محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Aferoiand (بحث | مشارکت‌ها)
جز به نسخهٔ 37249301 از Shahnamk (بحث) برگردانده شد: اصلاح خرابکاری Pantea2011، پیش از ویرایش Sunfyre، کاربر دوباره ویرایش کرده بود
برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{pp-sock|small=yes}}
[[پرونده:Michael Kors Bryn Bootie Ankleboot - Stiefelette mit Nieten 40F4BRHE6L Kalbsleder schwarz (2) (16612274402).jpg|بندانگشتی|چکمه]]
{{بهبود منبع}}
[[پرونده:SculptureTaylor atSwift Mellat Palace Museum2018.jpg|بندانگشتی|تندیس برنزی به‌جا مانده [[رضاشاهتیلور سوئیفت]] پهلوی با [[چکمه‌های سربازیبالای زانو]].]]
'''چکمه''' یا '''بوت''' (همچنین '''پوتین''' یا '''موزه''') گونه‌ای پای‌افزار بیشتر زنانه است که معمولاً هم پا و هم [[قوزک پا]] را می‌پوشاند. برخی چکمه‌ها تا زانو و گاه تا بالای ران را هم می‌پوشانند. چکمه‌ها هم به دلیل کارکردشان و هم به دلایل استایل و مد پوشیده می‌شوند.
 
پاشنه چکمه‌ها معمولاً به گونه‌ای ساخته می‌شود که از بقیه کف چکمه قابل تشخیص باشد. چکمه‌ها در آغاز برای استخدام اسب سواران و سپاهیان درست شده بودندبود ولی امروزه چکمه‌های زیادی نیز برای زیبایی و [[مد]] به ویژه برای بانوان ساخته می‌شود.
 
یافته‌های باستان‌شناسی نیز از استفاده [[شاهنشاهی هخامنشی|پارسیان باستان]] از کفش‌هایی مشابه پرده برداشته است که احتمال می‌رود کاربرد آن چکمه‌ها بیشتر توسط نظامیان مرد آنان بوده باشد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=Footwear for Women: Former Workers of Lessing Footwear, Inc. , Norwalk, Conn|language=en}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=Fashion Fads Through American History V2, p171,172,176}}</ref> اگرچه استفاده گسترده از بوت توسط نظامیان مرد در ابتدا روی داد اما کم‌کم زنان جای آنان را گرفتند. زنانی که بوت‌های پاشنه بلند می‌پوشند حس اعتماد به نفس و قدرت بیشتر و حتی بالادست بودن را در برابر دیگران تجربه می‌کنند. به باور بسیاری از روانکاوان همان حس قدرت و اعتماد به نفس نظامی از طریق پوشیدن بوت‌های بلند به زنان منتقل می‌شود. در بسیاری از جوامع نیز پوشیدن بوت‌های بلند توسط زنان به [[هژمونی|سلطه‌گری]] و کنترل داشتن آنان بر مردان مرتبط دانسته شده‌است. در جوامع امروزی پذیرفته شده‌است که بیشتر مدل‌های بوت به ویژه بلند و میخ‌دار تنها توسط زنان پوشیده شود.<ref name=":0"/><ref name=":1"/>
 
== پیشینه ==
خط ۱۲:
 
=== دوران کنونی ===
اگرچه استفاده گسترده از بوت توسط نظامیان مرد در ابتدا روی داد اما کم‌کم زنان جای آنان را گرفتند و امروزه بیشتر پوشاکی زنانه دانسته شده‌است. زنانی که بوت‌های پاشنه بلند می‌پوشند حس اعتماد به نفس و قدرت بیشتر و حتی بالادست بودن را در برابر دیگران تجربه می‌کنند. به باور بسیاری از روانکاوان همان حس قدرت و اعتماد به نفس نظامی از طریق پوشیدن بوت‌های بلند به زنان منتقل می‌شود. در بسیاری از جوامع نیز پوشیدن بوت‌های بلند توسط زنان به [[هژمونی|سلطه‌گری]] و کنترل داشتن آنان بر مردان مرتبط دانسته شده‌است. در آثاری که به سلطه‌گری زن بر مرد اشاره دارند نیز معمولاً زنان سلطه‌گر دارای بوت‌های بلند چرم هستند. به صورت کلی مردان توسط زنان دارای بوت‌های بلند آسان‌تر جذب و کنترل می‌شوند. در جوامع امروزی پذیرفته شده‌است که بیشتر مدل‌های بوت. به ویژه بلند و میخ‌دار تنها توسط زنان پوشیده شود.<ref name=":0"/><ref name=":2">{{یادکرد کتاب|عنوان=Fashion Fads Through American History V2, p.171,172,176|language=en|صفحه=171,172,176}}</ref>
 
در مشاغل مختلف برای بالا بردن ایمنی در هنگام کار از چکمه استفاده می‌شود.
 
== کاربردها و پوشیدن ==
[[پرونده:CuissardesDSC07356 pêche(18106927630).JPGjpg|بندانگشتی|چکمهپوشیدن ویژه[[چکمه‌های ماهیگریبالای زانو]] بنددار برای [[کازپلی]]]]
[[پرونده:1LIVE Krone 2016 - 1700 - Roter Teppich - Annica Hansen-5988.jpg|بندانگشتی|گونه‌ای چکمه در سال ۲۰۱۶]]
اگرچه که کاربرد اصلی بوت برای مشاغلی چون ماهی‌گیری در نظر گرفته می‌شد اما امروزه بیشتر مدل‌های آن به عنوان پوشاک نیز شناخته می‌شوند. کاربرد اصلی بوت در صنعت برای پیشگیری از آسیب و کاهش قدرت افتادن چیزها روی پا هنگام‌حوادث یا برای پیشگیری از عبور مایعات و رسیدنشان یا در مواردی برای عایق حرارتی یا غیره بوده‌است.<ref name=":2">{{یادکرد کتاب|عنوان=Fashion Fads Through American History V2, p.171,172,176|صفحه=171,172,176|language=en}}</ref>
اگرچه که کاربرد اصلی بوت برای مردان نظامی در نظر گرفته می‌شود اما امروزه بیشتر مدل‌های آن به عنوان پوشاکی زنانه شناخته می‌شوند. کاربرد اصلی بوت برای زنان افزون بر افزایش زیبایی زنانه شامل بالا بردن اعتماد به نفس و گرفتن گونه‌ای حس قدرت و سلطه‌گری در برابر جنس مخالف‌است. جذب و کنترل مردان توسط زنانی که بوت‌های بلند می‌پوشند آسان‌تر است.<ref name=":2"/>
 
چکمه‌ها معمولاً با [[جوراب]] یا [[جوراب ساق‌بلند|استوکینگ]] پوشیده می‌شوند تا از ایجاد چروک و آسیب و جذب عرق پیشگیری شده و به بهبود چسبندگی پا در داخل چکمه یا عایق‌سازی پا در برابر سرما منجر شود.
 
چکمه‌هایی که برای راه‌رفتن در میان برف، آب کم عمق و گل طراحی شده‌اند، ممکن است از یک طرح ویژه دوخته شده (با استفاده از چرم، لاستیک، بوم یا مواد مشابه) برای جلوگیری از ورود آب، برف، گل یا خاک از میان شکاف‌ها ساخته شده باشند. برخی دیگر نیز تا باسن بالا آمده و مخصوص [[ماهیگیری]] هستند. چنین چکمه‌هایی همچنین ممکن است برای گرما نیز عایق بندی شوند. اگرچه که استفاده اصلی چکمه‌های بلند توسط صنعتزنان صورت می‌گیرد.<ref>{{cite web|url=https://drewsboots.com/content/making-sure-your-work-boots-make-grade|title=Making Sure Your Work Boots Make the Grade|work=Drew's Boots|access-date=November 11, 2018}}</ref><ref>{{Cite web|last=Collection|first=Thomas George|title=What are the most comfortable men's boots?|url=https://tgcollection.com.au/blogs/tgc-blog/most-comfortable-mens-boots|access-date=2021-07-19|website=Thomas George Collection|language=en}}</ref>
 
چکمه‌های کار برای محافظت از پاها و عضلات در صنعت نیز به کار رفته‌اند. برای محافظت از کارگران در برابر مواد شیمیایی، در برابر خطرات سایت ساخت‌وساز و محافظت از پاها در برابر سرمای شدید (مثلاً با چکمه‌های عایق یا بادی برای استفاده در قطب جنوب) نیز از چکمه استفاده شده‌است.<ref>{{cite web|url=https://drewsboots.com/content/making-sure-your-work-boots-make-grade|title=Making Sure Your Work Boots Make the Grade|work=Drew's Boots|access-date=November 11, 2018}}</ref><ref>{{Cite web|last=Collection|first=Thomas George|title=What are the most comfortable men's boots?|url=https://tgcollection.com.au/blogs/tgc-blog/most-comfortable-mens-boots|access-date=2021-07-19|website=Thomas George Collection|language=en}}</ref>
سطر ۲۹ ⟵ ۳۲:
''چکمه'' در اصل [[وامواژه]] ای [[زبان ترکی|ترکی]] به معنای «چیزی که کشیده می‌شود» است. گاهی در زبان عامیانه به چکمه، ''پوتین'' نیز گفته می‌شود. در زبان پارسی از واژه‌های جَمشاک و پاژنگ به عنوان معادل و برابر چکمه یا پوتین استفاده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=واژه‌نامه پارسی سره، فرهنگستان زبان پارسی، تهران 1390، ISBN 978-964-00-7814-7|زبان=پارسی}}</ref>
 
در چند سال اخیر واژه [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] '''بوت''' ([[فرانسوی]]: ''la botte'') نیز به دلیل افزایش محبوبیت میان برخیزنان در میان مردم عامه در [[ایران]] رایج شده‌است.
 
== گونه‌ها ==
=== بوت بلند ===
{{اصلی|بوت بلند}}
[[بوت بلند]] یا بوت ران زنانه گونه‌ای بوت است که به‌طور معمول تا بالای [[زانو]] یا وسط ران کشیده می‌شود. کاربرد این بوت‌ها امروزه بیشتر برای صنعتزیبایی و مدزنان است.<ref name=":02">{{یادکرد کتاب|عنوان=Demello, Margo (10 September 2009). Feet and Footwear: A Cultural Encyclopedia. ISBN 978-0-313-35715-2.}}</ref><ref name=":12">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.amazn.co.uk/dp/B00SOYBHSS/?tag=theshocon-21|عنوان=www.amazon.co.uk}}{{پیوند مرده}}</ref>
 
این نوع بوت اگرچه کاربرد در صنایع هماروتیک دارد و فشن‌گانه[[دامیناتریکس|سلطه‌گری]] وزنانه تبلیغیضد مردان را نیز یادآوری می‌کند اما امروزه کاربردی فراوان در مد و زیبایی و فشنزنان دارد. با این حال در صنعت مد بیشتر برای مواردزنان دارای پاهای کشیده پیشنهاد می‌شود.<ref name=":02"/><ref name=":12"/>
 
== نگارخانه ==
<gallery>
پرونده:Cowboy boots.jpg|[[چکمه‌های کابوی]] سفارشی برای رئیس جمهور [[هری اس ترومن]]
پرونده:Aa hobnailedboots 01.jpg|یک جفت چکمه مارپیچ
پرونده:Fashion boot terminology.png|اصطلاحات مد بوت
پرونده:Blackcowboyboots.jpg|چکمه‌های کابویی چرم مشکی کلاسیک
پرونده:HooksAndBootjack.jpg|قلاب چکمه (سمت چپ) و جک چکمه (راست) گاهی برای پوشیدن یا درآوردن برخی از انواع چکمه‌ها مورد نیاز است.
پرونده:A-12 OXCART Flight Suit Boots - Flickr - The Central Intelligence Agency.jpg|یک جفت چکمه لباس پرواز A-12 OXCART
</gallery>
 
== منابع ==
{{ویکی‌انبار-رده|Boots}}
{{پانویس|۲|چپ‌چین=بله}}
* [[ویکی‌پدیای آلمانی]] و انگلیسی.
 
{{پوشاک}}
{{ویکی‌انبار-رده|Boots}}
 
[[رده:چکمه| ]]