محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Dadvariii (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن مطلب
برچسب‌ها: واگردانی دستی برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
به نسخهٔ 37684611 از Q2020 (بحث) برگردانده شد: جعل منبع، حذف منابع موجود، دور زدن قطع دسترسی
برچسب‌ها: توینکل خنثی‌سازی برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱:
{{حص-زاپاس|کوچک=بله}}
{{بهبود منبع}}
{{جعبه شهر ایران
سطر ۱۲ ⟵ ۱۳:
|بخش= [[بخش مرکزی شهرستان گتوند|مرکزی]]
|دهستان=
|نام‌محلی=گتندگُتَند
|نام‌های‌دیگر=
|نام‌های‌قدیمی=
سطر ۳۲ ⟵ ۳۳:
|پانویس=
}}
'''گُتوَند''' (به [[لری بختیاری|لری]]: گُتَند) شهری در [[استان خوزستان]] و مرکز [[شهرستان گتوند]] است. این شهر در سال ۱۳۹۵ حدود ۲۴۰۰۰ تن جمعیت داشته‌است.<ref name="آمار">[https://www.amar.org.ir/Portals/0/census/1395/results/abadi/CN95_HouseholdPopulationVillage_06_r.xlsx پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران]</ref>
 
گتوند پیش از این در بخش گتوند شهرستان شوشتر قرار داشت که با ارتقاء بخش گتوند به شهرستان، تقسیمات کشوری آن نیز تغییر کرد.<ref>اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.</ref>
'''شهرستان گُتوند''' یکی از شهرستان‌های [[استان خوزستان]] است. مرکز این شهرستان شهر گتوند است. این شهرستان در آخرین سرشماری، حدود ۷۴۰۰۰ تن جمعیت داشته‌است.<ref name="آمار"/>
 
[[شهرستان گتوند|شهرستان گُتْوَنْد]] در شمال [[شهرستان شوشتر]] قرار دارد و دارای دو ناحیه مرکزی و عقیلی است. بخش عقیلی خاکی حاصلخیز دارد. رودخانه [[کارون]] از شهر گتوند می گذرد. همچنین گتوند دارای یک [[سد]] تنظیمی به نام سد گتوند و یک سد بزرگ برای تولید انرژی و ذخیره‌سازی آب بنام [[سد گتوند|گتوند علیا]] است.آذر پربارش ترین ماه سال در گتوند است.{{مدرک}} بهترین زمان مسافرت به گتوند، ماه‌های آذر تا نیمه ی فروردین ماه است.
آرامگاه دکتر قیصر امین‌پور(شاعر) در ورودی شهر گتوند(جنب پارک گلستان) قرار دارد.
 
== مردم شناسی ==
مردم گتوند از اقوام مختلف تشکیل شده اند و به زبان‌ها و گویشهایی از جمله [[گویش گتوندی]] (که شباهت زیادی به گویشهای [[گویش بختیاری|بختیاری]] و [[گویش شوشتری|شوشتری]] دارد)، [[گویش بختیاری|لری بختیاری]] و [[زبان لری|لری لرستانی]] صحبت می‌کنند.
جمعیت گتوند تشکیل شده از لرهای [[مردم بختیاری|بختیاری]] است.همچنین برخی از مردم این شهر اصالتا لر [[لرستانی‌ها|لرستانی]] می باشند.که به [[گویش بختیاری|لری بختیاری]] سخن می گویند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ جغرافیایی ایران.حسین رزم آرا.انتشارات ارتش.جلد۶(ص۳۱۰)}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=گتوندساکنین از طایفه ٔ بختیاری هستند|نشانی=https://lamtakam.com/dictionaries/dehkhoda/410269/%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF|وبگاه=پرسش و پاسخ تخصصی لام تا کام|بازبینی=2023-06-11|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=یکی از شهرهای بختیاری‌نشین استان خوزستان|نشانی=https://www.mehrnews.com/photo/2256069/آرامگاه-قیصر-امین-پور|وبگاه=خبرگزاری مهر {{!}} اخبار ایران و جهان {{!}} Mehr News Agency|تاریخ=2014-03-14|بازبینی=2023-06-11|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=گُتوَند یکی از شهرهای بختیاری‌نشین استان خوزستان است که ابتدا در بخش گُتوَند شهرستان شوشتر قرار داشت|نشانی=https://www.asriran.com/fa/news/268952/آرامگاه-قیصر-امین-پور-در-گتوند-عکس|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۲/۰۲/۰۴ - ۲۰:۲۶|بازبینی=2023-06-11|کد زبان=fa|نام=عصر|نام خانوادگی=ایران}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://khz.farhang.gov.ir/fa/news/328355/%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF|عنوان=همایش موسیقی بختیاری در گتوند}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=گتوند استان خوزستان که یک منطقه بختیاری نشین است به دنیا آمد|نشانی=http://stnews.ir/content/news/90374/امین-پور-شاعری-خلاق-و-برجسته-در-فتح-قله-های-شعر-هنرمندی-که-سازنده-آرمان-شهر-بود|وبگاه=خبرگزاری علم و فناوری|تاریخ=۱۳۹۹/۶/۱۱|بازبینی=2023-06-11|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.farsnews.ir/khuzestan/news/13990901000929/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85-%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D9%85%D8%B4%D8%AF%D9%87|عنوان=بخش زیادی از مردم شهرستان بختیاری هستند که لهجه‌ای خاص از گویش بختیاری دارند و واژه‌های پارسی و گتوندی فراوان در آن وجود دارد و  بخش دیگری نیز اصالتا لر هستند.}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.payamekhuzestan.ir/Fa/News/223551/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D9%85%D8%B4%D8%AF%D9%87|عنوان=حدود 80 درصد مردم شهرستان بختیاری هستند که لهجه‌ای خاص از گویش بختیاری دارند و واژه‌های پارسی و گتوندی فراوان در آن وجود دارد و 20 درصد باقیمانده نیز اصالتا لر هستند}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=معرفی گتوند ایسنا|نشانی=https://www.isna.ir/news/92020402531/آرامگاه-قیصر-امین-پور-همچنان-بحث-برانگیز|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2013-04-24|بازبینی=2022-12-13|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=معرفی شهرگتوند|نشانی=https://shahrmajazi.com/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF|وبگاه=shahrmajazi.com|بازبینی=2022-12-13}}</ref><ref>https://irantourismonline.com/detail.aspx?id=4332</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ایران شناسی (19): گتوند|نشانی=https://www.tarafdari.com/node/1725797|وبگاه=طرفداری|تاریخ=2020-08-30|بازبینی=2023-07-12|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آرامگاه قیصر امین پور- خوزستان /تصاوير - بهار نیوز|نشانی=https://www.baharnews.ir/news/35752/آرامگاه-قیصر-امین-پور-خوزستان-تصاوير|وبگاه=پایگاه خبری بهار نیوز|تاریخ=2014-03-15|بازبینی=2023-07-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Behnegarsoft.com}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.behtanashr.ir/index.php/manager-stat/15-/152-|عنوان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=گتوند؛ بهشت گمشده‌ی خوزستان|نشانی=https://tipra.ir/elementor-1710/|وبگاه=تیپرا|تاریخ=2021-07-25|بازبینی=2023-07-12|کد زبان=fa-IR}}</ref>[[جان گوردن لوریمر]] در زمان قاجار سکنه گتوند را هزار خانوار [[هفت لنگ]] بختیاری ذکر می کند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://ensani.ir/fa/article/450986/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87|عنوان=اقتصاد شوشتر به روایت لوریمر در زمان قاجار ص ۴}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://dana.ir/amp/759514/زیر-و-بم-جمع-آوری-و-چاپ-کتاب-ضرب-المثل-های-گتوندی|عنوان=زیر و بم‌جمع آوری کتاب ضرب المثلهای گتوندی. تارنمای دانا}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://archive.faraketab.ir/409709-امثال-و-حکم-گتوندی|عنوان=فتحی‌نیا، رضا. کتاب امثال و حکم گتوندی. نشر کردگار، اهواز، ۱۳۸۸}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.uspace.ir/gotvand/hydrotherapy|عنوان=درباره گتوند}}</ref>
<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ جغرافیایی ایران.حسین رزم آرا.انتشارات ارتش.جلد۶(ص۳۱۰)}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.farsnews.ir/khuzestan/news/13990901000929/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85-%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D9%85%D8%B4%D8%AF%D9%87|عنوان=گتوند بهشت گمشده خبرگزاری فارس نیوز}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.payamekhuzestan.ir/Fa/News/223551/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D9%85%D8%B4%D8%AF%D9%87|عنوان=معرفی گتوند خبرگزاری پیام خوزستان}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=معرفی گتوند ایسنا|نشانی=https://www.isna.ir/news/92020402531/آرامگاه-قیصر-امین-پور-همچنان-بحث-برانگیز|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2013-04-24|بازبینی=2022-12-13|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آبدرمانی های گتوند - استان خوزستان : عکس ها، رزرو آنلاین، بهترین قیمت|نشانی=https://www.uspace.ir/gotvand/hydrotherapy|وبگاه=رزرو اقامتگاه های بوم گردی، هتل سنتی و کلبه {{!}} یواسپیس|بازبینی=2022-12-13|کد زبان=fa|نام=رزرو اقامتگاه های بوم گردی، هتل سنتی و کلبه {{!}}|نام خانوادگی=یواسپیس}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=معرفی شهرگتوند|نشانی=https://shahrmajazi.com/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF|وبگاه=shahrmajazi.com|بازبینی=2022-12-13}}</ref>
بخشی از جمعیت شهر و روستاهای گتوند را طوایف بختیاری هفت لنگ و چهارلنگ تخت قاپو شده تشکیل می دهند.<ref>https://irantourismonline.com/detail.aspx?id=4332</ref>
<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دنیای گپ|نشانی=https://w.gap.im/page/sticker_detail/1715|وبگاه=w.gap.im|بازبینی=2022-12-13}}</ref>
 
گتوند شامل محله‌های «مال‌بالا»، «سِرِیکه» و «سه‌محل» است. در گویش قدیمی این سه محله تفاوت‌هایی نیز وجود دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://dana.ir/amp/759514/زیر-و-بم-جمع-آوری-و-چاپ-کتاب-ضرب-المثل-های-گتوندی|عنوان=زیر و بم‌جمع آوری کتاب ضرب المثلهای گتوندی. تارنمای دانا}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://w.gap.im/page/sticker_detail/1715 | عنوان= گویش گتوندی| ناشر=وبسایت گپ}}</ref>
 
== رودخانه‌ها ==
سطر ۵۴ ⟵ ۶۹:
* [[دخمه‌ها (خرفخانه‌ها)]]
* [[گلو گرد]]
* [[قلعه رستم]]
*قلعه آبید
 
== منابع ==