قالی بختیاری
قالی بختیاری قالی بختیاری گونه‌ای قالی ایرانی است که توسط هنرمندان و بافندگان ایل بزرگ بختیاری در استان‌های مختلف بختیاری نشین مثل خوزستان، اصفهان، لرستان، چهارمحال و بختیاری و مرکزی تولید می‌شود. فرش بختیاری هم اینک ثبت جهانی شده‌است. در همهٔ شهر و روستاهای استان چهار محال و بختیاری فرش‌بافی رایج است این کار از دیرباز به صورت سنتی انجام می‌شده و بیشتر توسط زنان و دختران در خانه انجام می‌شود. این قالی از دیرباز به خاطر نقش، رنگ و همچنین دوام بالا از محبوبیت خاصی برخوردار بوده‌است.
طرح‌های رایج
ویرایشکلیه طرح‌های رایج در داخل استان چهارمحال و بختیاری را می‌توان به ترتیب زیر طبقه‌بندی نمود:
- الف) قالی‌های قشقایی (یلمه):
- ترنجی (یک حوض)
- شکرلو (دو حوض)
- بندی الوان
- ب) قالی‌های بختیاری:
- خشتی (خشتی جانوری خشتی گل و گیاه)
- ترنجی (لچک و ترنج)
- سرو و کاج قابی سماوری (حقه‌ای)
- گل مینا (گل اشرافی)
- گلدانی شرابه (گل پتو، گلدانی خمره‌ای)
- گلدانی و درختی[۱]
رنگ‌بندی
ویرایشنوع رنگ لاکی مورد استفاده و همچنین سبز خاص قالی بختیاری از مهم‌ترین ویژگی رنگ‌های فرش این استان است که با سایر موارد مشابه در دیگر فرش‌های ایران تفاوت دارد. رنگ‌های مورد استفاده در این قالی‌ها بیشتر در زمینه‌های قرمز، آبی روشن، آبی سیر، سبز، نارنجی و زرد است.
در گذشته زنان عشایر بختیاری در اوقات خاص یا هنگام جابه‌جایی‌های سالانه خود گیاهان رنگدار طبیعی را جمعآوری و خشک می‌کردند. سپس با شناختی که از خاصیت رنگ دهی آنها داشتند، آنها را در آب جوشانده و مایه رنگین آنها را استخراج کرده و همراه با دندانه آب انار ترش مورد استفاده قرار می‌دادند و رنگ‌های با ثباتی به دست می‌آوردند. امروزه متأسفانه رنگ‌های باثبات گیاهی جای خود را به رنگ‌های درخشان ولی بی‌ثبات شیمیایی داده‌اند. این روش رنگرزی باعث تندی رنگ‌های خامه می‌شود. در بعضی موارد برای کاستن شدت تندی و پختگی رنگ‌ها، از خاکستر استفاده می‌کنند.[۲]
منابع
ویرایش- ↑ ژوله، تورج (۱۳۸۱). پژوهشی در فرش ایران/ فصلنامه گلجام. انتشارات یساولی.
- ↑ «طرح و رنگ قالی بختیاری». سایت اطلاع‌رسانی فرش ایران (کارپتور). بایگانی‌شده از اصلی در ۷ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۱۹.
 | این یک مقالهٔ خرد پیرامون هنر است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |