غلامرضا نیک‌پی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
افزودن به مقدمه
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۱:
|data1 = [[ظل‌السلطان]] (پدربزرگ مادری)
}}
'''غلامرضا نیک‌پی''' (۱۳۰۶ – ۲۲ فروردین ۱۳۵۸) دولتمرد ایرانی در [[دوران کارشپهلوی]] بود. او از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۶ [[شهردار تهران]] بود. وی همچنین سناتور انتصابی، وزیر آبادانی و مسکن و معاون نخست‌وزیر بوده‌است. پس از [[انقلاب ۱۳۵۷]]، در اخر فروردین سال ۱۳۵۸ در تهران، تیرباران شد. نیک‌پی در دوران خود در [[شهرداری تهران]]، برای حل مشکلات این شهرمشکلاتی که به گفته خودش «مثل تار عنکبوت می‌ماند؛ مرکز اصلیش بازار است و مرکز سکونتش شمیران»، به جای مدیریت بر اساس آزمون و خطا، تلاش کرد تهران را از روی «حساب و کتاب»، نوین اداره کند.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=تهران و شهردارش؛ رام کردن شهر سرکش|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-40875294|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-11-20|زبان=fa}}</ref> از کارهای مهم نیک‌پیاو در شهرداری تهران می‌توان به تدوین طرح جامع شهر تهران، ساخت بزرگراه‌ها و پارک‌ها، تصویب طرح جامع [[متروی تهران]] و آغاز به ساخت آن، گرفتن عوارض شهری، ساخت پارکینگ‌ها، تعیین حریم شهریشهر تهران و ایجاد کارخانه برای تبدیل زباله به کود اشاره کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=غلام‌رضا نیک‌پی؛ شهردار تهران که اعدام شد|نشانی=https://tavaana.org/fa/Gholamreza_Nikpey|وبگاه=توانا|تاریخ=2016-04-10|بازبینی=2020-11-20|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Tavaana}}</ref> از دههٔ ۱۳۷۰ خورشیدی به بعد، برای حل مشکلات شهر تهران، بسیاری از طرح‌هایی که در دوران نیک‌پی برای نخستین بار تصویب و اجرا شده بودند، از جمله طرح جامع شهر تهران و متروی تهران، دوباره پیگیری شدند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://books.google.fr/books?id=xE24DAAAQBAJ&pg=PT249&lpg=PT249&dq=طرح+جامع+شهر+تهران+نیک+پی&source=bl&ots=BUBUC2CAfF&sig=ACfU3U2MyPg6R54w0o0pDRR0moclNQCSQg&hl=fr&sa=X&ved=2ahUKEwiP6f2s4pDtAhVVAWMBHcr0BAg4ChDoATAJegQIBRAC#v=onepage&q=طرح%20جامع%20شهر%20تهران%20نیک%20پی&f=false|عنوان=جمهوری اسلامی ایران: از بازرگان تا روحانی}}</ref> او در پاسخ به اتهام عدم حل مشکل ترافیک تهران میگوید این مشکلات از ۱۳۲۰ با هجوم جمعیت روستایی به شهرو افزایش اتومبیل‌ شروع شده و فکری به حال آن نشده بود ولی دادگاه او را متهم به همکاری با سیستم ناکارامد و فاسد و عدم استعفا میکند اتهامی که توسط دادگاه انقلاب به بسیاری از مسیولینی که جنایت مستقیم انجام نداده بودند زده میشد!
'''غلامرضا نیک‌پی''' (۱۳۰۶ – ۲۲ فروردین ۱۳۵۸) دولتمرد ایرانی در [[دوران پهلوی]] بود. او از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۶ به مدت هشت سال در سمت [[شهردار تهران]] کار کرد. وی همچنین سناتور انتصابی، وزیر آبادانی و مسکن و معاون نخست‌وزیر بوده‌است. او پس از [[انقلاب ۱۳۵۷]]، در سال ۱۳۵۸ در [[تهران]]، [[تیرباران]] شد.
 
نیک‌پی در دوران کارش در [[شهرداری تهران]]، برای حل مشکلات این شهر که به گفته خودش «مثل تار عنکبوت می‌ماند؛ مرکز اصلیش بازار است و مرکز سکونتش شمیران»، به جای مدیریت بر اساس آزمون و خطا، تلاش کرد تهران را از روی «حساب و کتاب»، نوین کند.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=تهران و شهردارش؛ رام کردن شهر سرکش|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-40875294|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-11-20|زبان=fa}}</ref> از کارهای مهم نیک‌پی در شهرداری تهران می‌توان به تدوین طرح جامع شهر تهران، ساخت بزرگراه‌ها و پارک‌ها، تصویب طرح جامع [[متروی تهران]] و آغاز به ساخت آن، گرفتن عوارض شهری، ساخت پارکینگ‌ها، تعیین حریم شهری تهران و ایجاد کارخانه برای تبدیل زباله به کود اشاره کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=غلام‌رضا نیک‌پی؛ شهردار تهران که اعدام شد|نشانی=https://tavaana.org/fa/Gholamreza_Nikpey|وبگاه=توانا|تاریخ=2016-04-10|بازبینی=2020-11-20|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Tavaana}}</ref> از دههٔ ۱۳۷۰ خورشیدی به بعد، برای حل مشکلات شهر تهران، بسیاری از طرح‌هایی که در دوران نیک‌پی برای نخستین بار تصویب و اجرا شده بودند، از جمله طرح جامع شهر تهران و متروی تهران، دوباره پیگیری شدند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://books.google.fr/books?id=xE24DAAAQBAJ&pg=PT249&lpg=PT249&dq=طرح+جامع+شهر+تهران+نیک+پی&source=bl&ots=BUBUC2CAfF&sig=ACfU3U2MyPg6R54w0o0pDRR0moclNQCSQg&hl=fr&sa=X&ved=2ahUKEwiP6f2s4pDtAhVVAWMBHcr0BAg4ChDoATAJegQIBRAC#v=onepage&q=طرح%20جامع%20شهر%20تهران%20نیک%20پی&f=false|عنوان=جمهوری اسلامی ایران: از بازرگان تا روحانی}}</ref>
 
== زندگی‌نامه ==
سطر ۶۶ ⟵ ۶۴:
رئیس دادگاه سپس به مهره استعمار بودن نیک‌پی تأکید می‌کند و به او می‌گوید: «پیشنهاد اختصاص یک خط از حاشیهٔ خیابان‌ها برای اتوبوس‌ها، پیشنهاد شرکت خارجی «[[سوفرتو]]» نبود؟ نیک‌پی پاسخ می‌دهد: «پیشنهاد خوبی بود و پذیرفتیم.» دادگاه می‌گوید: «هر پیشنهاد خارجی خوب است؟ چرا تذکر ندادید [[سوفرتو]] استعماری است؟» به علاوه، در دادگاه، طرح فرانسه برای ساخت مترو تهران نیز به عنوان بخشی از دلایل مهره استعمار بودن نیک‌پی اشاره می‌شود.»<ref name=":0"/>
 
سپس یکی از اتهامات اصلی نیک‌پی ترافیک تهران بوده‌است. دادگاه به او می‌گوید: «به عنوان دکتر در اقتصاد از لندن چرا به مردم هشدار ندادید علت مشکل ترافیک، مردم نیستند و چرا عوامل استعمار را مقصر ندانستید؟» نیک‌پی پاسخ می‌دهد: «مشکل سه بخش دارد. یکی زیادی اتوبوس است». رئیس می‌گوید: «این همان روش بورژوازی است.» در جلسه‌ای دیگر بحث ترافیک بالا می‌گیرد و رئیس دادگاه می‌گوید: «انفجار ترافیک مردم را کلافه کرده، ناراحتی‌های اعصاب و مرگ و میرها همه از سنگینی ترافیک است و شما مسؤول ترافیک بودید.» نیک‌پی پاسخ می‌دهد: «مسؤولیت ترافیک با شهربانی بود و یک سال آخر با شهرداری پایتخت و قبول کردم چون قصدم خدمت به خلق بود.» رئیس اما می‌گوید: «خدمت نبود، خلق را کُشتید! شما در ترافیک تهران، سیاست کلی‌تان در جهت تأمین منافع استعمار بوده‌است.» نیک‌پی در پاسخ می‌گوید: «بنده برای ترافیک تهران دوسال دیگر وقت می‌خواستم تا اولین خط مترو دایر شود و این بزرگراه‌ها به یکدیگر وصل شود و بقیه پل‌هایی که در نظر بود زده شود. من نمی‌دانم دیگر چه کاری از من ساخته بود. کارشناسان بین‌المللی اصلاح ترافیک را در بهبود اتوبوسرانی می‌دانند، در زدن پل می‌دانند، در ایجاد پارکینگ می‌دانند و در احداث بزرگراه می‌دانند.» او همچنین از شاهراه شاهنشاهی سخن می‌گوید (بزرگراه مدرس) و تأکید می‌کند: «اگر این شاهراه را بین خیابان‌های پهلوی (ولی‌عصر کنونی) و کوروش کبیر (جاده قدیم یا شریعتی) نکشیده بودیم رفتن به شمیران به جای نیم ساعت ۴ ساعت طول می‌کشید.» در ادامه، دادگاه اجرای این طرح‌ها را بسیار دیر توصیف می‌کند، اما نیک‌پی پاسخ می‌دهد که از آغاز مسئولیت خود تلاش کرده که با راه حل‌های مختلف، مشکل ترافیک را حل کند، مشکلی که نه مربوط به زمان حاضر، بلکه از نظر او برآمده از چند دهه قبل بوده‌است: «در سال ۱۳۲۰ که متفقین به ایران حمله کردند با هجوم جمعیت از روستا به شهرها و تهران و اتومبیل‌هایی که خریدند در آن زمان دولت وقت می‌بایستی فکری به حال ترافیک می‌کرد.» رییس دادگاه در نهایتحرف رئیساو دادگاهمیپرد می‌گویدو میگوید: ببینید مسایل را مخلوط نکنید که مشکلگناه ترافیکخود دررا زمانگردن شهرداریدیگران نیک‌پیبیندازید بوده‌است،! شما مسیول بودید وقتی دیدید دیگران در مقابلکارهایتان نیزاخلال میکنند شما نباید انجام کار را قبول میکردید ...شما باید استعفا میدادید و از تریبون انجمن شهر تهران هم به مردم اعلام میکردید درصورتیکه اینکار را نکردید و حالا میگویید سازمان برنامه مقصر است ...در نهایت نیک‌پی قبول نمی‌کند.<ref name=":0"/><ref name=":1"/><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=روزنامه اطلاعات ۲ اردیبهشت ۱۳۵۷ ص۵}}</ref>
[[پرونده:Nikpay.pdf|بندانگشتی|محاکمه غلامرضا نیکپی شهردار تهران روزنامه اطلاعات 2 اردیبهشت 1358]]
 
=== اعدام ===