ماماعصمت

تاج‌النساء ماماعصمت اسبستی از زنان صوفی سدهٔ نهم و از شاعران ایرانی بوده است که به زبان آذری، زبان بومی آذربایجان شعر می‌سروده‌است.

تاج‌النساء از خاندان بابافقیه احمد اسبستی اسد بوده‌است. بابافقیه هم‌عصر حکومت قراقویونلوها در ایران بوده. اسبست دهی است میان سردرود و خسروشاه در آذربایجان.

نمونهٔ اشعار به زبان آذری

ماما عصمت اسبستی وقتی از دست برزگرش خشمگین شد، به همان زبان فریاد زد: «چکستانی، مپسندم؟» برزگر افتاد و مُرد و ماماعصمت برای تعزیت به خانه او رفت و این دوبیتی را برای او سرود:

*هنو مستی هنو مستی هنو مست

• هنو وَش باده‌ای بو آبی از دست
• من به‌مستی خطائی بامِر از دست
• زُوان-تاوان، دهانِ بی‌زُوان بَست

معنی:

• هنوز مستی هنوز مستی هنوز مست
• هنوزش باده‌ای بود (و) شد از دست
• من (را) به‌مستی خطائی بیامد از دست
• تاوان زبان، دهان (آن) بی‌زبان (را) بست

منابع

• طوسی، ادیب، فهلویات ماماعصمت و کشفی به‌زبان آذری اصطلاح راژی یا شهری (۱۸ صفحه - از ۲۴۰ تا ۲۵۷)

شماره سوم سال هشتم نشریه دانشکده ادبیات تبریز، پاییز ۱۳۳۵ - شماره ۳۸.

• روضات‌الجنان حافظ حسین کربلایی (درگذشتهٔ ۹۹۷) در شرح حال ماماعصمت اسبستی از مردم حوالی تبریز