پاوه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب: خنثی‌سازی |
ویرایش وجه تسمیه و پیشینه با رفرنس دهی از کتاب و پایگاه خبری ایران( خبرآنلاین ) |
||
خط ۳۹:
== وجه تسمیه ==
پاوه از مناطق زیبای استان کرمانشاه و مرکز اورامانات (اورامان)(هورامان) که شامل شهرستان‌های پاوه روانسر جوانرود و ثلاث است.
قدیمی ترین نامی که از پاوه در تنها ترین سند باستانی ایران باستان در دست است '''واژه پاوا (پوه) است که این واژه به معنای برافراشته در اوج ؛پایدار و ثابت است''' و در زمان زرتشت این منطقه خالی از هیچ سکنه و قریه ای بوده است و مردمانی به نام کرتو؛ گاها از این منطقه به عنوان منطقه ییلاقی خود استفاده می کرده اند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=هادی محمودی|کد زبان=fa|تاریخ=1397/09/21|وبگاه=پایگاه تحلیلی خبری پاوه پرس|نشانی=http://www.pavehpress.ir/%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%be%d8%a7%d9%88%d9%87-%d8%a7%d8%b2-%d8%a8%d8%a7%d9%85%d8%af%d8%a7%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae-%d8%b4%da%a9%d9%84-%da%af%db%8c%d8%b1%db%8c/|عنوان=هورامان و پاوه از بامداد تاریخ (شکل گیری) تا ورود اسلام}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=1397/09/21|عنوان=هورامان سرزمینی گم‌گشته در اعماق تاریخ|ناشر=خبرگزاری تحلیلی ایران(خبر آنلاین)|doi=|تاریخ بازدید=1397/09/21}}</ref>
در برخی کتب آمده است که نام پاوه را به «پاو» سردار یزدگرد سوم - آخرین پادشاه ساسانی - منسوب می‌دانند که جهت جلب حمایت مردمان کرد، روانه این منطقه‌شد و مورد احترام اهالی قرار گرفت. بعدها به خاطر تجلیل از آن سردار، این ناحیه را پاوه نامیدند، که در کتاب‌های عربی فاوج آمده‌است که این موضوع هیچ سندیتی ندارد زیرا نام باستانی این منطقه خیلی پیشتر از سپهبد باو؛پاوه بوده است اما پس از اسلام این منطقه فاوج نام گرفت و سپس به پاوه تغییر نام یافت .<ref>کتاب سبز (بانک اطلاعات استان کرمانشاه)، سید ضیاء الدین خرمشاهی، کانون تبلیغاتی دالاهو، دی ۱۳۷۵، صفحهٔ ۲۳۱</ref>
عده‌ای دیگر معتقدند که واژه پاوه به معنی پایدار و ثابت (ایستاده در گویش هورامی) است. هم چنین معنای کلمه هورامان از اورتن (اورامان) نام یکی از سرودهای دینی زرتشتیان گرفته شده‌است. قلعه دژ و پاسگه که هنوز در پاوه وجود دارند بازمانده و باروی عهد آن سردار است. ظاهراً در محلی نزدیک پاوه که اکنون جنگاه گفته می‌شود مردم پاوه با سعدوقاص جنگیده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =پرتال شهرداری پاوه نشانی=http://www.pavehcity.ir/HomePage.aspx?TabID=4626&Site=DouranPortal&Lang=fa-IR |عنوان= | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
== پیشینه ==
=== تاسیس و شکل گیری پاوه ===
شالوده های پاوه کنونی را دسته ای از [[ایل گوران|'''مردم گوران قدیم''']] که درحدود قرن پنجم پیش از میلاد از [[پالنگان]] به پاوه آمدند را بنا نهاده اند که این گورانهای اولیه که از [[پالنگان]] به پاوه آمدند در مکانی از پاوه ساکن گردیدند که بعدها این مکان روستایی به نام '''"دگاگا"''' گردید که قدیمی ترین آثار و نشانه های سکونت در پاوه در این مکان موجود است که بعدها به دلایلی که مشخص نیست این مکان ویران شده و [[ایل گوران|گورانهای]] بعدی که به پاوه آمدند در مکانهایی از پاوه ساکن گردیدند که بعدها این مکانها '''قلاخوان ؛ میرائاوا ؛آسنگران ؛ قلم شائیان ؛ سرده «سه ردی»؛ «شه خه لیان»، «پشته»، «فیض ئاوا»، «سواره یا زواره»''' نام گرفتند ؛ که تمامی این ۹ مکان به مرور زمان به مرور زمان و با ازدیداد جمعیت آنها به هم پیوستند و پاوه شکل گرفت و این مکانها با این اسامی بعدها نامهای محله های قدیمی پاوه گردیدند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=هادی محمودی|کد زبان=fa|تاریخ=1397/09/21|وبگاه=پایگاه تحلیلی خبری پاوه پرس|نشانی=http://www.pavehpress.ir/%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%be%d8%a7%d9%88%d9%87-%d8%a7%d8%b2-%d8%a8%d8%a7%d9%85%d8%af%d8%a7%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae-%d8%b4%da%a9%d9%84-%da%af%db%8c%d8%b1%db%8c/|عنوان=هورامان و پاوه از بامداد تاریخ (شکل گیری) تا ورود اسلام}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=1397/09/21|عنوان=هورامان سرزمینی گم‌گشته در اعماق تاریخ|ناشر=خبرگزاری تحلیلی ایران(خبر آنلاین)|doi=|تاریخ بازدید=1397/09/21}}</ref>
=== پاوه در صدر اسلام ===
در عمده‌ترین تحقیقات معاصر در خصوص تاریخ [[اورامانات]] من جمله کتاب تاریخ کرد و کردستان [[محمد مردوخ کردستانی|آیت الله مردوخ کردستانی]] آمده‌است که در صدر اسلام پس از تصرف پاوه توسط سپاه [[عبدالله بن عمر]]، [[عبدالله بن عمر]] به علت مقاومت سرسختانه‌ای که از مردم پاوه دیده بود دستور قتل عام تمامی مردان و جوانان ذکور را صادر کرد و پس از این قتل عام دختران و زنان پاوه‌ای را به سپاهیان عرب من جمله [[معاذ بن جبل|معاذبن جبل]] و یاران همراه او واگذار کرد و '''این اعراب با دختران و زنان پاوه‌ای توالد و تناسل می‌کنند و در این مقطع نسلی در پاوه بوجود میاید که حاصل زنای سربازان عرب با زنان و دختران پاوه‌ای است''' که حتی امروزه مردم پاوه نسب خود را به اعراب آن زمان میرسانند مثلاً '''طایفه معاذی در پاوه نسب خود را به [[معاذ بن جبل|معاذبن جبل]] و طایفه خالدی مکی نسب خود را به [[خالد بن ولید]]''' و ... میرسانند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ کرد و کردستان (جلد اول)|نام خانوادگی=مردوخ کردستانی|نام=آیت الله محمد|ناشر=کتابخانه ملی تحت شماره 1593|سال=1353|شابک=|مکان=تهران|صفحات=122}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ کرد و کردستان (جلد اول)|نام خانوادگی=مردوخ کردستانی|نام=آیت الله محمد|ناشر=کتابخانه ملی تحت شماره 1593|سال=1353|شابک=|مکان=تهران|صفحات=123}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحفۀ ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان|نام خانوادگی=سنندجی|نام=شکرالله|ناشر=امیر کبیر|سال=1375|شابک=|مکان=تهران|صفحات=84}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ کرد و کردستان|نام خانوادگی=صفی‌زاده|نام=صدیق|ناشر=آتیه|سال=1378|شابک=|مکان=تهران|صفحات=۳۲۵}}</ref>
'''اما تحقیقات دقیقتر ثابت کرده‌است که این مطالب صحت ندارد و سپاه مسلمانان هیچوقت وارد پاوه نشده است و مردم پاوه به مرور زمان مسلمان گردیده اند و همچنین تحقیقات علمی تر ثابت کرده‌است که شجره نامه‌های تهیه شده توسط مردم پاوه تناقضات غیر قابل اغماضی دارد و این شجره نامه‌ها تخیلی بوده و نسب هیچکدام از طوایف مردم پاوه به اعراب زمان پیامبر نمی‌رسد .'''<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=1396/12/01|عنوان=دانا مهرنوس. ورود اسلام به پاوه و اورامانات|ناشر=پایگاه تحلیلی خبری پاوه پرس|doi=http://www.pavehpress.ir/?p=78379|تاریخ بازدید=}}</ref>
=== پاوه در اواخر دوره صفویه ===
در سال ۱۱۵۱ (هجری قمری) [[نادر شاه افشار]] پس از غلبه بر سردار مشهور عثمانی [[توپال عثمان پاشا]] و فتح [[بغداد]] به هنگام عبور از اورامانات تمامی مردم منطقه پرجمعیت فاوج (همان پاوه) که مردان دلیر و جنگجویی بودند و در عین حال هم تیر اندازان ماهر و هم باروت سازان قابلی بودند به سمت [[استرآباد]] کوچ داد که هم عاملین تجهیز سپاه او باشند و هم سدی عظیم در برابر [[ترکمن‌ها]]، که هرازگاه به استرآباد و اطرافش شبیخون می‌زدند و غارت می‌کردند؛ نادرشاه مسئولیت مردم فاوج را برعهده شخصی به نام [[میرزا شفیع بیک پاوه‌ای]] گذاشت که با انسجام واتحاد این طایفه، ترکمن‌ها میخکوب شدند. پس از سرکوب [[ترکمن‌ها]] توسط مردم فاوج (پاوه) نادر شاه اجازه برگشت به آنها را نداد (البته به احتمال بسیار زیاد خود بزرگان مردم پاوه نیز خود تمایلی به برگشت نداشتند؛ چون زمینهایی که در [[کردکوی]] به پاس خدماتشان در اختیار آنها گذاشته شده بود بسیار حاصلخیز تر و مرغوب تر بودند) و آنها را را در منطقه ای از [[استان گلستان|گلستان]] که بعدها به مناسبت کرد بودن آنها کردکوی نام گرفت اسکان داد. این اسارت و تبعید مردم فاوج (همان پاوه) که حدود سیصد سال قبل رخ داد به تبعید تمامی مردم فاوج (همان پاوه) منجر گردید؛ به حدی که این منطقه خالی از سکنه شد (در واقع مردم کردکوی نوادگان فاوجی‌های تبعید شده هستند و اجداد آنها از زمانهای باستانی در پاوه ساکن بوده‌اند) و بعدها عشایر و ایلهای هورام و جاف (مثلا ایل جاف ولدبیگی) که در حال ییلاق و قشلاق در اورامانات بودند با مشاهده خالی از سکنه شدن این منطقه خوش آب و هوا و حاصلخیز در این منطقه سکونت یافتند و پاوه امروزی را تشکیل دادند که قدمت این شهر جدید به بیشتر از سیصد سال نمی‌رسد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=هادی محمودی|کد زبان=|تاریخ=1396/04/15|وبگاه=http://www.pavehpress.ir/اسارت-و-تبعيد-مردم-پاوه-و-نودشه-توسط-نا/|نشانی=|عنوان=}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=1396/04/15|عنوان=اسارت و تبعید مردم پاوه و نودشه توسط نادر شاه افشار|ناشر=پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه|doi=|تاریخ بازدید=}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=1396/04/17|عنوان=اسارت و تبعید مردم پاوه و نودشه توسط نادر شاه افشار|ناشر=پایگاه خبری تحلیلی نوریاو|doi=|تاریخ بازدید=}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کردان مهاجر به مازندران و استر آباد و خراسان|نام خانوادگی=مینوروسکی|نام=ولادمیر|ناشر=خوارزمی|سال=1340|شابک=|مکان=تهران|صفحات=}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=عشایر رکاب نادر شاه|نام خانوادگی=راولینسون|نام=سر هنری|ناشر=سامان جهان سوز|سال=1338|شابک=|مکان=تهران|صفحات=}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کردنامه|نام خانوادگی=ایلزئوس|نام=|ناشر=احمد آرام|سال=1336|شابک=|مکان=تهران|صفحات=}}</ref>
'''البته امروزه شجره نامه‌ها و اسنادی توسط برخی طایفه‌های ساکن در پاوه در دست است که بر اساس آنها قدمت سکونت گاه اجداد خود را به ۸۰۰ سال و حتی [[صدر اسلام]] نیز میرسانند که تحقیقات در خصوص این شجرنامه‌ها ثابت کرده‌است که این شجره نامه‌ها تخیلی بوده و تناقضات غیرقابل اغماضی در آن وجود دارد و هیچکدام از این شجره نامه صحیح نمی‌باشند.<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=1396/12/01|عنوان=دانا مهرنوس. ورود اسلام به پاوه و اورامانات|ناشر=پایگاه تحلیلی خبری پاوه پرس|doi=http://www.pavehpress.ir/?p=78379|تاریخ بازدید=}}</ref>'''
== شهر پاوه ==
| |||