جمهوری مهاباد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جمهوری مهاباد''' {{به کردی|کۆماری مه‌هاباد}}<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=Kurdistan Republic of Mahabad|نشانی=http://i-cias.com/e.o/kurdistan_republic.htm|وبگاه=web.archive.org|تاریخ=2006-03-17|بازبینی=2021-03-12|archive-date=۱۷ مارس ۲۰۰۶|archive-url=https://web.archive.org/web/20060317103140/http://i-cias.com/e.o/kurdistan_republic.htm|url-status=bot: unknown}}</ref> یا '''جمهوری کُردستان'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=Nerwiy, H.K.T|کد زبان=en|نشانی=https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/handle/1887/18583|عنوان=The Republic of Kurdistan, 1946}}</ref><ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /> نام سیاسی یک [[دولت دست‌نشانده|حکومت دست‌نشانده]] توسط [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]]<ref>{{citation|title=The Caucasus - An Introduction|author=Frederik Coene|publisher=Routledge|date=2009|isbn=978-1-135-20302-3|series=Routledge Contemporary Russia and Eastern Europe Series|page=136|quote=As a result, the People's Republic of Azerbaijan and the Kurdish People's Republic (the Republic of Mahabad), two short-lived Soviet puppet states, were set up late in 1945...}}</ref><ref>{{cite book|author=Donald Newton Wilber|title=Iran, Past and Present: From Monarchy to Islamic Republic|publisher=Princeton University Press|page=136|date=2014|isbn=978-1-4008-5747-0|quote=In December the Democratic Party of Azerbaijan, announced the establishment of an autonomous state of Azerbaijan, and at the same time the Russians set up another puppet state, the Kurdish Republic of Mahabad, also in Azerbaijan.}}</ref> در شمال غربی [[ایران]] بود که سه‌شنبه، ۲ بهمن ۱۳۲۴ (برابر با ۲۲ ژانویه ۱۹۴۶) به فرمان رهبر [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|اتحاد جماهیر شوروی]]، [[ژوزف استالین]] تشکیل شد<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فرمان استالین: 'فرقه دموکرات آذربایجان' ایجاد شود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/fk-fergheh-e08/27414208.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-12|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکاوی نقش شوروی و انگلستان در ظهور و سقوط جمهوری مهاباد|نشانی=http://ensani.ir/fa/article/339541/واکاوی-نقش-شوروی-و-انگلستان-در-ظهور-و-سقوط-جمهوری-مهاباد|وبگاه=پرتال جامع علوم انسانی|بازبینی=2021-03-03|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=http://ensani.ir/fa/article/download/339541}}</ref> و کمتر از یک سال و تا پایان اشغالِحضور شمال‌غربنظامی ایرانشوروی توسطدر ارتششمال‌غرب شوروی،ایران، یعنی تا ۲۴ آذر ۱۳۲۵ برپا بود. وسعت این جمهوری تنها به چند شهر نزدیک [[مهاباد]] از جمله شهرهای [[بوکان]]، [[پیرانشهر]]، [[اشنویه]]، [[سردشت]] و بخش‌های شمالی نزدیک به شهر [[سقز]] منتهی می‌شد؛ به‌همین دلیل بیشتر این حکومت «جمهوری مهاباد» خوانده می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آیا «جمهوری مهاباد» جدایی‌طلب بود؟|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/fk-fergheh-e20/27447454.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-12|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":2">{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://www.radiofarda.com/content/fk-fergheh-e20/27447454.html|عنوان=عملکرد «جمهوری کردستان» و رابطه این تشکیلات با تبریز|ناشر=رادیو فردا|تاریخ=۲۵ دسامبر ۲۰۱۵|تاریخ بازبینی=۶ ژانویه ۲۰۱۶}}</ref> البته در نقشه‌های قدیمی مربوط به محدوده این جمهوری، شهرهای [[نقده]] و [[ماکو]] و بخشی از شهرستان‌های [[شهرستان میاندوآب|میاندوآب]]، [[شهرستان ارومیه|ارومیه]]، [[شهرستان سلماس|سلماس]]، [[شهرستان خوی|خوی]]، [[شهرستان چالدران|چالدران]] و [[شهرستان ماکو|ماکو]] نیز در محدوده این جمهوری نشان داده‌شده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iranicaonline.org/uploads/files/azerbaijan_5_fig3.jpg|عنوان=نقشه جمهوری مهاباد یا جمهوری کردستان}}</ref>