نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای

نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای (به انگلیسی: Pumped-storage hydroelectricity به شکل مخفف PSH، یا pumped hydroelectric energy storage به شکل مخفف PHES) نوعی ذخیره انرژی به صورت هیدروالکتریسیته است که توسط سیستم‌های توان الکتریکی برای متعادل کردن بار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش انرژی پتانسیل گرانشی آب را، به وسیلهٔ پمپاژ آن از یک مخزن در ارتفاع پایین به مخزنی در ارتفاع بالاتر، ذخیره می‌کنند. به‌طور معمول کار پمپاژ آب را با استفاده از مازاد برق تولید شده، که از لحاظ اقتصادی به صرفه است، انجام می‌دهند. هنگامی که تقاضای برق زیاد است، آب ذخیره شده در مخزن بالا رها شده و با استفاده از توربین، انرژی الکتریکی تولید می‌شود. اگرچه در پروسه‌ای که گفته شد، مقدار برق مصرف‌شده و تولیدی نیروگاه تلمبه‌ای ذخیره‌ای تقریباً برابر است، ولی سامانه با فروش برق در زمان اوج مصرف به درآمد بیشتری دست می‌یابد.

نیروگاه تلمبه‌ای یا انرژی را از منابع متناوب (مانند خورشیدی و بادی) و دیگر تجدیدپذیرها دریافت می‌کند، یا برق اضافی منابع پایدار و دائمی (مانند حرارتی و هسته‌ای) را برای زمان‌های تقاضای بالاتر، دریافت کرده و ذخیره می‌کند.[۱][۲] مخازن مورد استفاده در روش تلمبه‌ای-ذخیره‌ای، در مقایسه با سدهای هیدروالکتریکی معمولی که ظرفیت تولید مشابهی دارند، بسیار کوچک هستند و دوره‌های تولیدشان اغلب کمتر از نصف روز است.

نیروگاه تلمبه‌ای-ذخیره‌ای بیشترین ظرفیت را در میان تمامی روش‌های ذخیره انرژی شبکه فراهم می‌کند، و بنابر گزارش پایگاه داده ذخیره انرژی جهانی دپارتمان انرژی ایالات متحده در سال ۲۰۱۷, این روش در بیش از ۹۶٪ تأسیسات ذخیرهٔ انرژی فعال و شناخته شده سراسر جهان را در بر می‌گرفت که در مجموع ظرفیت نامی آن‌ها بیش از ۱۶۸ گیگاوات بوده‌است.[۳] مقدار بازده تبدیل انرژی رفت و برگشتی این نیروگاه‌ها ما بین ۷۰٪ الی ۸۰٪[۴][۵][۶][۷] و در منابعی ۸۷٪ عنوان شده‌است.[۸] ضعف اصلی نیروگاه‌های تلمبه‌ای-ذخیره‌ای ویژگی‌های مورد نیاز مکان ساخت آن‌هاست، که به ارتفاع جغرافیایی بالا و دسترسی به آب محتاج است؛ بنابراین احتمال دارد که سایت‌های مناسب در مناطق تپه ای یا کوهستانی باشند و به‌طور بالقوه در حوزه‌های مناطق طبیعی گردشگری هستند و به این خاطر مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی در برابر آن‌ها وجود دارد. بسیاری از پروژه‌هایی که پیشنهاد شده‌اند، حداقل در ایالات متحده، می‌بایست مناطق حساس و توریستی را از بین ببرند. برخی پیشنهادها مبنی بر ایجاد این نوع نیروگاه‌ها در مناطق متروکه (brownfield) وجود دارند که مکان‌هایی مانند معدن‌های بلااستفاده را مناسب این کار می‌دانند.[۹]

در ایران نیروگاه تلمبه‌ای ذخیره‌ای سیاه‌بیشه با دو سد اولین نوع از این نیروگاه است.[۱۰]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. http://poppware.de/Storage_for_a_secure_Power_Supply_from_Wind_and_Sun.pdf
  2. https://www.researchgate.net/publication/271539381_Pumped_hydro_energy_storage_system_A_technological_review
  3. "DOE Global Energy Storage Database". www.energystorageexchange.org. Archived from the original on 13 November 2013. Retrieved 10 February 2017.
  4. "Energy storage - Packing some power". اکونومیست. 2011-03-03. Retrieved 2012-03-11.
  5. Jacob, Thierry.Pumped storage in Switzerland - an outlook beyond 2000 بایگانی‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine Stucky. Accessed: 13 February 2012.
  6. Levine, Jonah G. Pumped Hydroelectric Energy Storage and Spatial Diversity of Wind Resources as Methods of Improving Utilization of Renewable Energy Sources بایگانی‌شده در ۱ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine page 6, University of Colorado, December 2007. Accessed: 12 February 2012.
  7. Yang, Chi-Jen. Pumped Hydroelectric Storage دانشگاه دوک. Accessed: 12 February 2012.
  8. "Energy Storage". Archived from the original on 18 November 2015. Retrieved 26 February 2017.
  9. European Renewable Energy Network pp. 188
  10. ایسکا نیوز[پیوند مرده]

منابع

ویرایش

British Electricity International / تجربیات نیروگاه‌های پیشرفته/ترجمه: علی‌اکبر گل‌نشان/انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران/ چاپ نخست، تهران، ۱۳۸۰ و مهندس یحیی زاده ۱۳۹۴