فرزنده (کردی: Ferzende Begê Hesenî ترکی: Hasenanlı Ferzende Bey) سیاستمدار کرد ویکی از رهبران شورش ارارت می‌باشد.[۱]او در دوره امپراتوری عثمانی یکی از والیان موش بود بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی او تبدیل به یکی از رهبران قیام آرارات در فاصله سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۰۹ خورشیدی در شرق ترکیه شد.[۲]

فرزنده
زاده۱۸۸۹
موش، امپراتوری عثمانی
درگذشته۱۹۳۳
تهران، دودمان پهلوی ایران
وفاداری

زندگی شخصی وسیاسی

ویرایش

فرزنده در سال ۱۸۸۹ از پدر مادری کرد به نام مادر آسیه و پدر سلیمان فرزند احمد در موش (شهری در ترکیه) و عشیره حسنی ( حسنا ،هسنی ) چشم به جهان گشود.فرزندی داشت به نام افراسیاب . وی در شورش شیخ سعید پیران شرکت کردوبعد از شکست شورش شیخ سعید پیران به شورش ارارات پیوست و به مدت چهار سال در منطقه آرارات با ارتش ترکیه جنگید. وی پس از شکست شورش ارارات درسال۱۹۳۳ با ۱۵۰ مرد به ایران فرار کرد. بعد از ورود آنها به ایران درگیری مسلحانه بین نیروهای کرد و ارتش ایران در منطقه ماکو درگرفت.[۳] در این درگیری او دستگیر شد و اکثر شورشیان هم کشته شدن. فرزنده بعد از زخمی شدن دستگیر و به زندان قصر فرستاده می‌شود و در سال ۱۹۳۳ با زهر اعدام می‌شود.خواننده معروف کورد شاکرو به کرار زندگی نامه و‌ شجاعت او را با صدایی بی نظیر بیان می کند .[۴]

منابع

ویرایش
  1. Rohat Alakom, Hoybûn örgütü ve Ağrı ayaklanması, Avesta, 1998, شابک ‎۹۷۵−۷۱۱۲−۴۵−۳, p. 180. (به ترکی استانبولی)
  2. Susan Meiselas, Martin van Bruinessen, Kurdistan: in the shadow of history, Random House, 1997, p. 142. (به انگلیسی)
  3. Mehmet Şerif Fırat, Doğu illeri ve Varto Tarihi, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1983, p. 183. (به ترکی استانبولی)
  4. Uğur Mumcu, Kürt Dosyası, Tekin Yayınevi, 1993, p. 140. (به ترکی استانبولی)