موش قله

گونه‌ای از موش صحرایی

موش قله (نام علمی: Rattus baluensis)، گونه‌ای از جوندگان از خانواده موشان است. این تنها در ارتفاعات ۲۶۷۰ تا ۳۴۲۶ متر کوه کینبالو و در ۲۰۴۰ تا ۲۴۷۷ متر کوه تامبایاکون (Tambuyukon) مالزی ثبت شده است.[۱][۲] آنها در جنگل‌های کوتوله و بوته‌زارهای کوهستانی به‌وفور یافت می‌شوند.[۳]

موش قله
موش قله و گیاه‌پارچ راجا
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
حوزه: یوکاریوت
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: جوندگان
تیره: موشان
سرده: خرموش‌ها
گونه: موش قله
نام دوبخشی
Rattus baluensis
توماس ۱۸۹۴

جمعیت موش از این دو قله در هولوسن به هم متصل شدند. با این حال، امروزه آنها با وجود ۱۸ کیلومتر فاصله از هم جدا شده‌اند.[۴] با پیش‌بینی‌های فعلی گرمایش جهانی، انتظار می‌رود زیستگاه مناسب برای موش قله حدود ۵۰۰ متر به‌سمت بالا تغییر کند. این امر جمعیت کوه تامبایاکون را در معرض خطر قرار می‌دهد. با این حال، جمعیت کوه کینبالو احتمالاً در دامنه‌های بالایی آن زنده خواهند ماند.[۴] تجزیه و تحلیل ژنتیکی منشأ آن را در جمعیت محلی موش دشتی مالزی از شمال بورنئو در حدود ۳۰۰-۴۰۰ هزار سال پیش نشان می‌دهد.[۳]

موش قله رابطه متقابلی با گونه‌ای از گیاه‌پارچ غول‌پیکر به نام گیاه‌پارچ راجا دارد. مانند حشره‌خوار درختی کوهی، در تله‌های گیاه مدفوع می‌کند تا از ترشحات شیرین و میوه‌ای از غدد روی کلاهک پارچ تغذیه کند.[۵][۶]

منابع ویرایش

  1. Camacho-Sanchez M*, Hawkins MTR*, Tuh Yit Yuh F, Maldonado JE, Leonard JA. 2019. Endemism and diversity of small mammals along two neighboring Bornean mountains. PeerJ 7:e7858 https://doi.org/10.7717/peerj.7858
  2. Camacho-Sanchez, Miguel; Leonard, Jennifer A. (2020). "Mitogenomes Reveal Multiple Colonization of Mountains by Rattus in Sundaland". Journal of Heredity. 111 (4): 392–404. doi:10.1093/jhered/esaa014. PMC 7423070. PMID 32485737.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Camacho-Sanchez, Miguel; Quintanilla, Irene; Hawkins, Melissa T. R.; Tuh, Fred Y. Y.; Wells, Konstans; Maldonado, Jesus E.; Leonard, Jennifer A. (2018-04-26). "Interglacial refugia on tropical mountains: Novel insights from the summit rat (Rattus baluensis), a Borneo mountain endemic". Diversity and Distributions. 24 (9): 1252–1266. doi:10.1111/ddi.12761. ISSN 1366-9516.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Miguel Camacho-Sanchez, Irene Quintanilla, Melissa T. R. Hawkins, Fred Y. Y. Tuh, Konstans Wells, Jesus E. Maldonado and Jennifer A. Leonard. 2018. "Interglacial refugia on tropical mountains: novel insights from the summit rat (Rattus baluensis), a Borneo mountain endemic". Diversity and Distributions, 24: 1252-1266. https://doi.org/10.1111/ddi.12761
  5. Greenwood, M., C. Clarke, C.C. Lee, A. Gunsalam & R.H. Clarke 2011. A unique resource mutualism between the giant Bornean pitcher plant, Nepenthes rajah, and members of a small mammal community. PLoS ONE 6(6): e21114. doi:10.1371/journal.pone.0021114
  6. Wells, K., M.B. Lakim, S. Schulz & M. Ayasse 2011. Pitchers of Nepenthes rajah collect faecal droppings from both diurnal and nocturnal small mammals and emit fruity odour. Journal of Tropical Ecology 27(4): 347–353. doi:10.1017/S0266467411000162