وارونهسازی
در زبانشناسی، وارونهسازی به ساختارهای دستوریای گفته میشود که در آنها یک یا چند عبارت در جای معمول خود نباشند.
در فارسی ویرایش
نظم معمول جمله در زبان فارسی به شکل فاعل-مفعول-فعل است، ولی وارونهسازی در این زبان بهوفور مشاهده میشود.[۱] مثلاً:
- آ. من چراغها را خاموش میکنم. (فاعل-مفعول-فعل)
- ب. چراغها را من خاموش میکنم. (مفعول-فاعل-فعل)
در انگلیسی ویرایش
بهطورکلّی در انگلیسی دو گونهٔ اصلی وارونهسازی دیده میشود: وارونهسازی فاعل-فعل و وارونهسازی فاعل-فعل کمکی.[۲] تفاوت این دو گونه در ماهیّت فعل جمله است و اینکه آیا این فعل یک فعل کامل است یا یک فعل کمکی.
وارونهسازی فاعل-فعل کمکی ویرایش
وارونهسازی فاعل-فعل کمکی رایجترین شکل وارونهسازی در زبان انگلیسی است. در این ساختار فاعل و فعل کمکی جای خود را با هم عوض میکنند:
- آ. Fred will stay.
- ب. Will Fred stay? - وارونهسازی فاعل-فعل کمکی برای ساخت پرسش بله-خیر
- آ. Larry has done it.
- ب. What has Larry done? - وارونهسازی فاعل-فعل کمکی برای ساخت پرسش
- آ. Fred has helped at no point.
- ب. At no point has Fred helped. - وارونهسازی فاعل-فعل کمکی در حالت منفی
- a. If we were to surrender, ...
- b. Were we to surrender, … - وارونهسازی فاعل-فعل کمکی در حالت شرطی
نظم معمول جملهٔ انگلیسی به صورت فاعل-فعل است، ولی در برخی موارد این نظم (به دلایلی که در بالا گفته شد) تغییر میکند و به صورت فعل کمکی-فاعل درمیآید. اگر به جای فعلِ کمکی فعلِ کامل وجود داشته باشد، این ساختار اشتباه است، مثلاً:
- آ. Fred stayed.
- ب. *Stayed Fred? - وارونهسازی امکان ندارد چرا که فعل کامل است و کمکی نیست.
(علامت ستاره * در زبانشناسی به این معناست که مثال ارائه شده از لحاظ دستوری قابل قبول نیست.)
وارونهسازی فاعل-فعل ویرایش
در این گونه وارونهسازی، برای تأکید رویِ فاعل جایِ آن با فعل کامل عوض میشود. اینگونه فاعل معمولاً ضمیر نیست.مثلاً:
- آ. Down the stairs came the dog. - فعل-فاعل
در زبانهای دیگر ویرایش
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
منابع ویرایش
- ↑ "pre-verbal dislocations in Persian". listserv.linguistlist.org. 2013-03-01. Archived from the original on 27 August 2017. Retrieved 2017-08-27.
- ↑ The use of terminology here, subject-auxiliary inversion and subject–verb inversion, follows Greenbaum and Quirk (1990:410).
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Inversion (linguistics)». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۷ اوت ۲۰۱۷.