وحدت شهود (تصوف)

وحدت شهود (عربی: وحدة الشهود)، درک توحید الهی و اثبات آن، از راه کشف و شهود عرفانی است.

علم توحید

ویرایش

اساس علم توحید و عرفان حقیقی مسئله حقیقت وجود و وحدت آن است که مبتنی بر توحید وجودی و توحید ذاتی و صفاتی و افعالی است و غایت آن فنای در حق و بقای به اوست. در تصدیق این معنای عرشی، قائلان به «وحدت شهود» بر این عقیده‌اند که چون طالب حق به این مقام رسد، همه اسماء و صفات را مستهلک در غیب ذات احدیت می‌داند و جز مشاهده ذات احدیت هیچ گونه تعینی در روح او باقی نماند و اغیار از هر جهت محو و نابود گشته و توحیدی صاف و خالص ظهور و تحقق یافته‌است و در این مرتبه و مقام است که به لسان حقیقت «یا هو یا من لیس الا هو» گوید.[۱]

در تمثیلهای وحدت شهود چون طالب حق به مقام شهود رسید همه اسماء و صفات خودرا مستهلک در غیب ذات احدیت می‌داند و جز مشاهده ذات احدیت هیچ گونه تعینی در روح او باقی نخواهد نماند. تمثیلهای این تفکر و نگرش عرفانی حول همین موضوع است.

پیروان معرفت «وحدت شهود»، برای بیان تجارب عرفانی خود زبان شعر و غزل و مناجات گونه را برگزیده اند.[۲][۳]

منابع

ویرایش
  1. وحدت وجود و وحدت شهود، مرضیه اخلاقی، حکمت سینوی پاییز و زمستان ۱۳۸۳ - شماره ۲۶ و ۲۷
  2. دگرگونی و نوگرایی تمثیل درنظریه وحدت وجود و وحدت شهود (با تکیه بر از آثار سنایی و فخرالدین ابراهیم عراقی)، علی اخلاقی، مریم محمودی، فصل نامهٔ تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، شماره پیاپی: بیست و نهم پاییز ۱۳۹۵
  3. وحدت وجود به روایت ابن عربی و مایستر اکهارت، کاکایی، قاسم، تهران: هرمس. ۱۳۸۱