عضو همراه یا دولت وابسته؛ (به انگلیسی: Associated stateدولت وابسته یک شریک یا هم‌پیمان جزئی در یک رابطهٔ رسمی و آزاد بین یک قلمرو سیاسی با درجه‌ای از حاکمیت، و یک ملت (معمولاً بزرگتر) است که برای آن هیچ اصطلاح ویژهٔ دیگری مانند تحت‌الحمایگی در نظر گرفته یا تصویب نشده‌است.

جزئیات این همگرایی آزاد در قطعنامه ۱۵۴۱ (شانزدهم) مجمع عمومی سازمان ملل متحد اصل ششم،[۱] مجموعه‌ای از توافق‌نامه انجمن‌های آزاد یا قانون تابعیت «کشورهای وابسته به هندوستان غربی» درج شده‌است و مخصوص کشورهای درگیر است. در مورد جزایر کوک و نیوئه، جزئیات چیدمان «انجمن آزاد» آنها در اسناد متعددی از جمله قانون اساسی مربوط، مبادله‌نامهٔ ۱۹۸۳ بین دولت‌های نیوزیلند و جزایر کوک، و یکصدمین سالگرد ۲۰۰۱ درج شده‌است. کشورهای وابستهٔ آزاد را می‌توان مستقل یا غیر مستقل توصیف کرد، اما انجمن آزاد به منزلهٔ دارا بودن صلاحیت دولت یا وضعیت یک نهاد به عنوان یک موضوع (عضو مشمول) حقوق بین‌الملل نیست.

به‌طور غیررسمی می‌توان آن را گسترده‌تر در نظر گرفت: از شکل پسااستعماری محافظت از تحت‌الحمایه، یا کنفدراسیون اعضای نابرابر؛ وقتی که به نماینده (های) شریک (های) کمتر (جزء) شریک یا نماینده مهمتر (غالباً قدرت استعماری سابق)، نوعی خودمختاری را منتقل شود، معمولاً در کشورهای مستقل، که به‌طور انحصاری نوعی اختیار توسط دولت حاکم حفظ می‌شود، معمولاً در زمینه‌هایی مانند دفاع و روابط خارجی، در حالی که (در برابر) اغلب از شرایط اقتصادی مطلوب مانند دسترسی به بازار برخوردار هستند.

به گفتهٔ برخی محققان، نوعی ارتباط مبتنی بر حمایت خیرخواهانه و تفویض حاکمیت را می‌توان ویژگی مشخصی از خرده‌کشورها دانست.[۲]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. See: the General Assembly of the United Nations approved resolution 1541 (XV) بایگانی‌شده در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (pages: 509–510) defining free association with an independent State, integration into an independent State, or independence
  2. Dumieński, Zbigniew (2014). "Microstates as Modern Protected States: Towards a New Definition of Micro-Statehood" (PDF). Occasional Paper. Centre for Small State Studies. Archived from the original (PDF) on 14 July 2014. Retrieved 20 August 2014. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)