مردم خوشباور پنجاه و هفت
مثنویِ بیست‌ودوبیتی با مطلعِ «مردم خوشباور پنجاه و هفت» نخستین شعرِ منتشرشدهٔ بهرام بیضایی در همدلی با خیزشِ ۱۴۰۱ ایران است، سروده و منتشرشده در نیمه‌های همین سال.[۱] این شعر اندکی پس از انتشار با موسیقی هم اجرا و از سرودهای جنبشِ زن، زندگی، آزادی و نیز نادر واکنش‌های علنیِ بیضایی به اتّفاقاتِ اجتماعیِ روز شد.
| اثر بهرام بیضایی | |
| تاریخ نگارش | ۱۴۰۱ |
|---|---|
| زبان | فارسی |
| قالب | مثنوی |
| تاریخ انتشار | ۱۰ مهرِ ۱۴۰۱ |
| شمار ابیات یا خط‌ها | ۲۲ |
متن ویرایش
این شعر در روزهای آغازینِ آنچه سپس‌تر «خیزشِ ۱۴۰۱ ایران» نام گرفت سروده و ۱۰ مهرِ این سال در وبسایتِ رادیو فردا با تصویرِ دستخطِّ شاعر منتشر شد.[۲][۳][۴][۵]
موضوع ویرایش
شعر در حمایتِ اعتراضاتِ اواخرِ شهریور و اوایلِ مهرِ ۱۴۰۱ ایران به کشته‌شدنِ مهسا امینی است، با اشاراتی به انقلابِ ۱۳۵۷، روسری‌سوزان و غیره.[۶] در فرازِ مشهورش آمده:[۷]
| مادرِ ایران زِ جا برخاسته | کشورش را از دَدان پس‌خواسته! |
چند روز پیش از انتشارِ این شعر نیز بیضایی با گروهی در نامه‌ای خواستارِ حمایتِ سینماگرانِ دنیا از اعتراضات شده بود.[۸]
نقد و نظر ویرایش
سیّد جواد طباطبایی این شعر را «سخیف» ارزیابی کرد.[۹] به عقیدهٔ آوین نیکزاد این شعر از لحاظِ سبک «به اشعار اعتراضی و میهن‌پرستانهٔ دورهٔ مشروطیت بی‌نظر نیست.»[۱۰]
اجرا ویرایش
| «مردم خوشباور پنجاه و هفت» | |
|---|---|
| ترانه | |
| تاریخ انتشار | پاییزِ ۱۴۰۱ |
| ترانه‌سرا(ها) | بهرام بیضایی |
گزیده‌ای از این شعر اندکی پس از انتشارِ متنش در تلویزیونِ ایران اینترنشنال در ویدیو کلیپِ کوتاهی در بخشِ «سخن‌سرا: سخن از آزادی» دکلمه شد. گروهی ناشناس نیز گزیده‌ای از آن را با موسیقی اجرا و منتشر کرد. ناقدی این ترانه را «پرانگیزه و قدرتمند» وصف کرد.[۱۱]
منابع ویرایش
- ↑ Stanford Hamid and Christina Moghadam Program in Iranian Studies: 2021 − 2022 Year in Review. Page 15.
- ↑ «بهرام بیضائی: مادرِ ایران زِ جا برخاسته». رادیو فردا. ۱۰ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ «شعر بهرام بیضایی در همراهی با خیزش مردمی: مادرِ ایران زِ جا برخاسته!». کیهان لندن. ۱۱ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ «بهرام بیضایی در همراهی با اعتراضات ایران شعر سرود». ایران وایر. ۱۰ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ «بهرام بیضایی در همراهی با اعتراضات ایران شعر سرود». پیک ایران. ۱۰ مهر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ نیکزاد، آوین (۱۶ آبان ۱۴۰۱). «هنر اعتراضی به‌مثابهٔ رستاخیر اخلاقی؛ از مشروطه تا «زن زندگی آزادی»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ «بهرام بیضائی: مادرِ ایران زِ جا برخاسته». رادیو فردا. ۱۰ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ «سینماگران ایرانی خواستار حمایت همکاران خود در سراسر جهان از اعتراض‌های مردم ایران شدند». رادیو فردا. ۴ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ https://twitter.com/babakazar/status/1577250008545775618
- ↑ نیکزاد، آوین (۱۶ آبان ۱۴۰۱). «هنر اعتراضی به‌مثابهٔ رستاخیر اخلاقی؛ از مشروطه تا «زن زندگی آزادی»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ نیکزاد، آوین (۱۶ آبان ۱۴۰۱). «هنر اعتراضی به‌مثابهٔ رستاخیر اخلاقی؛ از مشروطه تا «زن زندگی آزادی»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.