درویش احمد (۱۴۰۰–۱۴۸۴)، که بیشتر با نام مستعار عاشق یا نام خانوادگی عاشق پاشازاده شناخته می‌شود، مورخ عثمانی، برجسته تاریخ‌نگاری اولیه عثمانی بود.[۱] او از نوادگان شاعر عارف درویش عاشق پاشا (۱۲۷۲–۱۳۳۳) در منطقه آماسیا به دنیا آمد و قبل از رفتن به حج در شهرهای مختلف آناتولی تحصیل کرد و مدتی در مصر ماند و در لشکرکشی‌های مختلف عثمانی شرکت کرد مانند نبرد کوزوو (۱۴۴۸)، سقوط قسطنطنیه و شاهد جشن‌های ختنه مصطفی و بایزید دوم پسران سلطان محمد فاتح بود.[۲][۳]

احمد پاشازاده
صفحه اول کتاب او
عنوان(ها)عاشق پاشازاده
اطلاعات شخصی
زاده۱۴۰۰
درگذشته۱۴۸
دیناسلام
دورانعثمانی
زمینه‌های علمیتاریخ عثمانی
آثار معروفتاریخ آل عثمان - مناقب آل عثمان

آثار ویرایش

اثر اصلی او با دو نام شناخته می‌شود: مناقب آل عثمان و تاریخ آل عثمان. این اثر به تاریخ عثمانی از آغاز دولت عثمانی تا زمان سلطان محمد دوم می‌پردازد. روزشمار امپراتوری عثمانی بین سال‌های ۱۲۹۸ و ۱۴۷۲ است. اثر به خط فارسی-عربی و زبان ترکی عثمانی نوشته شده‌است و تا حدی بر اساس منابع قدیمی‌تر عثمانی است و در وقایعی که وی شخصاً شاهد آن بوده‌است جزئیات بیشتری دارد. کار او مورد استفاده مورخان بعدی عثمانی قرار گرفت و استفاده از آن توسط آنها تبدیل به یک سنت شد.

انتقاد ویرایش

به گفته خلیل اینالجق، پاشا زاده در آثارش تفسیر خود از وقایع واقعی را به گونه ای که با پیش فرض‌های خود مطابقت داشته باشد، تغییر داده‌است.[۴]برای او معمول بود که به سادگی دو داستان مختلف را با هم ادغام کند تا توصیف جدیدی از نبرد ایجاد کند.[۵] برخی از بخش‌های «جهان نامه» نوشته نشری که یکی دیگر از نمایندگان برجسته تاریخ‌نگاری اولیه عثمانی بود، بر اساس آثار پاشا زاده بود.[۶]

منابع ویرایش

  1. M. Th Houtsma (1993). First Encyclopaedia of Islam: 1913–1936. BRILL. p. 482. ISBN 978-90-04-09796-4. Retrieved 21 February 2013.
  2. Analecta Orientalia Posthumous Writings and Selected Minor Works. Brill Archive. p. 11. GGKEY:3S3JPXD29QD. Retrieved 20 February 2013.
  3. Lucian Boia; International Committee of Historical Sciences. Commission of the History of Historiography (1989). Great historians from antiquity to 1800: an international dictionary. Greenwood Press. p. 245. ISBN 978-0-313-24517-6. Retrieved 21 February 2013.
  4. Halil İnalcık (1998). Essays in Ottoman history. Eren. p. preface. ISBN 978-975-7622-58-1. Retrieved 20 February 2013.
  5. Imber, Colin (1995). "ʿOt̲h̲mān I". In Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P. & Lecomte, G. (eds.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VIII: Ned–Sam. Leiden: E. J. Brill. pp. 180–182. ISBN 978-90-04-09834-3.
  6. Nagendra Kr. Singh (1 March 2004). Encyclopaedic Historiography of the Muslim World. Global Vision Publishing Ho. pp. 702–703. ISBN 978-81-87746-54-6. Retrieved 23 February 2013.