واهان ترپانچیان
واهان ترپانچیان (به ارمنی: վահան տէր Յազըճեան) (۱۹۱۲م/۱۲۹۱خ – ۱۹۹۸م. /۱۳۷۷خ)، فیلم‌بردار، متخصص امور لابراتوار و تهیه‌کننده ارمنستانی-ایرانی بود.
| واهان ترپانچیان | |
|---|---|
 | |
| زمینه فعالیت | فیلم‌بردار، متخصص امور لابراتوار و تهیه‌کننده |
| تولد | ۱۹۱۲ میلادی / ۱۲۹۱ خورشیدی ارزروم، ارمنستان غربی |
| مرگ | ۱۳۷۷ ایالات متحده آمریکا |
| ملیت | ارمنستانی-ایرانی |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۳۰–۱۳۳۴ |
| صفحه در وبگاه سوره | |
زندگینامهویرایش
وی در ارزروم، ارمنستان غربی به دنیا آمد. پس از قتل پدرش در نسل‌کشی ارمنی‌ها در سه سالگی همراه مادرش به سوریه گریخت و سپس به ایران آمد و مقیم تهران شد.
پس از این که سال‌ها در زمینه عکاسی فعالیت کرد و تجربیات فراوانی اندوخت. در ۱۳۱۷ آتلیه عکاسی «فتو واهه» را در خیابان نادری تأسیس کرد واهان «نخستین لابراتوار ظهور و چاپ عکس رنگی در ایران» را دایر کرد و اولین کسی است که نگاتیو رنگی را در ایران به چاپ رساند
در ۱۳۳۰ همراه با سیمیک کنستانتین، ابوالقاسم رضایی و جانی باغداساریان «استودیو البرز»[۱] را بنیان‌گذاری کرد. ترپانچیان در نخستین محصول استودیو البرز که با نام دستکش سفید توسط پرویز خطیبی در ۱۳۳۰ ساخته شد. علاوه بر تهیه کنندگی، فیلم‌بردار نیز بود این فیلم که به صورت ریورسال فیلم‌برداری شد نخستین فیلم ناطق ۱۶ میلی‌متری سینمای ایران محسوب می‌شود. در فیلم‌های زنده باد خاله و عمر دوباره از دیگر محصولات استودیو البرز نیز فیلم‌بردار بود و در فیلم‌های دیگر این استودیو به نام‌های لغزش و گناهکار به عنوان تهیه‌کننده همکاری داشت.
ترپانچیان فیلم‌برداری حاکم یک روزه، نیمه راه زندگی، پنجمین ازدواج را برای سایر استودیوها انجام داد علاوه بر اینها در عنوان‌بندی بسیاری از فیلم‌ها نیز نام فتو واهه (استودیوی عکاسی متعلق به واهان آمده است) در ۱۳۵۲ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و در همان‌جا درگذشت
تهیه‌کنندهویرایش
- ۱ - گناهکار (۱۳۳۲)
- ۲ - لغزش (۱۳۳۲)
- ۳ - زنده باد خاله (۱۳۳۱)
- ۴ - عمر دوباره (۱۳۳۱)
- ۵ - دستکش سفید (۱۳۳۰)
فیلم‌بردارویرایش
- ۱ - پنجمین ازدواج (۱۳۳۴)
- ۲ - حاکم یک روزه (۱۳۳۱)
- ۳ - زنده باد خاله (۱۳۳۱)
- ۴ - عمر دوباره (۱۳۳۱)
- ۵ - دستکش سفید (۱۳۳۰)
پانویسویرایش
- ↑ در مدت سه سال، پنج فیلم سینمایی در استودیو البرز تهیه گردید، ولی به رغم آغازی خوش فیلم‌های استودیو البرز با شکست مواجه شد.
منابعویرایش
- گروه تحقیق و پژوهش موزه سینما (تایستان ۱۳۸۳)، ارامنه و سینمای ایران، طهران: موزه سینمای ایران. باغ فردوس، ص. ۱۴۴صفحه، شابک ۹۶۴-۶۷۲۸-۴۴-۸ تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک) - ژانت د. لازاریان (۱۳۸۲)، «سینما»، دانشنامه ایرانیان ارمنی (ویراست اول)، تهران: انتشارات هیرمند، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
- هوویان، آندرانیک (۱۳۸۰). «ارمنیان در سینمای ایران». ارمنیان ایران. تهران: مرکز بین‌المللی گفتگوی فرنگ‌ها با همکاری انتشارات هرمس. ص. ۳۲۱–۳۲۰. شابک ۹۶۴-۳۶۳-۰۰۷-۲.