۱
ساختار
کرسی‌ها	۹۰
مدت دوره	۵ سال
انتخابات
نظام رأی‌گیری	رأی‌گیری موازی:; نمایندگی تناسبی لیست حزبی (۵۴ کرسی); نخست‌گزینی (۳۶ کرسی)
آخرین انتخابات۱	۲۸ نوامبر ۲۰۲۱
محل نشست‌ها
	جوگورکو کنش, بیشکک
وبگاه
	www.kenesh.kg

شورای عالی قرقیزستان (به قرقیزی: Жогорку Кеңеш) پارلمان جمهوری قرقیزی می‌باشد و دارای نظام تک‌مجلسی است. این شورا تا سال ۱۹۹۱ با عنوان شورای عالی جمهوری سوسیالیستی قرقیزستان شوروی شناخته می‌شد.

این مجلس دارای ۹۰ کرسی^[۱] نمایندگی می‌باشد که اعضای آن به دو روش رأی‌گیری نسبی با لیست حزبی و رأی‌گیری نخست‌گزینی برای یک دوره ۵ سال انتخاب می‌شوند.

پیشینه ویرایش

این نهاد قانونگذار در دوران حاکمیت شوروی بر قرقیزستان با عنوان شورای عالی جمهوری سوسیالیستی قرقیزستان شوروی شناخته می‌شد.

از سال ۱۹۹۱ زمانی که قرقیزستان از اتحاد جماهیر شوروی استقلال یافت تا اکتبر ۲۰۰۷ که قانون اساسی با همه‌پرسی تغییر کرد، شورای عالی متشکل از مجلس قانونگذاری و مجلس نمایندگان مردمی با ۶۰ و ۴۵ عضو بود. اعضای هر دو مجلس برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌شدند. در مجلس نمایندگان مردمی، همه ۴۵ عضو در حوزه‌های انتخابیه تک‌کرسی انتخاب و در مجلس مقننه، ۴۵ نماینده در حوزه‌های تک‌کرسی و ۱۵ نفر از طریق لیست‌های حزبی انتخاب می‌شدند.

از اکتبر ۲۰۰۷، شورای عالی یک نهاد دادگذاری تک‌مجلسی شد. مجلس در ابتدا از ۹۰ عضو تشکیل می‌شد اما زمانی که در سال ۲۰۱۰ رئیس‌جمهور قربان‌بیگ باقی‌یف پس از شورش ها برکنار شد، قانون اساسی جدیدی تصویب شد که تعداد اعضا را به ۱۲۰ افزایش داد. همینطور احزاب به منظور جلوگیری از تمرکز قدرت به ۶۵ کرسی محدود شدند.

رأی‌گیری در مورد اصلاح قانون اساسی تعداد کرسی‌های پارلمان را ۲۵ درصد کاهش داد و در نتیجه به ۹۰ کرسی بازگشت.^[۲]

نظام انتخاباتی ویرایش

ساختمان این نهاد

از مجموع ۹۰ کرسی شورای عالی، ۵۴ کرسی در یک حوزه انتخابیه سراسری و ۳۶ کرسی در حوزه‌های تک‌کرسی با نمایندگان نسبی انتخاب می‌شوند.^[۳] برای به دست آوردن کرسی‌ها، احزاب باید از آستانه انتخابات سراسری ۵ درصد از آرای داده شده عبور کنند^[۴] و حداقل ۰.۵ درصد از آرا را در هر یک از هفت منطقه کسب کنند.^[۵] لیست‌ها باز هستند و رای دهندگان می‌توانند یک رای ترجیحی بدهند. همچنین هیچ حزبی مجاز نیست بیش از نیمی از کرسی‌های متناسب را به خود اختصاص دهد.^[۶]

لیست احزاب باید حداقل ۳۰ درصد از نامزدهای هر جنسیت را داشته باشد و هر چهارمین نامزد باید از جنسیت متفاوت باشد. همچنین لازم است هر لیست حداقل ۱۵ درصد از نامزدها را از اقلیت‌های قومی و ۱۵ درصد افراد زیر ۳۵ سال و همچنین حداقل دو نامزد دارای معلولیت داشته باشد.^[۷]

منابع ویرایش

↑ "Five Takeaways From The Kyrgyz Parliamentary Elections". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-15.
↑ "Kyrgyz Voters Approve Constitutional Changes To Strengthen Presidency". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-15.
↑ "Kyrgyz President Signs Bill On Changes To Electoral Law". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-15.
↑ Putz، Catherine. «Kyrgyzstan Punts on Elections to Pursue Constitutional Reforms». thediplomat.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۵.
↑ «IFES Election Guide | Elections: Kyrgyzstan Supreme Council 2015». www.electionguide.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۵.
↑ https://shailoo.gov.kg/kg/news/5988/
↑ «IPU PARLINE database: KYRGYZSTAN (Jogorku Kenesh), Electoral system». archive.ipu.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۵.

پیوند به بیرون ویرایش

[1] "Five Takeaways From The Kyrgyz Parliamentary Elections". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-15.

[2] "Kyrgyz Voters Approve Constitutional Changes To Strengthen Presidency". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-15.

[3] "Kyrgyz President Signs Bill On Changes To Electoral Law". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-15.

[4] Putz، Catherine. «Kyrgyzstan Punts on Elections to Pursue Constitutional Reforms». thediplomat.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۵.

[5] «IFES Election Guide | Elections: Kyrgyzstan Supreme Council 2015». www.electionguide.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۵.

[6] ttps://shailoo.gov.kg/kg/news/5988/

[7] «IPU PARLINE database: KYRGYZSTAN (Jogorku Kenesh), Electoral system». archive.ipu.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]