ویکی‌پدیا

مسکن مهر: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
رفع خطاهای ظاهری/ گسترش مقاله(افزودن یک تصویر)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴:
'''مسکن مهر''' مجتمع‌های مسکونی هستند که طرح آن در دولت [[محمود احمدی‌نژاد]] رئیس‌جمهور وقت [[ایران]] پایه ریزی شد و طرح مسکن مهر تا سال ۱۴۰۲ در ۳۰ استان کشور اجرایی شد. هدف از این طرح خانه‌دار کردن قشرهای کم درآمد که طبق آن دولت با واگذاری قطعه زمین رایگان سعی داشت خانه‌سازی را تشویق کند.<ref name="bbc.co.uk">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۰ أوریل ۲۰۱۴|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/business/2014/04/140410_housing_mehr_akhondi|عنوان=مسکن مهر احمدی‌نژاد شکست خورد؛ روحانی مسکن اجتماعی می‌سازد|بازبینی=}}</ref>
 
تا روز ۲۲ مردادماه سال ۱۳۹۶ تعداد ۱٬۸۳۹٬۸۲۹ واحد مسکن مهر تکمیل و افتتاح شده که حدود ۴۵ درصد از این تعداد در زمان دولت [[حسن روحانی]] افتتاح شده‌است. مسکن مهر در شهرهای پردیس ، ماهدشت (شهرک پیام) و کرج (شهرک ابریشم) ساخته شده است. تعداد ۱٬۵۶۸٬۴۵۲ واحد از کل واحدهای افتتاح شده تحویل خانوارها شده‌است که ۵۶ درصد آن در زمان [[حسن روحانی|روحانی]] به خانواده‌ها تحویل شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =ایسنا |نشانی=http://www.isna.ir/news/96052415022/چه-تعداد-واحد-مسکن-مهر-اکنون-افتتاح-شده-است |عنوان=چه تعداد واحد مسکن مهر تاکنون افتتاح شده‌است؟ | ناشر =خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا» |تاریخ =۲۴ مرداد ۱۳۹۶ |تاریخ بازبینی=}}</ref> این طرح پس از افزایش شدید بهای مسکن در ایران شروع شد. دولت برای تأمین مالی این طرح از بانک مرکزی قرض کرد، که منجر به رشد [[نقدینگی]] و افزایش تورم شد<ref name="bbc.co.uk"/> به‌طوری‌که نیمی از کل پول‌های چاپ شده در تاریخ ایران صرف ساختن مسکن مهر شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۱۵ دسامبر ۲۰۱۴|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/12/141215_l93_housing_iran|عنوان=بی مهری مسکن مهر با اقتصاد ایران|بازبینی=}}</ref> خانه‌های ساخته شده در این طرح عموماً در حاشیهٔ شهرها بودند و فکری برای زیرساخت و امکانات گوناگون نظیر [[آب]] و [[برق]] و [[گاز طبیعی|گاز]]، [[تلفن]] آن‌ها و ایجاد امکانات خدمات رفاهی از جمله سرانه فرهنگی، بهداشتی و درمانی نشده بود. این موضوع به تایید مرکز پژوهش‌های مجلس رسید.<ref name="bbc.co.uk"/>برخی از متخصصان حوزه مسکن و منتقدین این طرح، طرح مسکن‌مهر را یک سیاست عجولانه در حوزه مسکن برشمرده و یک برنامه پوپولیستی و بدون مطالعه کافی قلمداد کردند.<ref>[https://www.isna.ir/news/96082816210/مسکن-مهر-پروژه-ای-پوپولیستی-بود{{یادکرد وب|عنوان=مسکن مهر پروژه ای «پوپولیستی» بود]</ref><ref>[|نشانی=https://www.salamenoisna.comir/news/2173907196082816210/مسکن%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86-مهر%D9%85%D9%87%D8%B1-پوپولیسم%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87-و%D8%A7%DB%8C-فرصتی%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-که%D8%A8%D9%88%D8%AF|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2017-از11-دست19|بازبینی=2023-رفت10-14|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مسکن مهر، پوپولیسم و فرصتی که از دست رفت]</ref><ref>[|نشانی=https://www.tahlilbazaarsalameno.com/news/4190721739071/مراقب%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86-طرح%D9%85%D9%87%D8%B1-های%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85-پوپولیستی%D9%88-باشیم%D9%81%D8%B1%D8%B5%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D9%81%D8%AA|وبگاه=www.salameno.com|تاریخ=2019-07-05|بازبینی=2023-10-14|کد مراقب طرح‌های پوپولیستی باشیم]زبان=fa}}</ref><ref>[{{یادکرد وب|عنوان=مراقب طرح های پوپولیستی باشیم|نشانی=https://www.eghtesadonlinetahlilbazaar.com/بخش-مسکن-10news/18406441907/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8-مسکن%D8%B7%D8%B1%D8%AD-مهر%D9%87%D8%A7%DB%8C-از%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-سیاستگذاری%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85|وبگاه=www.tahlilbazaar.com|تاریخ=2020-پوپولیستی09-تا16|بازبینی=2023-رانت10-خواری14|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مسکن مهر، از سیاستگذاری پوپولیستی تا رانت خواری]|نشانی=https://www.eghtesadonline.com/news/184064/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86-%D9%85%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C|وبگاه=اقتصاد آنلاین|تاریخ=2017-03-24|بازبینی=2023-10-14|کد زبان=fa|نام خانوادگی=1}}</ref><ref>[https://www.irna.ir/news/83514735/سیاست-های-مسکن-همسایه-دیوار-به-دیوار-پوپولیسم سیاست‌های مسکن ، همسایه دیوار به دیوار پوپولیسم]</ref>
در دولت ابراهیم رئیسی این طرح تحت عنوان نهضت ملی مسکن مجدد از سر گرفته شد. این درحالی است که هم اکنون چندین تعاونی مسکن مهر با مشکلات بسیاری در گیر می باشند<ref name="bbc.co.uk"/>
 
== طرح مسکن مهر ==
[[پرونده:Maskan-e Mehr, Borujerd, Iran.jpg|بندانگشتی|ساختمان‌های مسکن مهر در [[بروجرد]]|جایگزین=]][[محمد سعیدی کیا]] وزیر مسکن و شهرسازی مسکن مهر را به عنوان طرح اصلی [[دولت نهم]] در تأمین نیاز مسکن مردم عنوان کرد که سالانه تعداد یک میلیون و پانصد هزار واحد مسکونی یا زمین در سطح کشور واگذار شود.<ref>[http://www2.irna.ir/fa/news/view/menu-273/8705282955130207.htm مسکن مهر برنامه دولت نهم برای پاسخگویی به مخاطبان اصلی است]{{پیوند مرده|date=نوامبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}} ''ایرنا''</ref> [[علی نیکزاد]] خرداد ۱۳۹۲ گفت از آغاز کار این دولت ساخت ۴ میلیون و ۴۰۰هزار واحد مسکن مهر شروع شده که نیمی از آن در روستاها بوده و ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد تا خرداد ۹۲ تحویل داده شده و مابقی باید تا پایان دولت دهم تحویل داده شوند. اما در شهرها حدود ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ واحد تا زمان درج گزارش تکمیل شده و بقیه در دست ساخت است که تحویل آن تا [[دولت یازدهم ایران|دولت یازدهم]] به طول می‌انجامد.<ref>{{یادکرد|نویسنده=زهره افشار| عنوان = تحویل ۲٫۷ میلیون مسکن مهر|نشریه=[[روزنامه ایران]]|تاریخ=۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲|دوره=نوزدهم|شماره=۵۳۶۸|صفحه=صفحه ۱۰}}</ref>
 
در مجموع برای ساخت یک میلیون و ۷۷۶ هزار و ۶۹۵ واحد مسکن معادل ۳۹ هزار و ۶۶۷ میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان تسهیلات از طرف بانک مسکن پرداخت شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کارنامه تأمین مالی پرونده مسکن مهر منتشر شد|نشانی=https://www.eghtesadonline.com/بخش-مسکن-10/219688-کارنامه-تامین-مالی-پرونده-مسکن-مهر-منتشر-شد|وبگاه=اقتصاد آنلاین|بازبینی=2019-05-04|کد زبان=fa}}</ref>
خط ۲۷:
 
=== مسکن مهر شخصی‌ساز ===
در این طرح مسکن مهر به افراد متقاضی ساخت واگذار شده تا با سرمایه بخش خصوصی نسبت به ساخت مسکن مهر اقدام نمایند در این طرح نیز ارایه نقشه و نظارت از کارهای دولت محسوب می‌شد. در این نوع طرح زمین به عنوان آورده دولت در این مشارکت با قیمت متناسب منطقه محاسبه و در ارزیابی‌ها منظور می‌شود.<ref>http{{یادکرد وب|نشانی=https://dolat.ir/detail/318777|وبگاه=dolat.ir|بازبینی=2023-10-14|عنوان=آخرین اقدامات دولت برای رونق ساخت و ساز}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=جزئیات طرح دولت برای ساخت انبوه مسکن|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4629220/جزئیات%D8%AC%D8%B2%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D8%AA-طرح%D8%B7%D8%B1%D8%AD-دولت%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-برای%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-ساخت%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-انبوه%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%87-مسکن%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86|وبگاه=خبرگزاری مهر {{!}} اخبار ایران و جهان {{!}} Mehr News Agency|تاریخ=2019-05-29|بازبینی=2023-10-14|کد زبان=fa}}</ref><ref>تحلیل چگونگی شخصی‌سازی در آپارتمان‌های مسکن مهر - هانیه اخوت- فرید قاسمی گرمی- سحر بهشت آیین، 1397- معماری آرمان شهر شماره22</ref>
 
== انتقادها و حاشیه‌ها ==
خط ۳۸:
مبنای اصلی مسکن مهر بر این امر مبتنی است که ارزش زمین، بخش قابل توجهی از هزینه تمام شده مسکن را به خود اختصاص می‌دهد. این سهم در کل کشور در دوره ۳۵ ساله برابر ۴۰ درصد و در دهه اخیر برابر ۴۵ درصد بوده‌است. همچنین در استان تهران این سهم به حدود ۶۰ درصد بالغ می‌شود؛ بنابراین با حذف یا کاهش ارزش زمین از هزینه تمام شده مسکن، می‌توان تا حدود زیادی هزینه مسکن را کاهش داد؛ بنابراین طرح مسکن مهر بر اجاره بلند مدت زمین جهت احداث مسکن مبتنی است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مسکن مهر خوب است یا بد ؟|نشانی=http://www.dana.ir/|وبگاه=شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا|بازبینی=2019-05-04}}</ref>
 
اما نکاتی که در این میان در نظر گرفته نشده‌است آن است که ارزش زمین در شهرهای مختلف دارای اختلافاتی فاحش است. به عبارت دیگر ارزش زمین در کلان‌شهرها رقم بسیار بالایی است و به همین دلیل مسکن مهر در کلان‌شهرها (در حقیقت شهرهای جدید مجاور کلان‌شهرها) جوابگو خواهد بود و البته این امر خود موجب افزایش تمایل به مهاجرت به این شهرها خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نقش انبوه سازان در کنترل قیمت مسکن چقدر است؟|نشانی=https://www.tehran-borj.ir/%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%a7%d9%86%d8%a8%d9%88%d9%87-%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d9%86-%d8%af%d8%b1-%da%a9%d9%86%d8%aa%d8%b1%d9%84-%d9%82%db%8c%d9%85%d8%aa-%d9%85%d8%b3%da%a9%d9%86/%d8%a7%d8%ae%d8%a8%d8%a7%d8%b1/|تاریخ=2023-08-17|بازبینی=2023-10-14|کد زبان=fa-IR}}</ref><ref name=":2"/>
 
این پروژه البته مشکلات جدی دیگری نیز در عرصه اقتصاد ملی، مدیریت شهری، برنامه‌ریزی توسعه شهری و … ایجاد نموده‌است که در مقالات متعددی مورد بحث واقع شده‌است. اما متأسفانه دولت و به ویژه وزیر مسکن و شهرسازی دولت دهم، بارها در جلسات غیررسمی اعلام نموده‌است که معتقد است «با اجرای پروژه مسکن مهر می‌توان اشتباه بودن تئوری‌های اقتصادی را اثبات نمود.»<ref>{{Cite journal|last=https://www.finds.ir|title=معرفی کامل پروژه مسکن مهر|url=http://www.finds.ir/content/house-Economy/Introduction-Mehr-building-maskan-mehr-about-history/132|language=FA}}</ref>
خط ۵۶:
 
=== زمین لرزه کرمانشاه و مسکن مهر ===
به دنبال زلزله در کرمانشاه و اعلان آمار تلفات، مسوولان علت افزایش کشته شدگان در برخی از مناطق را به علت ساخت ناایمن در مسکن مهر دانستند.<ref name="bbc41963637"/> اگرچه در خصوص میزان کشته شدگان در زلزله کرمانشاه تناقضاتی وجود داشت.<ref name="isna96082816143">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.isna.ir/news/96082816143/یک-نفر-شفاف-بگوید-آمار-تلفات-مسکن-مهر-چقدر-است|عنوان=یک نفر شفاف بگوید آمار تلفات مسکن مهر چقدر است؟|ناشر=[[ایسنا]]|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20171126120246/https://www.isna.ir/news/96082816143/یک-نفر-شفاف-بگوید-آمار-تلفات-مسکن-مهر-چقدر-است|تاریخ بایگانی=26 نوامبر 2017}}</ref> خبرگزاری ایرنا دو روز پس از وقوع زلزله آمار کل کشته‌های زلزله را ۵۳۰ نفر اعلام کرد.<ref name="irna82730583">[http{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/fa/News/82730583/ با احتساب اجساد دفن شده بدون مجوز/آمار کشته‌های زلزله کرمانشاه به 530 نفر رسید] خبرگزاری ایرنا|وبگاه=www.irna.ir|بازبینی=2023-10-14}}</ref>
 
[[حسن روحانی]] در بازدید مستقیم از کرمانشاه گفت:
خط ۸۵:
 
=== زمین‌لرزه بجنورد و خسارات مسکن مهر ===
ساخت مسکن مهر بجنورد هم‌زمان با خراسان شمالی سال ۱۳۸۸ در دوران [[محمود احمدی‌نژاد|دولت نهم و دهم]]<ref name=irna3466337>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.irna.ir/fa/PhotoNews/3466337 | عنوان=بجنورد/ خسارات زلزله در مسکن مهر | ناشر=[[ایرنا]] | پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20170517071723/http://www.irna.ir/fa/PhotoNews/3466337 | تاریخ بایگانی=17 مه 2017}}</ref> آغاز شده بود،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.mehrnews.com/news/1030445/آغاز-ساخت-208-هزار-مسکن-مهر-در-کشور | عنوان=آغاز ساخت 208 هزار مسکن مهر در کشور | ناشر=[[خبرگزاری مهر]] | پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20171125120422/https://www.mehrnews.com/news/1030445/آغاز-ساخت-208-هزار-مسکن-مهر-در-کشور | تاریخ بایگانی=25 نوامبر 2017}}</ref> که تا سال ۱۳۹۱ در دولت دهم بالغ بر ۲۵ هزار و ۹۰۳ واحد به مرحله بهره‌برداری رسیده بودند،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13910124000786 | عنوان=26 هزار مسکن امسال در خراسان شمالی افتتاح می‌شود | ناشر=[[فارس‌نیوز]] | تاریخ=۲۴ فروردین ۱۳۹۱ | پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20171125125309/http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13910124000786 | تاریخ بایگانی=25 نوامبر 2017}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://donya-e-eqtesad.com/بخش-استان-ها-30/444416-افتتاح-هزار-مسکن-مهر-در-خراسان-شمالی-طی-سال-جاری | عنوان=افتتاح ۲۶ هزار مسکن مهر در خراسان شمالی طی سال‌جاری | ناشر=[[روزنامه دنیای اقتصاد]] | پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20171125123421/http://donya-e-eqtesad.com/بخش-استان-ها-30/444416-افتتاح-هزار-مسکن-مهر-در-خراسان-شمالی-طی-سال-جاری | تاریخ بایگانی=25 نوامبر 2017}}</ref> و ۶۵۰۰ واحد از آن تا فروردین ۱۳۹۱ افتتاح شدند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13910126000995 | عنوان=6500 واحد مسکن مهر در خراسان‌شمالی به بهره‌برداری رسید | ناشر=[[فارس‌نیوز]] | تاریخ=۲۶ فروردین ۱۳۹۱ | پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20171125125349/http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13910126000995 | تاریخ بایگانی=25 نوامبر 2017}}</ref> زمین‌لرزه ۵٫۷ ریشتری<ref name=irscNaveh/> در عمق ۸ کیلومتری، اردیبهشت ۱۳۹۶ خسارات جدی به این ساختمان‌ها در بجنورد وارد کرد از جمله شکاف خوردن دیوارها در سراسر مجتمع<ref name=irna3466337/><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://titreshahr.com/fa/news/41340/بجنورد-خسارات-زلزله-در-مسکن-مهر‎ | عنوان=بجنورد/ خسارات زلزله در مسکن مهر | ناشر=تیتر شهر}}</ref> و به دلیل خطر ریزش آوار منجر به تخلیه گلستان‌شهر و نگرانی از دوباره مستقر شدن شد. دوباره شهریور و مهر ۱۳۹۶ تقریباً یک تا دو ماه پیش از زمین‌لرزه ازگله کرمانشاه زمین‌لرزه‌هایی با قدرت ۲٫۲ و ۱٫۷ و ۱٫۹ و ۱٫۵ در ۴ نوبت متفاوت (از ۱۹ شهریور تا ۲۳ مهر) در بجنورد را [[مرکز لرزه‌نگاری کشور]] دانشگاه تهران ثبت کرد،<ref name=irsc123490/><ref name=irsc124759/><ref name=irsc124624/><ref name=irsc124587/> و سه‌شنبه ۲۵ مهر نهایتاً زلزله ۴٫۷ ریشتری مردم را از نگرانی به خیابان‌ها آورد. [[روزنامه دنیای اقتصاد]] در ۲۵ مهر ۱۳۹۶ نوشت:<ref name="de3301608">{{یادکرد وب | نشانی=http://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3301608-مردم-گلستان-شهر-به-خیابان-ها-پناه-بردند | عنوان=مردم گلستان شهر به خیابان‌ها پناه بردند | ناشر=[[روزنامه دنیای اقتصاد]] | پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20171125123558/http://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3301608-مردم-گلستان-شهر-به-خیابان-ها-پناه-بردند | تاریخ بایگانی=25 نوامبر 2017}}</ref>[[روزنامه دنیای اقتصاد]] در ۲۵ مهر ۱۳۹۶ نوشت:<ref name=de3301608/>
{{گفتاورد|گفتنی است، تعداد بسیاری از واحدهای مسکونی گلستان شهر بجنورد در پی زلزله ۵٫۷ ریشتری اردیبهشت‌ماه امسال خسارت زیادی را دید که به علت سردی هوا مردم در منازل آسیب دیده زندگی می‌کنند.}}
 
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/مسکن_مهر»