قوم تپوری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تپوری (tapuri)''' یا '''تپیری (tapyri)''' (به [[زبان یونانی|یونانی]]: Τάπυροι) قومی باستانی و از اقوام [[ایرانی‌تبار]] با ریشه [[قوم ماد|ماد]]<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/iran-v2-peoples-pre-islamic Tapuri. Tapuri were a Persian tribe. The mountains inland from the coast of Hyrcania are called the “Tapurian mountains” by Arrian, after the people there, settled in the mountains between the Derbices and the Hyrcanii (Str., 11.9.1, 11.11.8). They are spread toward the Caspian Gates and Rhaga in Media (Ptol., 6.2.6).These western Tapuri could have resulted from a tribal division north of the Sarnius/Atrak river—another, perhaps ancestral, group, the Tapurei, is located by Ptolemy (6.14.12) in Scythia. The remainder moved south and east into Margiana (“between the Hyrcani and the Arii,” Str., 11.8.8; Ptol., 6.10.2) along the Ochus/Arius (mod. Tejen/Hari-rud) river into Aria (cf. Polyb., 10.49). The Tapuri on the Caspian could, alternatively, represent a later westward migration along the main east-west highway from Margiana. These Tapuri furnished 1,000 cavalry for the battle of Gaugamela (Curt., 3.2.7), apparently aligned with the Hyrcanii (the “Topeiri,” Arr., An. 3.8.4). Alexander later subdued them (Arr., An. 3.23.1-2; Polyb., 5.44.5; Curt., 6.4.24-25). A separate satrap administered them at the time of Alexander’s arrival, and this official was assigned the Caspian Mardi as well (Arr., An. 3.22.7, 24.3; 4.18.2).], IRANICAONlINE IRAN v. PEOPLES OF IRAN (2) Pre-Islamic</ref><ref>{{Cite web|title=Dictionary of Greek and Roman Geography, illustrated by numerous engravings on wood. William Smith, LLD. London. Walton and Maberly, Upper Gower Street and Ivy Lane, Paternoster Row; John Murray, Albemarle Street. 1854. ,TAPU´RI|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0064:entry=tapuri-geo|access-date=2021-02-04|website=www.perseus.tufts.edu}}</ref><ref>{{Cite book|last=Dodgeon|first=Michael H.|url=https://books.google.de/books?id=tgCKAgAAQBAJ&pg=PA349&dq=The+Cadusaei+were+originally+a+proto-Median+tribe&hl=de&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwjxtszsjbXxAhWBDOwKHcy4DUkQ6AEwAHoECAIQAg#v=onepage&q=The%20Cadusaei%20were%20originally%20a%20proto-Median%20tribe&f=false|title=The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars AD 226-363: A Documentary History|last2=Lieu|first2=Samuel N. C.|date=2002-11-01|publisher=Routledge|isbn=978-1-134-96113-9|language=en}}</ref> که ساکن در ارتفاعات کوهستانی [[طبرستان]] جنوب [[دریای مازندران]] بودند و تیره‌هایی از این قوم در نواحی همچون [[جرجان|هیرکانیا]]، [[ماد کوچک]]، [[پارت]] و البرز شرقی سکونت داشتند. نام این قوم در [[زبان ایلامی|کتیبه‌های ایلامی]] بصورت تپیر (tepir) ذکر شده است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی۱ = بی‌شتاب | نام۱ = محمدرضا | عنوان = سیمرغ و صیاد | سال = ۱۳۸۹ | ناشر = انتشارات شرکت کتاب | صفحه = ۳۴۱}}</ref> به گفته برخی محققین، تپوری‌ها قومی گسترده پیش از [[آریایی|آریایی‌ها]] بوده‌اند که به وسیله‌ی اقوام مهاجر ایرانی به نواحی کوهستانی البرز عقب رانده شدند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = مارکوارت | نام = یوزف | عنوان =ایرانشهر بر مبنای جغرافیای موسی خورنی | مترجم = مریم میر احمدی | سال = ۱۳۷۳ | ناشر = تهران انتشارات اطلاعات | صفحه =245}}</ref> برخی از محققین دیگر مدعی‌اند، تپوری‌ها را از بومی‌های استان مازندران و نواحی آن از زمان قبل از آمدن [[آریایی|آریان‌ها]] به ایران می‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی۱ = پیرنیا | نام۱ = حسن | عنوان = تاریخ ایران باستان جلد دوم | سال = ۱۳۹۱ | ناشر = انتشارات نگاه | صفحه = ۱۳۴۷}}</ref>