غایبان حاضر، آوارگان داخلی عربی هستند که در طول جنگ ۱۹۴۷–۱۹۴۹ فلسطین از خانه‌های خود در قیمومیت فلسطین فرار کردند یا از خانه‌های خود اخراج شدند، اما در منطقه ای که به کشور اسرائیل مبدل شد، باقی ماندند.

در سال ۱۹۵۰، ۴۶۰۰۰ نفر از ۱۵۶۰۰۰ عرب اسرائیلی در اسرائیل غایب حاضر محسوب می‌شدند. بر اساس تخمین‌های سال ۲۰۱۵ سازمان غیردولتی فلسطینی بدیل، ۳۸۴۲۰۰ آواره در اسرائیل و ۳۳۴۶۰۰ آواره در سرزمین‌های فلسطینی حضور دارند.[۱]

آوارگان داخلی اجازه ندارند در خانه‌هایی که قبلاً در آن زندگی می‌کردند زندگی کنند، حتی اگر دارایی‌هایشان هنوز وجود داشته باشد، و آنها بتوانند نشان دهند که مالک آن هستند.[۲]

آوارگان داخلی حاضر در اسرائیل

ویرایش

اگر این تعریف به آوارگان جنگ ۱۹۴۸ و پیامدهای آنی آن و فرزندان آنها محدود شود، حدود ۲۷۴۰۰۰ شهروند عرب اسرائیل - یا از هر چهار نفر در اسرائیل یک نفر - آواره داخلی هستند.[۳]

مرکز نظارت بر آوارگی داخلی در سال ۲۰۰۷ تخمین زد که ۱۵۰۰۰۰ تا ۴۲۰۰۰۰ آواره داخلی در اسرائیل زندگی می‌کنند.[۴] اکثریت قریب به اتفاق آنان مسلمان (۹۰٪) و حدود ۱۰٪ مسیحی هستند. هیچ دروزی در میان آنها وجود ندارد «زیرا هیچ روستای دروزی در جنگ ۱۹۴۸ ویران نشد و هیچ دروزی برای همیشه سکونتگاه‌های خود را ترک نکرد.»[۴][۵]

غایبان حاضر

ویرایش

در سال ۱۹۵۰، آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک (اونروا) تخمین زد که ۴۶۰۰۰ نفر از ۱۵۶۰۰۰ فلسطینی[۶][۷][۸] که در داخل مرزهای تعیین شده به عنوان اسرائیل در توافقنامه‌های آتش‌بس ۱۹۴۹ باقی مانده بودند، آوارگان داخلی بودند.

مانند اکثر آوارگان فلسطینی دیگر، خانه‌ها و املاک فلسطینی‌های آواره داخلی تحت کنترل یک نهاد دولتی، حافظ اموال غایبان از طریق قانونی قرار گرفت که شامل مقررات اضطراری ۱۹۴۸ در مورد اموال غایب (یک اقدام موقت) و قانون مالکیت غایب ۱۹۵۰ می‌شد.[۶]

برخلاف آوارگان فلسطینی، فلسطینی‌های آواره داخلی و سایرین که در داخل اسرائیل باقی ماندند، طبق قانون شهروندی ژوئیه ۱۹۵۲ شهروند شدند[۶] در همان سال اسرائیل از اونروا درخواست کرد که مسئولیت ثبت نام و مراقبت از آوارگان داخلی را به اسرائیل منتقل کند و کمک‌های اولیه بشردوستانه برای مدتی به آوارگان داخلی ارائه شود.[۳]

حکومت اداری نظامی (۱۹۴۸–۱۹۶۶) رفت و آمد شهروندان عرب اسرائیل را محدود کرد و با قوانین مالکیت غایبان ترکیب شد تا از بازگشت فیزیکی شهروندان آواره داخلی به املاک خود برای بازپس‌گیری خانه‌های خود جلوگیری کند. طبق قوانین اموال غایب، «غایبان» ساکنان غیریهودی فلسطین هستند که پس از تصویب قطعنامه تقسیم فلسطین توسط سازمان ملل، محل سکونت معمول خود را به مقصد هر مکانی در داخل یا خارج از کشور ترک کرده‌اند. بر اساس این قوانین، مالکان «غایب» ملزم به اثبات «حضور» خود برای به رسمیت شناختن حقوق مالکیت خود توسط دولت اسرائیل بودند.[۶] با این حال، تمام حقوق مالکیت «غایب» متعلق به حافظ اموال غایبان منصوب دولت است و هر شخصی از جمله خود مالک «غایب» که در در حال تصرف، ساخت و ساز یا «حضور» در این املاک باشد، قانون را نقض کرده و در معرض خطر تخریب قرار می‌گیرد.

برخی از روستائیان مانند روستای غصیبیه، بیریم و اقریت برای به رسمیت شناختن حقوق مالکیت خود که در دهه ۱۹۵۰ مورد تأیید قرار گرفت، به دادگاه عالی اسرائیل دادخواست دادند، اما مقامات اداری نظامی که از رعایت آن امتناع کردند، به‌طور فیزیکی از بازپس‌گیری اموال خود جلوگیری کردند. رای دادگاه و روستاها را مناطق نظامی تعطیل اعلام کرد.[۳]

از آنجایی که اکثر شهروندان عرب آواره داخلی اسرائیل غایب محسوب می‌شوند، حتی اگر در داخل کشور اسرائیل حضور داشته باشند، معمولاً به عنوان غایب حاضر نیز شناخته می‌شوند.

امروزه

ویرایش

امروزه بادیه نشینان آواره داخلی و فرزندان آنها در ۳۹ تا ۴۶ روستای ناشناس در نقب و جلیل زندگی می‌کنند، در حالی که بقیه شهروندان عرب آواره داخلی در حدود ۸۰ شهر و روستا در جلیل مانند عین حوض زندگی می‌کنند. همچنین روستای عین رافا در نزدیکی بیت‌المقدس وجود دارد.

نیمی از جمعیت دو شهر بزرگ عرب نشین اسرائیل، ناصره و ام الفهم، را افراد آواره داخلی از شهرها و روستاهای مجاور که در سال ۱۹۴۸ ویران شده‌اند تشکیل می‌دهند.[۴]

آوارگان در فلسطین

ویرایش

مرکز نظارت بر آوارگان داخلی در ژوئیه ۲۰۱۵ تخمین زد که حداقل ۲۶۳۵۰۰ آوارگان داخلی در فلسطین اشغالی وجود دارد.[۹]

منابع

ویرایش
  1. BADIL (2015). "Survey of Palestinian Refugees and Internally Displaced Persons 2013-2015". p. 8. There are two categories of Internally Displaced Persons (IDPs) in Mandate Palestine. The first type is composed of 384,200 Palestinians who have been internally displaced inside Israel since 1948 while the second category consists of 334,600 internally displaced Palestinians in the Palestinian territory occupied since 1967.
  2. Segev, Tom. 1949: The First Israelis, pp. 68-91.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Nihad Bokae'e (February 2003). "Palestinian Internally Displaced Persons inside Israel: Challenging the Solid Structures" (PDF). Badil Resource Centre for Palestinian Refugee and Residency Rights. Retrieved 2017-04-15.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ "Israel: About 150,000-420,000 internally displaced persons in 2007". Internal Displacement Monitoring Center (IDMC). Archived from the original on 2009-11-11. Retrieved 2017-04-15. Estimates of IDPs in Israel vary widely. There is no government or United Nations estimate. Sources for estimates are academics, Palestinian NGOs and Israeli papers. The lowest estimate is 150,000 and the highest is 420,000, which includes the children and grandchildren of Arab villagers displaced in 1948, as well as Bedouin communities displaced later on.
  5. "Global Overview of Trends and Developments in 2006" (PDF). Internal Displacement Monitoring Center (IDMC). p. 93. Archived from the original (PDF) on 2014-05-06. Retrieved 2017-04-15. Israel: 150,000-420,000 internally displaced persons... 150,000 (Cohen, July 2001) 420,000 (BADIL, May 2006)... The higher figure includes displaced Bedouin, and was calculated on the basis of an estimated average annual growth rate of 4.2% in 1950- 2001, and 3% for the later years.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ The Internally Displaced Refugees بایگانی‌شده در ۲۰۱۲-۰۳-۳۱ توسط Wayback Machine
  7. "Number of Palestinians (In the Palestinian Territories Occupied in 1948) for Selected Years, End Year". Palestinian Central Bureau of Statistics. Archived from the original on 6 March 2021. Retrieved 13 اكتبر 2023. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  8. "עיצוב יחסי יהודים - ערבים בעשור הראשון". lib.cet.ac.il.
  9. "Palestine IDP Figures Analysis". Archived from the original on 2017-04-16. Retrieved 2017-04-15.