همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بیان شفاف منابع را بر اساس تفسیر خود دستکاری ننماید(با کمک آن را اثبات کن) |
Arfarshchi (بحث | مشارکتها) خنثی‌سازی ویرایش 16179379 توسط IranianNationalist (بحث) بر هم زدن همهٔ ویرایش‌ها (لطفا تنها ویرایش مدنظر خود... |
||
خط ۱۷:
== برگزاری ==
[[پرونده:Islamic Republic Refrendum.jpg|بندانگشتی]]▼
همه‌پرسی در ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ در سراسر ایران برگزار شد.
=== برگهٔ رای ===
{{تصویر چندگانه
| footer = نمونهٔ برگ رأی‌ها همه‌پرسی | align = right
| image1 = Paper of Iranian referendum 1979.jpg | width1 = 135 | alt1 = برگ رأی آری | caption1 = آری▼
▲| image1 = Paper of Iranian referendum 1979.jpg
| width1 = 135
| alt1 = برگ رأی آری
| caption1 = آری
| link1 =
| image2 = Iranian referendum 1979.jpg
| width2 = 170
| alt2 = برگ رأی نه
| caption2 = نه
| link2 =
}}
[[پرونده:صفحهٔ نخست روزنامهٔ کیهان ۱۲ فروردین ۱۳۵۸.jpg|بندانگشتی|250پیکسل|آیت‌الله خمینی:[[روز جمهوری اسلامی|۱۲ فروردین]] روز نخستین حکومت الله است]]▼
▲[[پرونده:Islamic Republic Refrendum.jpg|بندانگشتی]]
برگه رای، دوقسمتی بود و شامل نیمه «'''آری'''» -به رنگ سبز- و نیمه «'''نه'''» -به رنگ قرمز- بود و روی آن چنین درج شده بود:
سطر ۴۷ ⟵ ۵۸:
حدود ۹۸٫۲٪ واجدان شرایط در همه‌پرسی شرکت کردند. بیش از ۹۹٪ شرکت‌کنندگان نیز به همه‌پرسی رأی مثبت دادند.
▲[[پرونده:صفحهٔ نخست روزنامهٔ کیهان ۱۲ فروردین ۱۳۵۸.jpg|بندانگشتی|250پیکسل|راست|آیت‌الله خمینی:[[روز جمهوری اسلامی|۱۲ فروردین]] روز نخستین حکومت الله است]]
۱۲ فروردین آیت‌الله خمینی حکومت جمهوری اسلامی را اعلام کرد.{{پا|{{یادکرد کتاب |عنوان= [[صحیفه امام خمینی]]| نام خانوادگی = خمینی | نام = سید روح‌الله| پیوند نویسنده = امام خمینی | پیوند = http://www.imam-khomeini.ir/fa/books/BooksahifeBody.aspx?id=1403| جلد = | تاریخ = | سال = | ماه = | سال اصلی = | ناشر = | مکان = | زبان = | شابک = | oclc = | doi = | id = | صفحه = | صفحات = | در = | گفتاورد = | ref = | bibcode = | laysummary = | laydate = | جداکننده = ، | پی‌نوشت = | lastauthoramp = }} }}
{{گفتاورد تزیینی|من به ملت بزرگ ایران که در طول تاریخ شاهنشاهی، که با استکبار خود آنان را خفیف شمردند و بر آنان کردند آنچه کردند، صمیمانه تبریک میگویم. خداوند تعالی بر ما منت نهاد و رژیم استکبار را با دست توانای خود که قدرت مستضعفین است در هم پیچید و ملت عظیم ما را ائمه و پیشوای ملتهای مستضعف نمود، و با برقراری جمهوری اسلامی، وراثت حقه را بدانان ارزانی داشت. من در این روز مبارک، روز امامت امت و روز فتح و ظفر ملت، جمهوری اسلامی ایران را اعلام میکنم. به دنیا اعلام میکنم که در تاریخ ایران چنین رفراندمی سابقه ندارد، که سرتاسر مملکت با شوق و شعف و عشق و علاقه به صندوقها هجوم آورده و رأی مثبت خود را در آن ریخته و رژیم طاغوتی را برای همیشه در زبالهدان تاریخ دفن کنند.}}
== انتقادات ==
به باور
[[عباس میلانی]] می‌گوید نظام جمهوری اسلامی نظام [[تمامیت‌خواهی|تمامیت‌خواه]] <ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://muse.jhu.edu/journals/jod/summary/v016/16.4milani.html|عنوان=In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content|نویسنده=[[عباس میلانی]]|اثر=Journal of Democracy|تاریخ=2005|بازبینی=9 اوت 2015}}</ref> در ایران است.▼
▲به اعتقاد [[عباس میلانی]]
▲به باور طرفداران جمهوری اسلامی این همه‌پرسی [[حکومت جمهوری اسلامی ایران]] را در زمره حکومت‌هایی قرار داد که در ابتدای تشکیل از ملت خود اجازه تشکیل می‌گیرد و ایدئولوژی آن به روش [[دموکراتیک]] انتخاب می‌شود.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/content/42186/default.aspx روی برگه رفراندوم ۱۲ فروردین ۵۸ چه نوشته شده بود؟] [[مرکز اسناد انقلاب اسلامی]]</ref>
به اعتقاد [[عبدالکریم لاهیجی]]
▲[[عبدالکریم لاهیجی]] می‌گوید امری که در آنروز انجام گرفت بیشتر مشخصه‌های یک [[بیعت]] از مردم را داشت تا برگزاری یک همه‌پرسی؛ اشکال برگزاری چنان همه‌پرسی‌ای این عنوان می‌شود که در نظرسنجی دوازده فروردین ۱۳۵۸، نوع حکومت بعدی از مردم پرسیده نشد و نحوه سؤال «جمهوری اسلامی، آری یا نه؟» به شکلی است که مردم را بین انتخاب شیوه‌ای معلوم و یا تن‌دادن به شیوه‌ای نامعلوم مخیر می‌کند که از لحاظ روانی توده‌های مردم را به انتخاب پاسخ آری متمایل می‌کند. البته روزنامه‌های آن دوران تیپ حکومتی مورد نظر خود را اعم از حکومت سوسیالیستی، لیبرال و حتی جمهوری ایرانی را تبلیغ می‌کردند و مردم آن دوران بنا به روشنگری روزنامه‌ها و مجاورت با احزاب چپ مثل توده و مجاهدین خلق یا راستگراهایی مثل نهضت ملی با انواع مختلفی از حکومت آشنا بودند و این انتقادی جدی به شمار نمی‌رود.<ref name="رادیو دویچه وله">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,5420444,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf|عنوان=عبدالکریم لاهیجی: ۱۲ فروردین نه همه‌پرسی که بیعت با جمهوری اسلامی بود |تاریخ دسترسی=2010-04-04}}</ref>
اشکالات چنین همه‌پرسی به برگه‌های رای وارد شده است: رژیم سابق هنوز قانوناً جایگزین نشده بود و برخی ادعا داشته‌اند که عنوان سابق به آن دادن عملی جهت‌دار و پیش‌فرضانه بود تا مردم بنا به نفرتی که از حکومت سابق داشتند به رای آری ترغیب شوند؛ همچنین نتیجه همه‌پرسی معلوم نبود و ذکر جمهوری اسلامی به عنوان نظام حکومتی بعدی اقدامی پیشداورانه بود. گذشته از آن قانون اساسیی که متن آن معلوم نبود، چه تضمینی داشت که از تصویب ملت بگذرد. البته همان زمان نیز اعلام داشتند که منظور از قانون اساسی آن از تصویب ملت خواهد گذشت این است که قانون اساسی که برای همه‌پرسی قانون اساسی آماده خواهد شد بر پایه نظریه جمهوری اسلامی خواهد بود و این اشتباه لفظی برخی روشنفکران است. همچنین انتخاب رنگهای برگه رای - نه به رنگ قرمز و آری به رنگ سبز- نیز می‌تواند جهت‌دار تعبیر بشود.
سطر ۶۸ ⟵ ۷۸:
== جستارهای وابسته ==
* [[
* [[ولایت فقیه]]
{{ایران-خرد}}
| |||