امیرنویان
امیرنویان به مقامی بالاتر از امیرتومان در میان سپاهیان و نظامیان دورهٔ قاجار گفته می‌شد. درجهٔ امیرنویان بالاترین منصب نظامی در این دوره محسوب می‌شد. درجۀ امیرنویان با نام‌های سپهسالار و سردارکل نیز شناخته می‌شود.
واژه شناسی
ویرایشنویان یا تویان، عنوان مقامات آسیای مرکزی بود که برای اشاره به رهبران نظامی یا غیرنظامی از خاندان اصیل در خانات آسیای مرکزی و در خانات جغتای امپراتوری مغول بکار می رفت. در دوران معاصر، نویان به عنوان یک نام یا نام خانوادگی در آسیا و در سراسر آسیای مرکزی به معنای «ارباب»، «شاهزاده»، «حافظ»، «فرمانده کل» استفاده می‌شود.[۱]
تاریخچه
ویرایشدر دورهٔ قاجار، امیرتومان و امیرنویان بالاترین رده‌های نظامی به‌شمار می‌رفتند که به ترتیب فرماندهی ده‌ها و صدها هزار نفر را برعهده داشتند.[۲]
در واپسین سال‌های پادشاهی ناصرالدین شاه در ۱۳۱۱ ه.ق، ایران دارای ۵ امیرنویان به قرار زیر بود[۳]:
- نصرةالدین میرزا سالارالسلطنه
- محمدرضا میرزا رکن‌السلطنه
- امیرنظام گروسی
- جهانسوز میرزا امیرنویان
- عزیزالسلطان (ملیجک)
پانویس
ویرایش- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Noyan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ ژانویه ۲۰۲۴.
- ↑ Batteiger, Jelka. "Noyan – Everything about the name and its meaning". CharliesNames (به انگلیسی). Retrieved 2025-03-26.
- ↑ «تغییر ساختار ارتش ایران از سنتی به مدرن». پرتال جامع علوم انسانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۴.
- ↑ اعتمادالسلطنه، محمدحسن (۱۲۷۳). ضمیمهٔ کتاب التدوین فی احوال جبال شروین.