ناسازگارگرایی (به انگلیسی:Incompatibilism) این دیدگاه است که یک جهان جبرگرا کاملاً با این تصور که افراد دارای اختیار هستند در تضاد است.[۱] در اینجا اختیار به عنوان ظرفیت عاملان آگاه برای انتخاب یک مسیر عملی آینده از میان چندین جایگزین فیزیکی موجود تعریف می‌شود.[۲] بنابراین، ناسازگاری دلالت بر این دارد که بین جبر و اراده آزاد دیکوتومی وجود دارد، جایی که فیلسوفان باید حداکثر از یک نگاه یا دیگری حمایت کنند، نه از هر دو. دیدگاه ناسازگارانه حداقل به سه روش متفاوت دنبال می‌شود: لیبرترینیسم‌ها جبرگرا بودن جهان را انکار می‌کنند، جبرگرایان سخت وجود هرگونه اراده آزاد را انکار می‌کنند، و ناسازگارگرایان بدبین (غیر قطعی‌گرایان سخت) هر دو را انکار می‌کنند. (که جهان جبرگرا است و اراده آزاد وجود دارد.

ناسازگارگرایان موافقند که جبرگرایی جایی برای اراده آزاد باقی نمی‌گذارد. در نتیجه یکی یا هر دو را رد می‌کنند.

ناسازگارگرایی در مقابل سازگارگرایی قرار می‌گیرد و دوگانگی بین جبرگرایی و اراده آزاد را رد می‌کند.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Kane, Robert H. (1989). "Two Kinds of Incompatibilism". Philosophy and Phenomenological Research. 50 (2): 219–254. doi:10.2307/2107958. JSTOR 2107958.
  2. Georgiev, Danko D. (2021). "Quantum propensities in the brain cortex and free will". Biosystems. 208: 104474. arXiv:2107.06572. doi:10.1016/j.biosystems.2021.104474. PMID 34242745. S2CID 235785726.