شورِش[۱] به معنای به هیجان آمدن، آشفتن و پریشان کردن است[۲] و نوعی ناآرامی مدنی است که معمولاً با حمله گروهی در یک اغتشاش عمومی خشونت‌آمیز علیه مقامات، اموال و مردم تشکیل می‌شود.

تیمسترز مسلح به لوله، در درگیری با پلیس در اعتصاب تیمسترز در مینیاپولیس در سال ۱۹۳۴ در طول رکود بزرگ، شورش می‌کنند.
شورشیان ضدسارکوزی با روسری برای پنهان کردن هویت خود و فیلتر گاز اشک‌آور در پاریس، فرانسه در مه ۲۰۰۷

شورش‌ها معمولاً شامل تخریب اموال عمومی یا خصوصی هستند. اموال مورد هدف بسته به شورش و تمایل افراد درگیر متفاوت است. هدف‌ها می‌تواند شامل بازارها، خودروها، رستوران‌ها، موسسات دولتی و ساختمان‌های مذهبی باشد.[۳]

شورش اغلب در واکنش به یک شکایت یا به دلیل مخالفت رخ می‌دهد. از لحاظ تاریخی، شورش‌ها به دلیل فقر، بیکاری، بد بودن شرایط زندگی، ظلم دولتی، مالیات یا خدمت وظیفه اجباری، درگیری بین گروه‌های قومی (شورش نژادی) یا مذهبی (مانند خشونت فرقه‌ای و پوگروم)، نتیجه یک رویداد ورزشی (مانند شورش ورزشی و هولیگانیسم فوتبالی) یا ناامیدی از کانال‌های قانونی که از طریق آن شکایات را پخش می‌کنند.[۴]

درحالی که افراد ممکن است تلاش کنند شورش را رهبری یا کنترل کنند، شورش‌ها معمولاً از گروه‌های بی‌نظم تشکیل می‌شوند که اغلب «آشوب هستند و رفتارهای گله‌ای از خود نشان می‌دهند.»[۵] شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که شورش‌ها رفتاری غیرمنطقی و گله‌مانند (که گاهی تفکر گله‌ای نامیده می‌شود) نیستند، اما در واقع از هنجارهای اجتماعی وارونه پیروی می‌کنند.[۶]

مقابله با شورش‌ها اغلب برای نیروهای پلیس یک کار دشوار است. آنها ممکن است گاز اشک‌آور یا گاز سی‌اس برای کنترل شورش‌گران استفاده کنند. پلیس ضدشورش ممکن است از روش‌های کمتر کشنده برای کنترل شورش استفاده کنند، ماننگ تفنگ‌های ساچمه‌ای که گلوله‌ای باتوم انعطاف‌پذیر شلیک می‌کنند تا شورش‌گران را مجروح یا ناتوان کنند تا دستگیری راحت‌تر شود.[۷]

تعریف ویرایش

عمل مقابل شورش، سرکوب (با خشونت) است. گاه به عبارت‌هایی نظیر اغتشاش، اعتراض، عصیان یا انقلاب نیز گفته می‌شود. در شورش‌ها شورشیان اهداف مختلفی دارند، بیشتر شورش‌ها در کشورهای فقیر و بی نظم رخ می‌دهند. شورش‌ها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند: مسلحانه یا مانند اعتراض بدون سلاح گرم که هر دو با هرج و مرج همراه است. سرکوب شورش را پلیس ضد شورش یا (SWAT) انجام می دهد.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «شورش» [علوم سیاسی و روابط بین‌الملل] هم‌ارزِ «rebellion»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ شورش)
  2. Moin Encyclopedic Dictionary
  3. Braha, D. (2012). "Global Civil Unrest: Contagion, Self-Organization, and Prediction". PLOS ONE. 7 (10): e48596. Bibcode:2012PLoSO...748596B. doi:10.1371/journal.pone.0048596. PMC 3485346. PMID 23119067.
  4. Smead, Howard; Tager, Jack (December 2001). "Boston Riots: Three Centuries of Social Violence". The New England Quarterly. 74 (4): 669. doi:10.2307/3185445. ISSN 0028-4866. JSTOR 3185445.
  5. Braha, D. (2012). "Global Civil Unrest: Contagion, Self-Organization, and Prediction". PLOS ONE. 7 (10): e48596. Bibcode:2012PLoSO...748596B. doi:10.1371/journal.pone.0048596. PMC 3485346. PMID 23119067.
  6. "You won't prevent future riots by disregarding the psychology of crowds". The Guardian. Aug 19, 2011.
  7. Davison, Neil (2009), "The Early History of 'Non-Lethal' Weapons", 'Non-Lethal' Weapons, Palgrave Macmillan UK, pp. 12–39, doi:10.1057/9780230233980_2, ISBN 978-1-349-30656-5