ویکی‌پدیا

علم و فناوری در اسرائیل

(تغییرمسیر از علوم و فناوری در اسرائیل)

اسرائیل دارای درصد تعداد افراد شرکت‌کنندهٔ بالایی در تحقیقات علمی در جهان است. از هر ۱۰۰۰ اسرائیلی شاغل ۱۳۵ نفر مهندس هستند که دو برابر درصد مهندسان در ایالات متحده آمریکا است.[۲] صنایع فناوری پیشرفته اسراییل بیش از ۴۲ درصد صادرات این کشور را تشکیل می‌دهند.

سیستم اسپکت-سی‌تی مدل Optima 640 متعلق به شرکت جنرال الکتریک آمریکا ساخت کشور اسراییل است[۱]

علم و فناوری در اسرائیل یکی از پرتوسازترین بخش‌های کشور است. اسرائیل در سال ۲۰۱۵، ۴.۳٪ از تولید ناخالص داخلی خود را به تحقیقات و توسعه مدنی اختصاص داد، که بالاترین نسبت در جهان بود.[۳] در سال ۲۰۱۹، اسرائیل به عنوان پنجمین کشور نوآور دنیا بر اساس شاخص نوآوری بلومبرگ رتبه‌بندی شد.[۴]اسرائیل در رتبه سیزدهم جهان برای تولید علمی قرار دارد که بر اساس تعداد مقالات علمی برای هر میلیون شهروند اندازه‌گیری می‌شود.[۵]در سال ۲۰۱۴، سهم اسرائیل از مقالات علمی منتشر شده در سراسر جهان (۰.۹٪) نه برابر سهم جمعیت جهانی آن بود (۰.۱٪).[۶]

اسرائیل دارای نسبت ۱۴۰ دانشمند و تکنسین برای هر ۱۰,۰۰۰ کارمند است، که یکی از بالاترین نسبت‌ها در جهان است. به عنوان مقایسه، در ایالات متحده این نسبت ۸۵ و در ژاپن ۸۳ برای هر ۱۰,۰۰۰ کارمند است.[۷]در سال ۲۰۱۲، اسرائیل دارای ۸,۳۳۷ محقق معادل تمام وقت برای هر میلیون نفر از جمعیت بود.[۳]این مقایسه با ۳,۹۸۴ در ایالات متحده، ۶,۵۳۳ در کره جنوبی و ۵,۱۹۵ در ژاپن است. صنعت فناوری پیشرفته اسرائیل از همه‌چیز بر اساس نیروی کار متخصص و فناورانه آموزش دیده کشور و همچنین حضور قوی شرکت‌های بین‌المللی فناوری بالا و مراکز پژوهش پیچیده بهره مند شده است.[۸]

اسرائیل میزبان شرکت‌های بزرگی در صنعت فناوری پیشرفته است و جمعیتی که از لحاظ فناورانه آموزش‌دیده‌ترین جمعیت جهان است.[۹] در سال ۱۹۹۸، تل‌آویو به عنوان یکی از ده شهر برجسته فناورانه تاثیرگذار در جهان توسط مجله نیوزویک نام‌گذاری شد.[۱۰] از سال ۲۰۰۰، اسرائیل عضو یورکا، سازمان تامین مالی و هماهنگی تحقیق و توسعه پان‌اروپایی، بوده و در سال‌های ۲۰۱۰-۲۰۱۱ ریاست موقت این سازمان را بر عهده داشته است.[۱۱] [۱۲]در سال ۲۰۱۰، روزنامه‌نگار آمریکایی دیوید کافمن نوشت که منطقه فناوری یوکنیام در اسرائیل، "بزرگترین تجمع شرکت‌های فناوری زیبایی در جهان" را دارد.[۱۳] مدیرعامل گوگل، اریک شمیت، در یک بازدید از اسرائیل، کشور را ستایش کرد و گفت: "اسرائیل دومین مهم‌ترین مرکز فناوری پیشرفته جهان پس از ایالات متحده است." [۱۴] در سال ۲۰۲۳، اسرائیل در رتبه چهاردهم از لحاظ نوآوری جهانی قرار گرفته است، که نسبت به رتبه دهم در سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است.[۱۵] منطقه تل‌آویو در رتبه چهارمین اکوسیستم فناوری جهان قرار گرفته است.[۱۶]

بسیاری از فناوریهای پیشرفته جهان در اسرائیل منشأ و سرآغاز داشته‌اند از جمله ریزپردازنده Core 2 Duo متعلق به شرکت اینتل،[۱۷] فناوری فایل‌های Zip،[۱۸] و صنایع کشاورزی و فضایی. اسرائیل موفقیت خود در فناوری پیشرفته را مدیون نیروی کار با دانش بالای فنی و بودجه تحقیق و توسعه کلانیست که هر ساله این کشور را در صدر کشورهای برتر جهان قرار داده‌است.[۱۹][۲۰] رتبه علمی اسرائیل در منطقه رتبه ششم و رتبه آن در جهان سی و چهارم است.[۲۱]

تاریخچه

ویرایش

انگیزه زندگانی یهودیان در سرزمین اجدادی قبل از تشکیل و استقلال اسرائیل هم از روی ایدئولوژی و هم به دلیل فرار از ستم‌شناسی بود مه صدها قرن متحمل شدند.[۲۲] بازگشت به وطن، جنبه مهمی از مهاجرت یهودیان بود و برای بسیاری به عنوان بازگشت به خاک وطن در نظر گرفته می‌شد. برای ایجاد روستاهای روستایی که هستی‌شناسی صهیونیستی را تشکیل می‌دهند و تولید کشاورزان یهودی خودکفا، آزمایش‌های کشاورزی انجام شد.[۲۳]پایه‌های تحقیقات کشاورزی در اسرائیل توسط معلمان و فارغ‌التحصیلان مدرسه میکوه یسرائیل، اولین مدرسه کشاورزی کشور که توسط اتحادیه اسرائیلیان یهودی در سال ۱۸۷۰ تأسیس شده بود، گذاشته شد.[۲۴]در یک سفر میدانی به کوه هرمون در سال ۱۹۰۶، کشاورز آرون آرونسون گندم امر به جویند و یا گندم آمر نامیده شده، او را کشف کرد که باور می‌شد "مادر همه گندم‌ها" است.[۲۵][در سال ۱۹۰۹، او یک ایستگاه تحقیقات کشاورزی در اطلیت تأسیس کرد که در آن جا یک کتابخانه گسترده راه‌اندازی کرد و نمونه‌های جغرافیایی و گیاه‌شناسی جمع‌آوری کرد.[۲۶]ایستگاه کشاورزی، که در سال ۱۹۲۱ در رهووت تأسیس شد، در تحقیقات خاک و سایر جنبه‌های کشاورزی در شرایط آب و هوایی سخت کشور مشغول به کار شد.[[۲۷]۲۱] این ایستگاه که به سازمان تحقیقات کشاورزی (ARO) تبدیل شد، اکنون اصلی‌ترین مؤسسه تحقیقات و توسعه کشاورزی اسرائیل است.

در سال ۱۹۱۲، سنگ بنای نخستین دانشگاه تخنیون - موسسه فناوری اسرائیل در مراسم جشنی در حیفا، که آن زمان تحت اشغال امپراتوری عثمانی بود، گذاشته شد. تخنیون بعداً به یکی از دانشگاه‌های منحصر به فرد جهان تبدیل شد که ادعا می‌کند پیشتاز و موسس یک ملت بوده است. زیرا یهودیان اغلب از تحصیلات فنی در اروپا محروم بودند،[۲۸] تکنیون ادعا می‌کند که مهارت‌های لازم برای ساختن یک دولت مدرن را به همراه آورده است.[۲۹]

قبل از جنگ جهانی اول، "ایستگاه بهداشت عبری" در اورشلیم تأسیس شد که توسط ناتان استراوس بنیان‌گذاری شده بود و در تحقیقات پزشکی و بهداشت عمومی فعالیت می‌کرد، از جمله بخش‌های بهداشت عمومی، بیماری‌های چشمی و میکروب شناسی.[۳۰] این ایستگاه واکسن‌های مبارزه با تیفوس و کولرا تولید می‌کرد و روش‌های کنترل آفات را برای از بین بردن موش‌های مزرعه توسعه داد. مؤسسه پاستور مرتبط با این ایستگاه واکسن دی‌جی را توسعه داد.[۳۰] بخش‌های میکروبیولوژی، بیوشیمی، باکتری شناسی و بهداشت در دانشگاه عبری اورشلیم، که در سال ۱۹۲۵ در کوه اسکوپوس تأسیس شد، افتتاح شدند. در سال ۱۹۳۶، کارگران یهودی در مرکز کشور دو روز حقوق خود را به ایجاد "بیمارستان یهودا و شارون" اهدا کردند که بعدها به نام بیمارستان بیلینسون تغییر نام یافت. در سال ۱۹۳۸، بیلینسون اولین بانک خون کشور را تأسیس کرد.[۳۱] بیمارستان دانشگاهی روتشایلد-هداسا در کوه اسکوپوس در سال ۱۹۳۹ افتتاح شد و اولین بیمارستان آموزشی و مرکز پزشکی کشور بود. پس از تغییر نام به مرکز پزشکی هداسا، به رهبری در تحقیقات پزشکی دست یافت.[۳۲]

تحقیقات صنعتی در مؤسسه فناوری اسرائیل، تخنیون، آغاز شد و همچنین در مرکز تحقیقاتی دانیل زیف (بعداً موسسه علوم ویتزمن)، که در سال ۱۹۳۴ در رهووت تأسیس شد، آغاز شد. آزمایشگاه‌های دریای مرده در دهه ۱۹۳۰ به راه‌اندازی رسیدند. اولین کامپیوتر الکترونیکی مدرن اسرائیل و خاورمیانه، و یکی از اولین کامپیوترهای الکترونیکی با معماری برنامه‌ذخیره‌ای بزرگ مقیاس در جهان به نام WEIZAC، در دوره ۱۹۵۴-۱۹۵۵ در موسسه ویتزمن بر اساس معماری موسسه مطالعات پیشرفته (IAS) توسعه یافته توسط جان فون نویمن ساخته شد.[۲۷] WEIZAC به عنوان یک نماد در تاریخ مهندسی برق و کامپیوتر توسط IEEE شناخته شده است.[۳۳] IBM اسرائیل، در تاریخ ۸ ژوئن ۱۹۵۰ ثبت شد و اولین شرکت فناوری پیشرفته کشور بود. این شرکت، که در خیابان آلنبی در تل‌آویو واقع شده بود، ماشین‌های کارت‌های پانچ، ماشین‌های مرتب‌کننده و تابلوراتورها را تجمیع و تعمیر می‌کرد. در سال ۱۹۵۶، کارخانه محلی برای تولید کارت‌های پانچ تأسیس شد و یک سال بعد، اولین مرکز خدمات با پردازش داده‌های کامپیوتری باز شد.[۳۴]

تحقیقات علمی و فناورانه در اسرائیل با تعیین یک دبیر علمی برای وزارت صنعت و تجارت به توصیه یک کمیته به ریاست افرایم کاتزیر، بعداً رئیس جمهور اسرائیل، تقویت شد.[۳۵] دولت اسرائیل گرانت‌هایی ارائه می‌داد که ۵۰ تا ۸۰ درصد از هزینه‌های آغازین شرکت‌های نوپای برجسته را پوشش می‌داد، بدون شرایط خاص، بدون سهامداری و بدون مشارکت در مدیریت.[۳۵] در اوایل دهه ۱۹۸۰، شرکت کنترل دیتا، شریک در صنایع الرون الکترونیک، اولین شرکت سرمایه گذاری مشترک (ونچر کپیتال) کشور را تأسیس کرد.[۳۵]

پدید امدن صنایع پیشرفته اسرائیل

ویرایش

صنایع فناوری پیشرفته اسرائیل نتیجه‌ای از توسعه سریع علوم کامپیوتر و فناوری در دهه ۱۹۸۰ در مناطقی همچون ولی نادرسلی و در مراکز تحقیقات در ایالت ماساچوست در آمریکا هستند که به آغاز دوران فناوری بالا کمک کردند. تا آن زمان، اقتصاد اسرائیل عمدتاً بر اساس کشاورزی، معدن و بخش‌های ثانویه از جمله تراش الماس و تولید مواد نساجی، کودها و پلاستیک بوده است.

عامل اساسی که به صنایع فناوری بالا مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در اسرائیل امکان‌پذیر شد و پرورش یافت، سرمایه‌گذاری صنایع دفاعی و هوافضایی بود که فناوری‌ها و دانش فنی جدیدی را ایجاد کرد. اسرائیل در سال ۱۹۸۸، ۱۷.۱٪ از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه‌های نظامی اختصاص داد. با اینکه این درصد تا سال ۲۰۱۶ به ۵.۸٪ از تولید ناخالص داخلی کاهش یافته بود، هنوز هم هزینه‌های نظامی اسرائیل در بین بالاترین مقادیر جهانی قرار دارد. به عنوان مقایسه، ایالات متحده در سال ۱۹۸۸، ۵.۷٪ از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه‌های نظامی اختصاص داده بود و این درصد در سال ۲۰۱۶ به ۳.۳٪ کاهش یافته بود.[۳۶] این سرمایه‌گذاری سنگین در صنایع دفاعی و هوافضایی، پایه‌گذار صنایع فناوری بالای اسرائیل در زمینه دستگاه‌های پزشکی، الکترونیک، ارتباطات، نرم‌افزار و سخت‌افزار کامپیوتری شد.

در دهه ۱۹۹۰، مهاجرت جمعی یهودیان از روسیه تقویت‌کننده این پدیده بود و در یک شبه تعداد مهندسان و دانشمندان در اسرائیل را دو برابر کرد. بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۶، حدود ۹۷۹,۰۰۰ یهودی روس و خویشاوندانشان به اسرائیل مهاجرت کردند، در حالی که جمعیت اسرائیل در سال ۱۹۸۹ فقط ۴.۵ میلیون نفر بود.[۳]

صنایع پیشرفته اسرائیل در حال حاضر

ویرایش

در حال حاضر، بخش کسب و کار اسرائیل پربارترین بخش پژوهشی جهان است. در سال ۲۰۱۸، ۴.۹۵٪ از تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور به تحقیقات و فناوری اختصاص یافت [۳۷]. همچنین، بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات اسرائیل نقش بسیار مهمی در اقتصاد این کشور ایفا می‌کند، که در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۲٪ از تولیدات اقتصادی و ۱۰٪ از نیروی کار ملی را شامل می‌شود[۳۷].

کمک‌های مالی رقابتی و تحریکات مالیاتی دو ابزار اصلی سیاست‌های عمومی در حمایت از تحقیقات و توسعه کسب و کار هستند. با توجه به تحریکات بخش خصوصی بسیار سخاوتمند دولت و وجود سرمایه انسانی با مهارت بالا، اسرائیل به مکانی جذاب برای مراکز تحقیق و توسعه شرکت‌های چندملیتی پیشرو در سراسر جهان تبدیل شده است. اکوسیستم نوآوری ملی کشور بر اساس هم‌آمیختگی شرکت‌های چندملیتی خارجی و سرمایه‌گذاران بزرگ در تحقیق و توسعه، همچنین استارتاپ‌ها استوار است.

تا سال ۲۰۱۹، حدود ۵۳۰ مرکز تحقیقات خارجی در حال فعالیت در اسرائیل بودند[۳۸]. بسیاری از این مراکز متعلق به شرکت‌های چندملیتی بزرگ هستند که شرکت‌ها و فناوری‌های اسرائیلی را به دست آورده، و آن‌ها را از طریق ادغام و استحواذ به تسهیلات تحقیقاتی محلی خود تبدیل کرده‌اند. فعالیت برخی از مراکز تحقیقاتی حتی بیش از سه دهه است که شامل اینتل، اپلاید متریالز، موتورولا و آی‌بی‌ام می‌شود[۳].

در اواخر دهه ۲۰۱۰، اسرائیل شاهد افزایش شدید در تعداد استارتاپ‌های فناوری بالا که وضعیت یونیکورن (دوره تأمین مالی با ارزشی بیش از ۱ میلیارد دلار) را به دست آوردند: در سال ۲۰۱۶، اسرائیل ده استارتاپ چنینی داشت [۳۹]. تا سال ۲۰۱۹، این تعداد به ۱۹ تن افزایش یافت[۳۹] . تا پایان سال ۲۰۲۱، ۷۴ یونیکورن فناوری از بخش فناوری اسرائیل ظاهر شده بودند - ۳۳ تای آنها فقط در سال ۲۰۲۱ [۴۰][۴۱]. رشد تعداد استارتاپ‌های یونیکورن در اسرائیل، همراه با رشد استارتاپ‌های فناوری که به شرکت‌های عمومی تبدیل می‌شوند به جای خریداری شدن در دوره‌های زندگی اولیه خود، منجر به این شده است که اسرائیل از "ملت استارتاپ" به "ملت مقیاس" (Scale-up Nation) تبدیل شود[۴۱] [۴۲][۴۳].

ریشه‌ها

ویرایش

غرامت‌های جنگی

ویرایش

پس از پایان جنگ جهانی دوم، بازماندگان هولوکاست از کشورهای آلمان غربی و شرقی درخواست غرامت و در مجموع ۸۹ میلیارد دلار خسارت دریافت کردند.[۴۴] اما پس از پرداخت کامل این بدهی، اسرائیل با جعل اسناد و اعلام افزایش تعداد بازماندگان هولوکاست مبالغ بیشتری از آلمان مطالبه کرد و در سال ۲۰۱۹ مبلغ ۱۹ میلیارد دلار دیگر بر بدهی آلمان افزود.[۴۵] جدای از غرامت‌های جنگی، آلمان سالیانه میلیون‌ها دلار به اسرائیل پرداخت می‌کند.

مهاجرت از شوروی

ویرایش

پس از فروپاشی شوروی، میخائیل گورباچف مهاجرت یهودیان شوروی را آزاد گذاشت و از ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار مهاجر یهودی، ۹۷۹ هزار مهندس و دانشمند تحصیل‌کرده‌ی شوروی به اسرائیل مهاجرت کردند و تاثیر چشمگیری بر پیشرفت اقتصادی و علمی اسرائیل گذاشتند.

انتقال تکنولوژی

ویرایش

اسرائیل تکنولوژی‌هایی مانند هسته‌ای را از مهندسان فرانسوی آموخت و در سال ۱۹۶۵ حدود ۲۹۲ کیلوگرم اورانیوم غنی‌سازی شده با درصد بالا از شرکت نومک آمریکا به سرقت برد.

جاسوسی صنعتی

ویرایش

اسرائیل برنامه‌ای فعال برای دزدی اسرار علمی از کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، ژاپن و به خصوص ایالات متحده‌ی آمریکا دارد.[۴۶]

کمک‌های مالی ایالات متحده

ویرایش

دولت اسرائیل در طی دوران موجودیت خود، صدها میلیارد دلار کمک‌های مالی از ایالات متحده دریافت کرده که عمده‌ی بودجه‌ی نظامی این کشور را تشکیل می‌دهند.

فناوری پزشکی

ویرایش

اسراییل در فناوری پزشکی در میان کشورهای اصلی صادرکننده و تولیدکننده جهان می‌باشد. به‌طور نمونه می‌توان به سی‌تی اسکن ۶۴-برشی مدل Brilliance ساخت شرکت فیلیپس،[۴۷] مقطع‌نگاری رایانه‌ای تک‌فوتونی مخصوص کاردیولوژی با آشکارسازهای نیمه هادی از نوع تلورید روی کادمیومی CZT[۴۸] (که از انواع متداول یدید سدیم پیشرفته ترند)، و دوربینهای گوارشی capsule endoscopy[۴۹] اشاره کرد.

برندگان جوایز نوبل علوم و فناوری اسراییل

ویرایش

اسراییل در کل، برندهٔ دوازده جایزهٔ نوبل شده‌است که در این میان، دو جایزه نوبل اقتصاد و شش جایزه نوبل شیمی دیده می‌شود. جاشوآ لدربرگ (نوبل پزشکی ۱۹۵۸) و دیوید گراس (نوبل فیزیک ۲۰۰۴) هر دو اسراییلی‌تبارند.

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ↑ http://www.accessdata.fda.gov/cdrh_docs/pdf12/K121019.pdf
  2. ↑ "Science and Technology in Israel" (به انگلیسی). Jewish Virtual Library.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ "Research and development (R&D) - Gross domestic spending on R&D - OECD Data". data.oecd.org. Retrieved 2016-02-10.
  4. ↑ "These Are the World's Most Innovative Countries". Bloomberg.com. 22 January 2019. Retrieved 24 January 2019.
  5. ↑ Skop, Yarden (2 September 2013). "Israel's scientific fall from grace". Haaretz. Retrieved 15 January 2015.
  6. ↑ Ilani, Ofri (17 November 2009). "Israel ranks fourth in the world in scientific activity, study finds". Haaretz. Retrieved 14 October 2012.
  7. ↑ Shteinbuk, Eduard (22 July 2011). "R&D and Innovation as a Growth Engine" (PDF). National Research University – Higher School of Economics. Retrieved 11 May 2013.
  8. ↑ "Business Opportunities By Sector". Israeli Embassy. Retrieved 11 November 2014.
  9. ↑ "Israel profile – Media". BBC News. British Broadcasting Corporation. 31 August 2011. Retrieved 14 October 2012.
  10. ↑ "Tel Aviv One of The World's Top High-Tech Centers". Jewish Virtual Library. American-Israeli Cooperative Enterprise. Retrieved 14 October 2012.
  11. ↑ Barkat, Amiram (7 February 2011). "Israel's cleantech mega-plan". Globes. Retrieved 10 October 2012.
  12. ↑ "EUREKA Israeli Chairmanship". Retrieved 16 February 2011.
  13. ↑ David; Kaufman (8 June 2010). "Israel's Silicon Valley of Beauty Technology". Time Magazine (online). Retrieved 24 April 2014.
  14. ↑ "Top 10 Non-Jews Positively Influencing the Jewish Future 2012". Algemeiner. 9 August 2012. Retrieved 20 August 2013.
  15. ↑ Soumitra Dutta; Bruno Lanvin; Lorena Rivera León; Sacha Wunsch-Vincent (eds.). Global Innovation Index 2023 (PDF). www.wipo.int (Report) (16th ed.). p. 22. ISBN 978-92-805-3321-7. Retrieved 2023-10-17
  16. ↑ Wrobel, Sharon (10 June 2024). "Tel Aviv moves up to 4th place in annual ranking of global tech ecosystems". The Times of Israel.
  17. ↑ http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=a2mgYutwVFnM
  18. ↑ Incubators of the World: USA, Israel, France, Switzerland, China and Japan. Collection Village mondial. Daniel Rouach, teeve Louzoun, François Deneux. Publisher : Pearson Education France, 2010. ISBN 2744064599 p.36
  19. ↑ «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۲ مارس ۲۰۱۵.
  20. ↑ http://www.entrepreneur.com/article/237588
  21. ↑ «ترکیه جای ایران در رتبه اول منطقه را گرفت (+جدول رده بندی) - عصر ترکیه». ۲۰۲۳-۰۵-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۱.
  22. ↑ "Jewish Immigration to Historical Palestine". www.cjpme.org/. Retrieved 26 December 2018.
  23. ↑ The Land that Became Israel: Studies in Historical Geography, edited by Ruth Kark, Yale University Press & Magnes Press, 1989, "Traditional and modern rural settlement types in Eretz-Israel in the modern era," Yossi Ben Artzi, pp. 141–144.
  24. ↑ Rothschild and Early Jewish Colonization in Palestine, Ran Aaronsohn, Rowman & Littlefield, Magnes Press, 2000, pp.134–145.
  25. ↑ Peng, J.; Korol, AB; Fahima, T; Röder, MS; Ronin, YI; Li, YC; Nevo, E (October 2000). "Molecular Genetic Maps in Wild Emmer Wheat, Triticum dicoccoides: Genome-Wide Coverage, Massive Negative Interference, and Putative Quasi-Linkage". Genome Research. 10 (10). Cold Spring Harbor Laboratory Press: 1509–1531. doi:10.1101/gr.150300. PMC 310947. PMID 11042150
  26. ↑ "Online Biography of Aharon Ahronson - Zionism and Israel - Biographies". www.Zionism-Israel.com. Retrieved 16 May 2017.
  27. ↑ Ravikovitch, S. (May 1939). "INFLUENCE OF EXCHANGEABLE CATIONS ON THE AVAILABILITY OF PHO... : Soil Science". Soil Science. 47 (5): 357
  28. ↑ "Technion History". Technion – Israel Institute of Technology. Retrieved 11 October 2012.
  29. ↑ Israel – One Hundred Years of Science and Technology. Israel: Technion – Israel Institute of Technology. 2011. Archived from the original on 2021-12-12. Retrieved 11 October 2012.
  30. ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ "The Israeli Center for Third Sector Research Celebrates its First Decade" (PDF). Israeli Center for Third sector Research Newsletter. Ben-Gurion University of the Negev. July 2006. Retrieved 14 October 2012.
  31. ↑ "Rabin Medical Center - History and Milestones". Clalit Health Care Services. Retrieved 14 May 2013.
  32. ↑ "Hadassah". Zionism & Israel. Retrieved 14 October 2012.
  33. ↑ Bogdanowicz, Anna (5 December 2006) Middle East's First Computer Named History Milestone. IEEE. Retrieved 2010-03-25
  34. ↑ Grimland, Guy (22 October 2009). "When Big Blue was a start-up". Haaretz. Retrieved 14 October 2012.
  35. ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ ۳۵٫۲ "Letters to Haaretz Books". Haaretz. 5 December 2009. Retrieved 14 October 2012.
  36. ↑ "Military expenditure databases". Stockholm International Peace Research Institute. Retrieved 17 May 2017.
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ "Start-Up Nation: Israel spends most money in the world on R&D - WEF". The Jerusalem Post | JPost.com. 5 November 2020. Retrieved 2022-01-28.
  38. ↑ Mizroch, Amir. "530 multinationals from 35 countries innovating in Israel". Forbes. Retrieved 2022-01-28.
  39. ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ "Why tech firms need a PEO to accelerate their growth". Procorre.
  40. ↑ Ben-David, Ricky. "33 unicorns and $25b in funding: Israeli tech sector sets new records in 2021". www.timesofisrael.com. Retrieved 2022-01-28
  41. ↑ ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ "Israel going from 'Start-Up Nation' to Scale-Up Nation". The Jerusalem Post | JPost.com. 19 November 2021. Retrieved 2022-01-28.
  42. ↑ "Israel transforms into scale-up nation". Globes. 2020-11-29. Retrieved 2022-01-28.
  43. ↑ Press, Viva Sarah. "Israeli entrepreneurs pay it forward as 'scale-up nation' takes shape". www.timesofisrael.com. Retrieved 2022-01-28.
  44. ↑ For 60th Year, Germany Honors Duty to Pay Holocaust Victims
  45. ↑ Germany Still Owes Israel $19 Billion for the Holocaust
  46. ↑ US Officials: Israel Spying On America Has Reached 'Terrifying' Levels
  47. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۲ مارس ۲۰۱۵.
  48. ↑ «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۲ مارس ۲۰۱۵.
  49. ↑ http://www.jweekly.com/article/full/27605/new-israeli-export-an-easy-pill-for-patients-to-swallow/
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=علم_و_فناوری_در_اسرائیل&oldid=39887133»