وایو (ایزد)
وایو (به سانسکریت: वायु)، همچنین با نام‌های واتا و پاوانا نیز شناخته می‌شود، وایو خدای بادها و همچنین پیام‌آور خدایان در آیین هندو است. در متون مقدس وداها، وایو یک خدای پررنگ است و ارتباط نزدیکی با ایندرا، پادشاه خدایان دارد. گفته شده است که او از نفس خدای ویشواپوروشا متولد شد و همچنین اولین کسی که سوما را نوشید. اوپانیشادها او را به عنوان پرانا یا "نفس زندگی جهان" می ستایند. در کتاب های نوشته شده هندو بعد از وداها، او به عنوان یک دیکپالا (نگهبانان چهار سو) یاد شده است که به سمت شمال غربی می نگرد. حماسه های هندو او را پدر خدای هانومان و بهیما توصیف می کنند.
| وایو | |
|---|---|
| عضوی از پانچا بوتا و نگهبانان چهار سو | |
 وایو سوار بر آهو | |
| نام‌های دیگر | آنیل، پاوان، ویان، واتا، تانون، موخیاپرانا |
| دیواناگری | वायु |
| ترجمهٔ سانسکریت | Vāyu |
| وابستگی | دوا |
| اقامتگاه | وایو لوکا، ساتیا لوکا |
| مانترا | Om Vayave namaha |
| سلاح |
|
| مرکوب | ارابه کشیده شده توسط آهو و اسب ها |
| اطلاعات شخصی | |
| والدین | (به گفتار فرقه مدوا)[۲][۳][۴] |
| همسر | |
| فرزندان | هانومان (پسر آسمانی) بهیما (پسر آسمانی) |
نام‌شناسیویرایش
واژه وایو یکی از عناصر کلاسیک (پاوانا) در هندوئیسم است. نام وایو، به معنای دمنده (چیزی که می تواند جریان هوا یا باد ایجاد کند) است، واتا به معنای دمیده و پرانا، تنفس است. گاهی نام وایو که بیشتر به معنای هوا یا باد به کار می رود، مترادف پرانا به کار می رود. واتا، نام اضافی برای خدای وایو، از ریشه (vātāvaranam)، اصطلاح سانسکریت و هندی برای اتمسفر نیز است.[۷]
متن‌های هندوویرایش
در ریگودا، وایو با بادها همراه است. همچنین گفته می شود ماروت‌ها از شکم وایو متولد شده‌اند. وایو نخستین خدایی است که سوما (در ایران هوم) را در این مراسم دریافت کرد و سپس او و ایندرا برای اولین بار آن را نوشیدند.[۸][۹] در سرودها، وایو بسیار زیبا توصیف می‌شود و همراه با مربی درخشان خود که توسط دو یا چهل و نه یا هزار و یک اسب سفید و بنفش پر سر و صدا رانده می‌شود، حرکت میکند. این خدای هندو مانند دیگر خدایان جوی، یک خدای «جنگنده و ویرانگر»، «قدرتمند و قهرمان» است در اوپانیشادها، سروده‌ها و تصاویر متعددی از شکوه و بزرگی وایو وجود دارد بریهادارانیاکا اوپانیشاد می گوید که خدایان کنترل کننده اعمال بدن زمانی درگیر مسابقه ای شدند تا مشخص کنند کدام یک از آنها بزرگتر هستند. وقتی خدایی مانند بینایی از بدن مردی خارج می‌شود، آن مرد به زندگی خود به‌عنوان یک مرد نابینا ادامه میدهد، سپس خدایان یکی یکی به نوبت بدن مرد را ترک میکنند، اما مرد همچنان به زندگی خود ادامه میدهد، اگرچه هر بار به طرق مختلف آسیب می بیند. سرانجام، وقتی موخیا پرانا (وایو) شروع به ترک جسم مرد میکند، همه خدایان دیگر به زور از جایگاه خود بیرون کشیده می شوند، همانطور که اسبی قدرتمند میخ‌هایی را از روی زمین که به آن بسته شده است جدا میکند. این امر باعث شد که خدایان دیگر متوجه شوند که تنها زمانی می توانند به وظیفه خود عمل کنند که توسط وایو توانمند شوند. در قسمتی دیگر این کتاب، وایو تنها خدایی است که توسط شیاطین گناه که در حال حمله بودند، آسیب نمی بیند. این (وایو موخیا پرانا وایو) است.[۱۰][۱۱]
منابعویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Mani, Vettam (1975). Puranic encyclopaedia : a comprehensive dictionary with special reference to the epic and Puranic literature. Robarts - University of Toronto. Delhi : Motilal Banarsidass. ISBN 978-0-8426-0822-0.
{{cite book}}: Unknown parameter|urاl=ignored (help) - ↑ Jeffrey R. Timm (1 January 1992). Texts in Context: Traditional Hermeneutics in South Asia. SUNY Press. p. 113. ISBN 9780791407967.
- ↑ Khagendranath Mitra (1952). The Dynamics of Faith: Comparative Religion. University of Calcutta. p. 209.
Brahmā and Vāyu are the sons of Vishnu and Lakshmi.
- ↑ Satyavrata Ramdas Patel (1980). Hinduism, Religion and Way of Life. Associated Publishing House. p. 124. ISBN 9780686997788.
The Supreme Being, Vishnu or Nārāyana, is the personal first cause. He is the Intelligent Governor of the world and lives in Vaikuntha along with Lakshmi, His consort. He and His consort Lakshmi are real. Brahma and Vāyu are His two sons.
- ↑ Gaṇeśa Harī Khare; Madhukar Shripad Mate; G. T. Kulkarni (1974). Studies in Indology and Medieval History: Prof. G. H. Khare Felicitation Volume. Joshi & Lokhande Prakashan. p. 244.
In Vayu and other Puranas, Vayudeva (different from Astadikpala Vayu), next to Brahma in grade, is also said to have five heads like Siva and Brahma and his consort is Bharatidevi.
- ↑ M. V. Krishna Rao (1966). Purandara and the Haridasa Movement. Karnatak University. p. 200.
- ↑ Subodh Kapoor (2002). Indian Encyclopaedia, Volume 1. Genesis Publishing Pvt Ltd. p. 7839. ISBN 9788177552577.
Mukhya Prana - The chief vital air
- ↑ Stephanie Jamison (2015). The Rigveda –– Earliest Religious Poetry of India. Oxford University Press. p. 47. ISBN 978-0190633394.
- ↑ Rigveda,Mandala 1,Hymn 2
- ↑ Shoun Hino; K. P. Jog (1995). Bṛhadāraṇyakopaniṣadbhāṣya. Motilal Banarsidass Publishers. p. 158. ISBN 9788120812833.
Vāyu indicates Mukhya Prāṇa.
- ↑ Chandogya Upanishad, Adhyaya XVIII, Verse 4; http://www.swamij.com/upanishad-chandogya.htm