عزت‌الله ممتاز
سرتیپ عزت‌الله ممتاز معروف به سرهنگ ممتاز دومین فرمانده ژاندارمری ایران بعد از انقلاب[۱][۲] و فرمانده نگهبانان خانه و کاخ نخست‌وزیری در زمان نخست‌وزیری محمد مصدق می‌باشد.[۳][۴]
تحصیلات ویرایش
ممتاز دوره دانشکده افسری را در ایران گذراند. نکته قابل ملاحظه در این مورد، این است که در دوران تحصیل، محمدرضا پهلوی در گروهان تحت نظر سرهنگ امینی آموزش می‌دید که دارای دو رسته پیاده‌نظام به ریاست ستوان ممتاز و ستوان نعمت‌الله نصیری بوده و زیر نظر این دو گروهان مراحل آموزشی خود را گذرانده بود.[۵]
وی جزء بنیانگذاران سازمان افسران ملی در زمان نخست‌وزیری مصدق بود.[۶]
کودتای ۲۵ مرداد ویرایش
سرتیپ ممتاز که بیشتر با نام سرهنگ ممتاز شناخته می‌شود. در دوره نخست‌وزیری محمد مصدق به عنوان فرمانده تیپ کوهستان مسوول دفاع از خانه و محوطه نخست‌وزیری را بر عهده داشت او در کودتای ۲۵ مرداد با توجه به حرکت شبانه ستون نظامی به فرماندهی نعمت‌الله نصیری و با دستور نخست‌وزیر اقدام به دستگیری او کرده و به این ترتیب در آخرین لحظه کودتای ۲۵ مرداد یا هوشیاری او شکست می‌خورد.[۷][۸]
کودتای ۲۸ مرداد ویرایش
در روز کودتای ۲۸ مرداد او به عنوان افسر فرمانده تا لحظه آخر در برابر هجوم نیروهای مخالف مقاومت کرده و با توجه به آتش سنگین تانک‌های کودتاچیان و اتمام مهمات بعد از خروج مصدق و سایر اعضای هیئت دولت و حاضرین در خانه نخست‌وزیر دستگیر می‌شود.
ابتدا در دادگاه نظامی برای وی توسط دادستان تقاضای اعدام می‌شود اما در نهایت وی به یک سال و نیم زندان و اخراج از ارتش محکوم می‌گردد.[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]
فرماندهی ژاندارمری ویرایش
سرتیپ ممتاز از طرف احمد صدر حاج سید جوادی وزیر کشور وقت دولت موقت به سمت فرمانده ژاندارمری انتخاب می‌شود و در ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۵۸ جای خود را به سرتیپ الیاس دانشور می‌دهد.[۱۴][۱۵]
منابع ویرایش
- ↑ http://defamoghaddas.ir/fa/event/پیدایش-نظام-جدید-8[پیوند مرده]
- ↑ روزنامه اطلاعات- 27/11/1357
- ↑ آخرین تلاش اریاها- سرهنگ توکلی-
- ↑ هفت سال در زندان آریامهر- احمد آرامش
- ↑ آخرین تلاش اریاها- سرهنگ توکلی
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ آخرین تلاش اریاها- سرهنگ توکلی-
- ↑ هفت سال در زندان آریامهر- احمد آرامش
- ↑ آخرین تلاش اریاها- سرهنگ توکلی-
- ↑ هفت سال در زندان آریامهر- احمد آرامش
- ↑ خاطرات اسکندر فیروز- اسکندرفیروز
- ↑ https://enghelabe-eslami.com/tamas/21-didgagha/tarikhi/5211-17-1332-5.html[پیوند مرده]
- ↑ تهران مصور 7 اسفند 1332- شماره 550
- ↑ http://sahebkhabar.ir/news/7431885/سران-ضد-انقلاب-عازم-قم-می-شوند-۵۰-دقیقه-ای-که-مشت-فتنه-گران
- ↑ http://namayande.com/news/52620/اجساد-8-کماندوی-آمریکایی-کشته-شده-در-ایران-تحویل-داده-شد
| مناصب نظامی | ||
|---|---|---|
| پیشین: احمدعلی محققی |
فرمانده ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران ۲۵بهمن ۱۳۵۷ – ۱۵ اردیبهشت ۱۳۵۸ |
پسین: الیاس دانشور |