سیاست جمهوری اسلامی افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mahdy Saffar (بحث | مشارکت‌ها) ←لید: :) |
Mahdy Saffar (بحث | مشارکت‌ها) ←خلاصه تاریخ: پیشنهاد من برچسب: حذف یادکرد دارای نام |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۹:
اداره دولت در افغانستان از لحاظ تاریخی شامل مبارزات قدرت‌ها، [[کودتا]]ها، و انتقال متزلزل قدرت است. این کشور تاکنون توسط نظام‌های مختلف حکومتی از جمله [[پادشاهی]]، [[جمهوری]]، [[حاکمیت دینی]]، [[دیکتاتوری]]، کمونیستی اداره شده‌است. هرچند افغانستان از لحاظ قدمتی تاریخی، کشوری کهن به حساب می‌آید اما به عنوان یک کشور و یک ملت دارای تاریخ جدیدی است. [[میرویس خان هوتک]] که از قبیله [[غلجایی]] است، در سال ۱۷۰۹ میلادی سلطه [[گرگین خان گرجی]] را در قندهار پایان می‌دهد و سلسله هوتکیان را تشکیل می‌دهد.<ref name=":10">{{یادکرد خبر|کوشش=تاریخ ما|تاریخ=2017-03-11|عنوان=هوتکیان - تاریخ ما|نشانی=https://tarikhema.org/vijhe/15134/hotakdynasty/|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-11-12}}</ref> پسر وی [[محمود افغان]] پس از فوت پدرش توانست با حمله به اصفهان، [[شاه حسین صفوی]] را وادار به تسلیم کند و قدرت را در دست بگیرد. حکومت هوتکیان دوام چندانی نداشت و چند سال بعد توسط [[نادر شاه افشار]] سقوط کرد.<ref name=":10" /> [[احمدشاه درانی]] یکی از فرماندهان با نفوذ نادرشاه افشار، پس از فوت وی در سال ۱۷۴۷ اعلان تشکیل دولتی مستقلی در جغرافیای که اکنون در مرزهای [[ایران]]، [[افغانستان]] و [[پاکستان]] قرار دارد، می‌کند.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=www.esalat.org|نشانی=http://www.esalat.org/images/fasle%2012%20-%201.htm|عنوان=افغانستان در مسیر تاریخ|بازبینی=2018-11-12}}</ref> [[انگلستان]] پس از جنگ دوم افغان و انگلیس در بین سال‌های ۱۸۷۸ تا ۱۸۸۰، افغانستان را به تسلط خود درمی‌آورد.<ref name=":11">{{یادکرد خبر|کوشش=تاریخ ما|تاریخ=2017-06-26|عنوان=جنگ انگلیس و افغانستان - تاریخ ما|نشانی=https://tarikhema.org/ancient/other/afgan/17196/جنگ-انگلیس-و-افغانستان/|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-11-12}}</ref> پس از یک جنگ دیگر میان افغان و انگلیس، [[امان‌الله شاه]] توانست به نفوذ انگلستان پایان دهد و در سال ۱۹۱۹ اعلان استقلال کند.<ref name=":11" /> [[محمد داوود خان]] توانست از طریق [[کودتای ۲۶ سرطان|کودتا]] نظام پادشاهی را در افغانستان برچیند و نظام جمهوری را روی کار آورد. خود محمد داوود خان نیز از طریق [[انقلاب ثور|کودتای ۷ ثور ۱۳۵۷]] کشته شد و [[حزب دموکراتیک خلق افغانستان]] قدرت را در دست گرفت.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=BBC News فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/03/090317_ram_daud_khan|عنوان=نگاهی به زندگی داوود خان|بازبینی=2018-11-12}}</ref> مردم افغانستان در اوایل حکومت دموکراتیک خلق در افغانستان دست به قیام‌های متعددی می‌زند که بعدها با ورود نیروهای شوروی به افغانستان منجر به بروز [[جنگ شوروی در افغانستان|جنگ]] در افغانستان می‌شود.<ref name=":12">{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=BBC News فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/12/091222_v_afghan_timeline|عنوان=روز شمار: اشغال افغانستان از سوی اتحاد جماهیر شوروی|بازبینی=2018-11-12}}</ref>
هرچند شوروی نیروهای خود را در سال ۱۹۸۹ از افغانستان خارج می‌کند اما [[مجاهدین افغانستان|مجاهدین افغانستانی]] به جنگ علیه حکومت [[محمد نجیب‌الله]] ادامه می‌دهند و در سال ۱۹۹۲ وی را مجبور به استعفا می‌کنند.<ref name=":12" /> پس از محمد نجیب‌الله قدرت به دست مجاهدین می‌افتد و [[دولت اسلامی افغانستان]] به رهبری [[برهان‌الدین ربانی]] ربانی روی کار می‌آید. به دلیل اختلافات میان رهبران مجاهدین در دولت اسلامی، [[جنگ‌های داخلی افغانستان]] شروع می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2012/09/120919_mar_rabbani_anniversary.shtml|عنوان=BBC فارسی - افغانستان - ربانی:از اتهام 'جنایتکار جنگی' تا فرشته صلح|بازبینی=2018-11-12}}</ref
[[پرونده:Inauguration of President Hamid Karzai in December 2004.jpg|بندانگشتی|[[حامد کرزی]] در کنار [[فضل هادی شینواری]] و دیگران، پس از پیروزی در [[انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان (۱۳۸۳)|انتخابات ریاست‌جمهوری]] ۱۳۸۳. [[فهرست پادشاهان افغانستان|آخرین شاه افغانستان]]، [[محمد ظاهرشاه]] در گوشه راست تصویر نشسته‌است.]]
=== ائتلاف شمال و دولت طالبان ===
| |||